Sáng 20/10, TAND Cấp cao tại TP.HCM tiếp tục xét xử phúc thẩm vụ án buôn lậu, làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức xảy ra tại công ty VN Pharma.
Tại phiên tòa sáng nay, bị cáo Nguyễn Minh Hùng cho rằng, với vai trò Tổng Giám đốc (TGĐ), người đứng đầu công ty, Hùng biết và chỉ đạo mọi hoạt động của công ty. Những người khác chỉ là cấp dưới, nhân viên phải nghe theo chỉ đạo của cấp trên.
“Với tư cách người đứng đầu công ty, tôi xin chịu trách nhiệm về các sai phạm, kể cả các sai phạm của các phòng, ban. Việc đàm phán do tôi trực tiếp làm với Võ Mạnh Cường”, bị cáo Hùng thừa nhận.
Kết thúc phần xét hỏi, đại diện VKSND Cấp cao tại TP.HCM giữ quyền công tố tại tòa phát biểu quan điểm giải quyết vụ án. VKS đề nghị HĐXX hủy án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại. Bởi, vụ án chưa được điều tra một cách toàn diện, có dấu hiệu bỏ lọt người, lọt tội.
Theo VKS, mức án cấp tòa sơ thẩm tuyên phạt đối với các bị cáo quá nhẹ, chưa tương xứng với mức độ hành vi phạm tội, gây bức xúc trong dư luận. Để đảm bảo xét xử đúng người, đúng tội, cần thiết phải điều tra lại một cách toàn diện.
Đồng thời, cần giám định lại lô thuốc mà cục Quản lý Dược cấp phép cho VN Pharma nhập khẩu được giám định là “thuốc không sử dụng cho người”. Kết luận của bộ Y tế về lô thuốc nhập khẩu 9.300 hộp H-Capita có nhiều mâu thuẫn. Kết luận này là tài liệu quan trọng, làm cơ sở để xác định tội danh của các bị cáo nên cần tiến hành giám định lại.
Đại diện VKSND Cấp cao tại TP.HCM cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các cá nhân trong cục Quản lý Dược, bộ Y tế liên quan đến việc thẩm định hồ sơ và cấp phép nhập khẩu lô thuốc H-Capita 500mg.
Theo đó, ngày 30/12/2013, cục Quản lý Dược, bộ Y tế đã cấp Giấy phép nhập khẩu (có giá trị 1 năm) cho VN Pharma nhập khẩu thuốc H-Capita. Giấy phép này đồng ý cho VN Pharma nhập 200.000 hộp thuốc H-Capita.
Ngày 11/4/2014, VN Pharma đã nhập khẩu 9.300 hộp H-Capita qua cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất với giá trị 697.500 USD. Số thuốc này về mặt pháp lý được xác định là nhập khẩu bằng con đường hợp pháp vào Việt Nam.
Các cán bộ của cục Quản lý Dược đã hoàn toàn không phát hiện công ty Austin (Hồng Kông) – đơn vị bán thuốc cho VN Pharma đã hết hạn giấy phép hoạt động để ngăn chặn mà vẫn để cho VN Pharma nhập số thuốc về Việt Nam.
Tại văn bản số 41 ngày 8/1/2016, cơ quan An ninh điều tra (bộ Công an) cho rằng, các cán bộ thuộc cục Quản lý Dược không phát hiện công ty Austin hết hạn giấy phép hoạt động về thuốc tại Việt Nam. Do đó, cục Quản lý Dược chưa làm hết trách nhiệm, để cho VN Pharma lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý, cấp phép, thực hiện hành vi buôn lậu thuốc.
Cũng theo đại diện VKSND Cấp cao tại TP.HCM, Phan Xuân Thiện (Phó TGĐ VN Pharma) giới thiệu cho bà Hoàng Trúc Vy (nhân viên phòng Nghiên cứu phát triển công ty VN Pharma) thuê Phạm Văn Thông (dược sĩ) viết hồ sơ kỹ thuật lô thuốc.
Thiện biết rõ xuất xứ lô thuốc và con dấu mang tên công ty Helix Canada là dấu giả đã có ở công ty VN Pharma từ trước. Thế nhưng, Thiện vẫn để mặc cho Nguyễn Minh Hùng (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ công ty Cổ phần VN Pharma) và cấp dưới của mình thực hiện hành vi hợp thức hóa để tiêu thụ lô thuốc khi về Việt Nam. Hành vi của Thiện có dấu hiệu che giấu, không tố giác tội phạm nhưng chưa được làm rõ.
