Sáng ngày 13/12, thời tiết tại sân bay Cam Ranh cực kỳ xấu nên chuyến bay VN1344 “không thể hạ cánh ở đầu 20” (điểm hạ cánh trong thời tiết bình thường) nên phải bay vòng vòng trên trời chờ thời tiết tốt để hạ cánh nhưng không được, phải quay về sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất.
Trước đó, Cảng vụ hàng không miền Trung tại Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh cho biết, chiếc máy bay VN1344 không thể hạ cánh là do thời tiết quá xấu và một phần lỗi do tổ bay của đơn vị khai thác chưa qua huấn luyện và đơn vị khai thác chưa đăng ký tổ bay này với Cục hàng không về việc hạ cánh trong thời tiết xấu. Để đảm bảo an toàn cho chuyến bay và hành khách, Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh đã không cho máy bay này hạ cánh trong thời tiết xấu, dày đặc sương mù.
Liên quan tới vụ việc, ngày 14/12, Vietnam Airlines thông tin, ngày 13/12, chuyến bay VN1344 hành trình Tp. Hồ Chí Minh – Cam Ranh, khởi hành lúc 05 giờ 30 phút, dự kiến hạ cánh lúc 06 giờ 35 phút (giờ địa phương). Do điều kiện thời tiết xấu, tổ bay đã phối hợp với điều hành không lưu tại sân bay Cam Ranh quyết định thực hiện phương thức tiếp cận hạ cánh VOR/DME đầu đường CHC 02 lúc 6 giờ 09 phút, sau đó đã phối hợp tiếp cận lần thứ 2 lúc 07 giờ 17 phút.
Tuy nhiên, đánh giá điều kiện chưa đảm bảo an toàn tuyệt đối nên tổ bay đã quyết định xin chuyển hướng về TP. Hồ Chí Minh. Sau khi nạp nhiên liệu và thời tiết sân bay Cam Ranh tốt lên, chuyến bay đã thực hiện lại hành trình xuất phát từ Tp. Hồ Chí Minh lúc 09 giờ 25 phút và hạ cánh tại Cam Ranh lúc 10 giờ 40.
Đại diện Vietnam Airlines khẳng định: “Chuyến bay và tổ bay đủ tiêu chuẩn khai thác theo quy định của nhà chức trách, là những phi công có kinh nghiệm và đã được huấn luyện đúng quy trình với các bài bay phức tạp hay trong điều kiện thời tiết bất thường. Theo đánh giá của nhà chức trách, tổ bay đã thực hiện quy trình bay hoàn toàn bình thường, chính xác và không vi phạm”.
Tổ bay bao gồm: Hai phi công là người nước ngoài, đều đã được huấn luyện, đào tạo theo phương thức bay đặc biệt (yêu cầu bổ sung đối với người lái) trên mô hình giả định (Simulator - SIM), trong đó lái phụ đã được phê chuẩn của Cục Hàng không Việt Nam, cơ trưởng đã hoàn thành và đang chờ phê chuẩn phương thức bay đặc biệt này.
Trong một diễn biến liên quan, Cục Hàng không Việt Nam cũng phát đi thông cáo cho biết: “Nguyên nhân vụ việc là do đường cất hạ cánh của Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh có 2 đầu cất cất hạ cánh (CHC) là 02 và 20. Việc tiếp cận hạ cánh đầu đường CHC 20 thuận lợi do địa hình bằng phẳng (phía biển). Tuy nhiên, việc tiếp cận hạ cánh đầu đường CHC 02 do địa hình phức tạp có núi cao gần sân bay với độ cao lên đến 1000m.
Để hạ cánh xuống đầu đường CHC 02, tàu bay có thể sử dụng 2 phương thức tiếp cận hạ cánh là phương thức tiếp cận hạ cánh VOR/DME và phương thức sử dụng thiết bị chính xác ILS. Do yêu cầu đảm bảo an toàn bay, cả 2 phương thức hạ cánh sử dụng thiết bị (VOR/DME hoặc ILS) cho đầu đường CHC 02 đều yêu cầu tổ lái phải được huấn luyện theo chương trình huấn luyện riêng và phải được phê chuẩn của Cục Hàng không Việt Nam trước khi thực hiện.
Tiêu chuẩn về tầm nhìn đối với phương thức tiếp cận ILS: từ 1600m trở lên và đối với phương thức tiếp cận VOR/DME: từ 4500m trở lên. Thời tiết tại sân bay Cam Ranh sáng ngày 13/12/2016 có tầm nhìn dao động từ 5000m - 2500m. Do điều kiện gió lớn, tàu bay phải sử dụng đường CHC 02 để hạ cánh.
Tổ lái chuyến bay HVN1344 đã được phê chuẩn thực hiện phương thức tiếp cận hạ cánh VOR/DME nhưng chưa được phê chuẩn thực hiện phương thức tiếp cận hạ cánh sử dụng thiết bị chính xác ILS. Do vậy, khi tầm nhìn giảm xuống dưới 4500m tổ lái không được phép thực hiện hạ cánh và phải đi sân bay dự bị Tân Sơn Nhất sau hai lần hạ cánh theo phương thức VOR/DME tại đầu đường CHC 02 không thực hiện được và đã bay chờ nhưng điều kiện thời tiết cũng không đáp ứng tiêu chuẩn về tầm nhìn.
Đây là tình huống hoạt động bay trong thời tiết chưa đáp ứng điều kiện bảo đảm an toàn bay. Tổ lái và Đài Kiểm soát không lưu, hãng hàng không đã thực hiện đúng quy trình, quy định an toàn của Cục Hàng không Việt Nam.
Thế Anh