Biến rừng xanh thành núi rác
Qua công tác nghiên cứu, tìm hiểu về "Quyết định phê duyệt quy hoạch tỉnh Vĩnh Phúc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050" cho thấy vấn đề bảo vệ môi trường rất được quan tâm, trú trọng.
Quy hoạch đã dành một phần đề cập về định hướng bảo vệ môi trường. Trong đó nêu rõ, các khu xử lý chất thải được bố trí ngoài khu vực đô thị, bảo đảm khoảng cách an toàn, vệ sinh môi trường theo các quy chuẩn hiện hành; có hệ thống hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh và thu gom xử lý nước rỉ rác triệt để; sử dụng công nghệ tiên tiến và hiện đại.
Tuy nhiên, đến nay ngay tại Tp.Vĩnh Yên – trung tâm kinh tế, hành chính lớn của tỉnh Vĩnh Phúc vẫn chưa có nhà máy xử lý rác thải. Bên cạnh đó, công tác quản lý, xử lý rác còn nhiều hạn chế, bất cập. Đặc biệt, còn tồn tại tình trạng đổ trộm rác thải nguy hại.
Sau thời gian tìm hiểu và ghi nhận thực tế tại khu vực núi Bông (phường Khai Quang, Tp.Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc), PV nhận thấy rác thải sinh hoạt tại đây được xử lý có dấu hiệu chưa đảm bảo yêu cầu.
Cụ thể, sau khi được chôn lấp, phần nước thải màu đen từ "núi rác" rỉ ra, ngấm xuống chân núi, gây ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, khi trời mưa hay nắng to, mùi hôi thối bốc ra khiến cho cuộc sống của người dân xung quanh vô cùng khó chịu.
Điều này khiến người dân sinh sống khu vực xung quanh bức xúc, họ nhiều lần làm đơn phản ánh đến các các cơ quan chức năng, tuy nhiên tình trạng chưa được giải quyết triệt để.
Chất thải lạ, nghi là bùn thải được đổ tại bãi rác núi Bông (Tp.Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc).
Đáng chú ý, theo ghi nhận của PV, ngoài rác thải sinh hoạt, còn nhiều chất thải lạ được đóng vào bao tải để chôn lấp tại đây. Theo quan sát cho thấy, nhiều khả năng đây là bùn thải.
Đặc biệt, quá trình ghi nhận, PV còn ghi nhận những chiếc xe tải cỡ lớn đã trút xuống bãi rác này hàng chục tấn chất thải màu đen, khi chất này được đổ xuống kéo theo khói bụi đen đặc, bay mù mịt.
Sau khi rác và chất thải được đổ xuống sẽ có máy móc san gạt phẳng, hết lớp này đến lớp khắc. Cứ như vậy, một núi rác mới đang được hình thành tại đây.
Xe tải lớn chở theo hàng chục tấn rác thải lạ đổ xuống bãi rác.
Xung quanh khu vực bãi rác là đồi núi hiểm trở, chỉ có một con đường duy nhất dẫn vào. Do đó, khi PV muốn tiếp cận để kiểm tra chất thải đó là gì thì lập tức có những đối tượng ngăn cản ngay tại lối vào. Những người này đều không mặc đồng phục của của đơn vị thu gom, xử lý rác thải.
Theo thông tin PV có được, cơ quan chức năng của thành phố đã xác định có chất thải nguy hại và chất thải rắn công nghiệp bị đổ trộm tại đây. Hồi tháng 6/2024, UBND Tp.Vĩnh Yên đã phải chi nguồn kinh phí lớn để xử lý, tuy nhiên đến nay tình trạng đổ trộm vẫn diễn ra.
Chính quyền thừa nhận tình trạng đổ trộm rác thải nguy hại
Để làm rõ những vấn đề liên quan, PV đã liên hệ tới UBND Tp.Vĩnh Yên. Theo thông tin từ đại diện Phòng Tài Nguyên & Môi Trường và Ban Quản lý dự án Tp.Vĩnh Yên cho biết, khu vực bãi rác được phản ánh tại núi Bông gồm 2 phần.
Trong đó, một phần là bãi rác tạm được UBND tỉnh Vĩnh Phúc giao UBND Tp.Vĩnh Yên quản lý, phần còn lại giáp ranh là bị đổ trộm, rộng hơn 1ha. Khu vực bãi rác có chất thải lạ mà PV phản ánh nằm trong khu vực bị đổ trộm.
Khu vực bãi rác do UBND TpVinh Yên quản lý (bên trái) tiếp giáp với bãi đổ trộm (bên phải).
Về tình trạng đổ trộm rác thải sinh hoạt và rác thải nguy hại tại bãi rác núi Bông, thành phố cũng đã nắm được từ lâu. Tuy nhiên, phần này không thuộc quyền quản lý của thành phố mà thuộc quyền của UBND tỉnh. Do đó, thành phố đã có văn bản kiến nghị UBND tỉnh, Sở TN&MT xử lý.
"Sáng ngày 20/9/2024, đoàn liên ngành gồm đại diện các Phòng, Ban liên quan của thành phố đã phối hợp với cơ quan công an để tiếp tục xác minh làm rõ", vị đại diện thông tin thêm.
Đại diện Phòng TN&MT cũng cho biết, việc tiếp cận bãi rác tự phát đó rất khó khăn, vì thường xuyên có những đối tượng lạ mặt, hung hãn canh chừng. Hiện thành phố cũng chưa xác định được những đối tượng là ai.
Nước thải từ bãi rác gây ô nhiễm môi trường khu vực chân núi.
Về phần bãi rác thuộc thẩm quyền của thành phố, đại diện Ban QLDA cho biết, các quy trình xử lý hóa chất, chôn lấp theo hướng dẫn. Tuy nhiên, vị này thừa nhận phần nước thải rỉ ra chưa được xử lý triệt để.
"Nguyên nhân do đây chỉ là bãi rác tạm, hiện chưa có bãi rác chính quy tại địa bàn thành phố. Do đó, cơ quan quản lý cũng chỉ sử dụng các biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng một cách tốt nhất. Thành phố cũng rất mong muốn sớm có quy hoạch một nhà máy xử lý rác chính quy, hiện đại", vị đại diện bày tỏ.
Qua những phản ánh, đề nghị các cơ quan có thẩm quyền cần "mạnh tay", sớm giải quyết dứt điểm những bất cập tồn tại nêu trên để đảm bảo an toàn, sức khỏe cho người dân, đồng thời phù hợp với quy hoạch phát triển bền vững của tỉnh.
PV sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.
Đặng Thuỷ - Hữu Thắng