Đối với Hoàng Trúc Vy có hành vi thuê các dược sĩ chỉnh sửa nhiều bộ hồ sơ thuốc khác và thuê Phạm Văn Thông viết khống hồ sơ kỹ thuật thuốc. Như vậy, Vy biết rõ xuất xứ lô thuốc trên và đã thực hiện công đoạn làm giả thủ tục để cho Hùng trình cục Quản lý Dược xin cấp phép nhập khẩu lô thuốc về Việt Nam.
Ông Nguyễn Quang Huy được bị cáo Phan Cẩm Loan (Phó Trưởng phòng Nhập khẩu, công ty VN Pharma) thuê làm thủ tục nhập khẩu. Huy đã cung cấp hồ sơ cho hải quan, bao gồm bản sao công chứng giấy phép hoạt động (đã hết hạn) của công ty Austin Hồng Kông. Huy nhận số tiền 10.000 USD của bị cáo Hùng chuyển cho với lý do chi phí sử dụng pháp nhân công ty Austin Hồng Kông.
Hành vi của Thiện, Vy, Huy không bị điều tra, chưa được làm rõ tại phiên tòa xét xử các bị cáo liên quan đến VN Pharma, nay cần được điều tra làm rõ.
VKSND Cấp cao còn cho rằng, ngoài lô thuốc H-Capita 500mg, Nguyễn Minh Hùng và các đồng phạm còn thực hiện hành vi tương tự đối với 7 bộ hồ sơ của 7 loại thuốc khác lấy tên Helix Canada và đã được cục Quản lý Dược cấp giấy phép nhập khẩu, cấp sổ đăng ký lưu hành.
Trong quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa, các bị cáo khai nhận đã chi số tiền 7,5 tỷ đồng (lớn hơn cả giá trị lô thuốc) là tiền chi hoa hồng cho các bác sĩ bệnh viện để tiêu thụ thuốc.
Về số tiền 7,5 tỷ đồng chi hoa hồng cho bác sĩ tại các bệnh viện, bị cáo Lê Thị Vũ Phương (nguyên Kế toán trưởng VN Pharma) khai nhận: “Muốn bán được thuốc tại các bệnh viện phải chi hoa hồng cho bác sĩ. Ngoài lô thuốc H-Capita 500mg, các loại thuốc khác chúng tôi đều phải chi hoa hồng”.
Bị cáo Ngô Anh Quốc, Phó TGĐ VN Pharma thừa nhận, đã chỉ đạo nhân viên chi “hoa hồng” cho các bác sĩ tại bệnh viện mà VN Pharma cấp thuốc để họ kê đơn cho bệnh nhân các loại thuốc VN Pharma nhập khẩu. Số tiền “lót tay” tổng cộng gần 7,5 tỷ đồng.
Như vậy, cần điều tra làm rõ số tiền này chi hoa hồng cho những lô thuốc nào. Nếu chi cho lô thuốc 9.300 hộp H-Capita 500mg Caplet thì không phù hợp, bởi tiền mua thuốc thấp hơn tiền chi hoa hồng. Mâu thuẫn này chưa được làm rõ.
Mặt khác, đây là số tiền liên quan tới vụ án sử dụng vào việc phạm pháp cần điều tra làm rõ những người có liên quan và tuyên tịch thu sung công quỹ.
Hơn 10.000USD bị cáo Hùng chi cho Nguyễn Quang Huy là vật chứng của vụ án, khoản thu bất chính do thực hiện hành vi phạm pháp mà có. Nhận thấy tất cả số tiền vật chứng của vụ án, tòa cấp sơ thẩm không tuyên tịch thu sung công quỹ Nhà nước là thiếu sót, không đúng quy định tại Điều 74, 76, BLTTHS.
VKSND Cấp cao cho rằng, cần phải điều tra làm rõ để xử lý chung trong một vụ án để đảm bảo tính khách quan, toàn diện, nhằm đánh giá đúng quy mô, tính chất của vụ án.
Vì các lẽ nêu trên, đại diện VKSND Cấp cao tại TP.HCM chấp nhận toàn bộ kháng nghị của Viện trưởng VKSND cấp cao, hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, trả hồ sơ về cấp sơ thẩm để điều tra, xét xử lại.