Không vòi vĩnh hay yêu cầu đưa tiền
Sáng ngày 30/10, đại diện VKSND tỉnh Bắc Ninh đề nghị mức án 36 – 42 tháng tù với ông Nguyễn Tử Quỳnh - cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh về tội Nhận hối lộ liên quan đến sai phạm đấu thầu của Công ty AIC tại tỉnh này. Ông Quỳnh chịu tình tiết phạm tội nhiều lần (từ 2 lần trở lên).
Cơ quan này xét thấy, trong quá trình điều tra, bị cáo đều thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, tác động gia đình khắc phục toàn bộ số tiền đã nhận, đồng thời còn nộp khắc phục thêm hậu quả vụ án.
Bên cạnh đó, quá trình công tác các bị cáo có nhiều thành tích trong công tác, được nhận nhiều bằng khen, nhận được nhiều đơn đề nghị xin giảm án,…để đề nghị mức án trên.
Xem chi tiết mức án được đề nghị với 13 bị cáo: Xét xử vụ AIC Bắc Ninh: Ông Nguyễn Nhân Chiến bị đề nghị 4-5 năm tù
Các bị cáo tại phiên toà.
Tới phần bào chữa sau đó, luật sư Trần Nam Long (Đoàn luật sư Tp.Hà Nội) cho rằng, mức hình phạt mà VKS đề xuất dù đã rất nhân văn nhưng còn cao với ông Quỳnh.
Luật sư cho hay, hậu quả vụ án đã được các bị cáo, trong đó có ông Quỳnh khắc phục hoàn toàn. Theo cáo trạng, thiệt hại vụ án được xác định là hơn 48 tỷ đồng, nhưng trước khi có Kết luận điều tra, toàn bộ số tiền 22,88 tỷ đồng do nhóm trúng thầu thuộc Tổng Công ty Sông Hồng đối với 3/6 gói thầu gây ra đã được khắc phục toàn bộ.
Số thiệt hại còn lại được xác định là 25,8 tỷ đồng do Công ty AIC gây ra tuy chưa được khắc phục, nhưng tổng số tiền các bị cáo đã nộp tính đến thời điểm này là 28,91 tỷ đồng.
Trong đó, gia đình hai bị cáo Nguyễn Nhân Chiến và Nguyễn Tử Quỳnh đã tự nguyện nộp 18,1 tỷ đồng giúp khắc phục hậu quả của toàn bộ vụ án, ngoài số tiền hưởng lợi phải nộp lại.
Bên cạnh đó, luật sư cho rằng, tất cả những lần ông Quỳnh nhận tiền từ các bị cáo đều trong các dịp lễ, tết, sinh nhật, khiến ông Quỳnh bị lẫn lộn giữa quà tình cảm và hành vi phạm tội.
"Tôi không có ý kiến gì về cáo buộc của VKS đối với hành vi của ông Quỳnh, nhưng kết quả xét hỏi tại phiên tòa cho thấy có sự không rõ ràng, dễ gây nhầm lẫn giữa việc tri ân giữa cấp trên/cấp dưới, đồng nghiệp với cái gọi là "cảm ơn" liên quan đến vụ việc", ông Long nhận định.
Luật sư lý giải thêm, trong Kết luận điều tra, Cáo trạng và kết quả xét hỏi tại Tòa đều thể hiện khi bị cáo Tuynh đưa tiền, ông Quỳnh đã chối nhận khi biết khoản tiền đó có từ việc trích lại ngoài hợp đồng của doanh nghiệp.
Từ hành vi khách quan đó cũng cho thấy, việc đưa tiền xuất phát từ sự chủ động của phía đưa hối lộ, ông Quỳnh không có bất cứ yêu cầu, đòi hỏi, gợi ý nào để AIC hay doanh nghiệp nào phải đưa tiền.
"Đây là điểm khác biệt về hành vi của thân chủ tôi so với các trường hợp phạm tội nhận hối lộ có sự gợi ý, mặc cả, thậm chí gây khó khăn nhũng nhiễu. Rất mong HĐXX lưu tâm tới đặc điểm này trong quá trình lượng hình", luật sư Long nêu.
Xem xét bối cảnh phạm tội
Tại phần bào chữa cho bị cáo Nguyễn Nhân Chiến, luật sư Nguyễn Văn Tú (Đoàn luật sư tỉnh Bắc Giang) đề nghị HĐXX xem xét đến bối cảnh phạm tội của các bị cáo.
Theo đó, giai đoạn từ 2006 -2008, tỉnh Bắc Ninh đã thực hiện xây dựng mới 6 Bệnh viện đa khoa tuyến huyện với tổng mức đầu tư hơn 497 tỷ đồng, nhưng hoạt động thiếu hiệu quả vì chưa có trang thiết bị y tế.
Nguồn vốn từ ngân sách địa phương không có. Đúng lúc đó 2 doanh nghiệp là Công ty Sông Hồng và Công ty AIC đến đặt vấn đề tháo gỡ khó khăn, khẳng định xin được vốn từ TW hoàn thiện Dự án cho các bệnh viện vận hành. Bối cảnh này, cả hệ thống lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh đều phải theo và tạo điều kiện khi doanh nghiệp đề nghị và xin được vốn để thực hiện dự án.
Có 20 luật sư tham gia bào chữa cho các bị cáo.
Bên cạnh đó, ông Chiến được xác định hưởng 4 tỷ đồng nhưng không xuất phát từ động cơ, mục đích.
Đơn cử, việc nhận 1 tỷ đồng từ bị cáo Trần Văn Tuynh (cựu Giám đốc Ban Quản lý dự án Công trình xây dựng y tế -PV) cho thấy, ông Chiến từ chối. Ông Tuynh phải chia nhỏ thành 5 lần đợi có dịp mới khéo léo tặng quà khiến ông Chiến mất cảnh giác, cả nể mà nhận.
Luật sư này đề nghị HĐXX áp dụng chính sách khoan hồng đặc biệt cho bị cáo Nguyễn Nhân Chiến, thay như đề nghị mức án 4-5 năm tù với bị cáo.
Chiều cùng ngày, đại diện VKS tiến hành đối đáp và cho biết, các luật sư không tranh cãi về tội danh, các bị cáo cũng đều thừa nhận hành vi phạm tội, Trước những ý kiến xin giảm nhẹ, VKS khẳng định mức án đề nghị đã được căn nhắc kỹ lưỡng nên vẫn sẽ giữ nguyên quan điểm với tất cả các bị cáo.
Theo cơ quan này, mức án với tội Nhận hối lộ có mức án lên đến tử hình, tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng lên tới 20 năm, do đó mức án đã đề nghị là phù hợp.
"Ngoài các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ khác chúng tôi đã ghi nhận công lao của các cựu lãnh đạo với tỉnh Bắc Ninh đối chiếu với những sai phạm để cân nhắc mức án phù hợp", vị đại diện VKS nói những cũng đề nghị HĐXX xem xét áp dụng tối đa các tình tiết giảm nhẹ được luật sư cung cấp bổ sung.
HĐXX cho biết, sau khi lắng nghe các quan điểm vẫn còn sự tranh cãi, các vấn đề này sẽ được xem xét thấu đáo trong thời gian nghị án.
Theo đó, HĐXX sẽ chính thức tuyên án vào thứ 6, ngày 1/11/2024.
