Sâm Ngọc Linh là loại sâm có giá vô cùng đắt đỏ, bởi trong củ sâm chứa tới 52% chất saponin, rất tốt cho sức khỏe. Trong khi, lá sâm Ngọc Linh có lượng saponin bằng khoảng 80% lượng saponin có trong củ nên cũng được xem là dược liệu quý.
Lá sâm Ngọc Linh có màu xanh đậm, chỉ bắt đầu mọc từ phía trên đỉnh của cây sâm Ngọc Linh. Lá sâm Ngọc Linh là dạng lá kép hình chân vịt, các phiến lá không mọc trực tiếp từ cây mà 5 lá nhỏ sẽ liên kết với cây bằng 2 đoạn cuống lá. Các lá kép thường mọc vòng. Độ dài lá từ 7 đến 12 cm. Trong 5 lá, lá ở giữa là to nhất, rồi nhỏ dần, tới các lá sát cuống là nhỏ nhất.
Lá sâm Ngọc Linh tươi. Ảnh: Nông Thôn Việt
Các lá chét mỏng và mềm, phiến lá có hình trứng ngược hoặc hình mũi mác, phần đầu khá nhọn, mép lá có hình răng cưa nhỏ và đều. Trên phiến lá dọc theo phần gân chính và gân bên ở mặt trên lá có nhiều lông cứng, phần dưới lá có ít lông hơn. Các gân chính của lá chét phân bố đối xứng dọc theo chiều dài lá.
Sau khi thu hoạch hạt sâm Ngọc Linh, lá sâm Ngọc Linh sẽ tự rụng khi cây bước vào thời kỳ ngủ đông. Đây là lúc người dân sẽ thu hoạch, rửa sạch rồi phơi khô và để sử dụng dần, thường thời gian này sẽ kéo dài từ tháng 8 đến cuối tháng 10.
Về lợi ích sức khỏe, lá sâm Ngọc Linh có nhiều công dụng như:
-Giúp bồi bổ cơ thể:
Lá sâm Ngọc Linh có chứa nhiều dưỡng chất như các loại axit amin và khoáng vi lượng, giúp đáp ứng nhu cầu hàng ngày cũng như giúp hỗ trợ bồi bổ và nâng cao sức khoẻ.
-Hỗ trợ phòng ngừa tác hại của các gốc tự do:
Trong lá sâm Ngọc Linh có chứa dẫn xuất của vitamin E và Kaempferol. Kaempferol và vitamin E là các chất chống oxy hoá mạnh mẽ, giúp hỗ trợ ngăn ngừa tác hại của các gốc tự do, hạn chế tổn thương tới các tế bào trong cơ thể, làm giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
-Giúp làm đẹp da:
Trong lá sâm Ngọc Linh có chứa Squalen, Tetradecanol, Docosanol và dẫn xuất của vitamin E. Squalen, Tetradecanol và Docosanol là các hoạt chất hiệp đồng với nhau giúp giữ ẩm và làm da luôn mịn màng, giúp bảo vệ và duy trì vẻ tươi trẻ của làn da cũng như giúp hạn chế nếp nhăn.
-Hỗ trợ phòng ngừa xơ vữa mạch máu:
Mạch máu giúp đưa máu đi đến khắp các cơ quan trong cơ thể. Thông thường, máu lưu thông rất trơn tru trong mạch máu, tuy nhiên khi có các yếu tố nguy cơ, các cholesterol xấu dễ bám vào thành mạch khiến mạch máu dần mất đi sự đàn hồi, tạo thành các mảng xơ vữa mạch máu.
Daucosterol và Kaempferol có trong lá sâm Ngọc Linh là các chất có tính chống oxy hoá mạnh mẽ, giúp hỗ trợ ức chế sự hình thành các cholesterol xấu, qua đó giúp phòng ngừa xơ vữa mạch máu.
Vì là dược liệu quý, lá sâm Ngọc Linh luôn được rao bán với giá cao. Với loại lá tươi, giá bán lẻ vào khoảng 8-10 triệu đồng/kg, tùy thời điểm. Với loại lá đã phơi khô, giá bán lên đến cả trăm triệu đồng một kg. Vậy nên, đây được coi là loại lá có giá đắt đỏ bậc nhất Việt Nam.
Lá sâm Ngọc Linh khô được bán với giá 200.000 đồng/viên. Ảnh:Dân trí
Cụ thể, tại một triển lãm, 5 chiếc lá khô vo lại thành viên từng được rao bán với giá 200.000 đồng.
Người bán sản phẩm này là anh Trần Quang Hưng, anh chia sẻ với Nông Thôn Việt, đây là lá sâm Ngọc Linh được xử lý nhiệt qua 6 bước, đảm bảo giữ nguyên các chất có trong lá. Mỗi một viên lá sấy khô này là một nhành lá (khoảng 5 lá) của cây sâm trưởng thành. Lá già sẽ tích đầy đủ tinh chất.
Lá khô được rất nhiều người lựa chọn vì dễ bảo quản và có thể sử dụng lâu dài. Còn lá tươi nhanh hỏng hơn và khó bảo quản lâu.
Nói về lá sâm Ngọc Linh, anh Trần Đức An, giám đốc công ty chuyên về sâm Ngọc Linh, cho biết lá sâm thường thu vào tháng 11 đến tháng 12 Dương lịch. Đây là khoảng thời gian đã thu hoạch xong hạt của chúng nên việc thu hoạch lá không ảnh hưởng gì đến việc thu hạt. Cây cũng bước vào giai đoạn ngủ đông nên không ảnh hưởng gì đến cây.
Thời điểm này, lá sâm Ngọc Linh có rất ít vì vậy mà người tiêu dùng cẩn trọng khi mua lá sâm tươi trên thị trường. Loại tươi sẽ phân biệt bằng mắt thường đó là lá sâm Ngọc Linh không đều, to - nhỏ khác nhau, giá bán từ 8-10 triệu đồng/kg tươi. Còn lá sâm Trung Quốc hay Lai Châu thì nhọn, dài, cọng to đều nhau, bông sâm vẫn còn trên lá xanh rì và giá bán rất rẻ.
Theo anh, để có được 1 cân lá sâm Ngọc Linh khô, anh phải sử dụng khoảng 6 – 7 kg lá sâm tươi. Hiện tại, anh đang bán theo cân lá sâm khô khoảng 70 triệu đồng.
Hiện nay, có 2 cách để sử dụng lá sâm Ngọc Linh phổ biến nhất đó là ngâm rượu và hãm nước uống như trà. Anh Đức An cũng cho biết công ty anh có sử dụng cả củ sâm Ngọc Linh để làm trà và cafe để mọi người tiện sử dụng hơn.
Ngườu dùng có thể sử dụng lá tươi hoặc lá khô để hãm trà đều được. Với 5 gram lá, bạn sẽ pha cùng với 500ml nước và sử dụng trong ngày. Thời điểm thích hợp nhất là sử dụng trà vào buổi sáng.
Ngoài ra, lá sâm Ngọc Linh có thể để ngâm rượu nhưng nên chọn loại rượu có nồng độ cồn từ 30 đến 35 độ. Trước khi ngâm rượu, bạn nên rửa sạch lá Sâm Ngọc Linh rồi xếp lá vào bình. Với 350 gram lá, bạn nên ngâm vào vào bình 18 lít.
Tiếp theo, bạn đổ đầy rượu vào bình và đậy nắp chặt lại. Thời gian ngâm từ 90 ngày có thể uống được. Bình rượu nên để ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời ảnh hưởng đến chất lượng của rượu.
Minh Hoa (t/h)
