Chắc chắn không ít người đã từng trải qua điều này: smartphone dự báo mưa với xác suất 30%, nhưng sau đó bầu trời vẫn quang đãng. Tại sao điều này vẫn đang xảy ra? Câu trả lời nằm ở cách tính toán những dự đoán đó.
Đôi khi bầu trời cả ngày không có nổi một giọt mưa dù ứng dụng smartphone báo 30% trời sẽ mưa.
Trước khi tìm hiểu kỹ nguyên nhân, chúng ta cần nhớ rằng cho đến nay, khả năng dự đoán mưa vẫn dựa trên kinh nghiệm. Nếu trong những tình huống tương tự và trời mưa trong quá khứ, nhiều người sẽ tin rằng trời sắp mưa. Đơn giản chỉ có vậy.
Nhưng khi khoa học tiến bộ, các phương pháp dự đoán sẽ là một sự tập hợp để có độ chính xác cao hơn. Về cơ bản, đó là phương pháp dự báo tổng hợp sử dụng nhiều kịch bản để tạo ra dự báo xác suất. Thông qua cách tiếp cận này, người ta có được nhiều xác suất thay vì một dự báo duy nhất, đưa ra cái nhìn thực tế và chính xác hơn về các khả năng thời tiết.
Phương pháp này kết hợp các dữ liệu như nhiệt độ, độ ẩm và gió để đưa ra dự đoán ban đầu. Sau đó, 50 kịch bản nữa được tạo ra từ dữ liệu đó. 51 kịch bản này tạo nên tập hợp các dự đoán. Con số 30% có nghĩa là trong số 51 dự báo đó, có khoảng 15 (30% trong số 51) dự báo sẽ có mưa.
Do đó, xác suất xảy ra lượng mưa được tính từ số lượng trong số 51 dự đoán cho thấy sự hiện diện của mưa ở một địa điểm và ngày cụ thể. Ví dụ: Nếu 20 dự báo dự đoán có mưa thì khả năng có mưa sẽ là 40%. Nếu cả 51 dự báo đều trùng mưa thì xác suất sẽ là 100%.
Các ứng dụng dự báo thời tiết tổng hợp dữ liệu từ 51 dự đoán có thể xảy ra.
Nếu dựa vào các kinh nghiệm trong quá khứ, một lỗi nhỏ có thể dẫn đến sai lệch lớn. Phương pháp dự đoán tập hợp sẽ tránh được điều này. Thông qua nhiều kịch bản, các công cụ dự đoán có thể cung cấp nhiều khả năng thay vì chỉ một kết quả duy nhất. Điều này mang lại một hình ảnh thực tế và hữu ích hơn.
Vì vậy, trong những lần tới, khi nhìn thấy 30% khả năng trời sẽ mưa trên smartphone, hãy nhớ rằng đó là ước tính dựa trên một quy trình phức tạp. Mặc dù không phải lúc nào cũng hoàn hảo nhưng kỹ thuật hiện đại này đã cải thiện đáng kể khả năng dự báo thời tiết, giúp chúng ta chuẩn bị tốt hơn cho bất cứ điều gì có thể xảy ra trên bầu trời.
Kiến Tường
