Bản án đã có hiệu lực, các cơ quan đang tiến hành thi hành án, tưởng chừng vụ việc tranh chấp liên quan đến hợp đồng thuê nhà số 51 Trần Nhân Tông (quận Hai Bà Trưng, Tp.Hà Nội) kéo dài hơn 8 năm qua sắp kết thúc. Tuy nhiên, gần đây, TAND cấp cao tại Hà Nội lại ra quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đối với 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm khiến vụ án lại trở nên kéo dài.
Nguyên nhân phát sinh tranh chấp
Theo tài liệu từ vụ án, Công ty cổ phần Kính Mắt Hà Nội được hình thành theo Quyết định số 5778/QĐ-UB ngày 29/12/1999 của UBND Tp.Hà Nội về việc: “chuyển doanh nghiệp Nhà nước là Công ty Kính Mắt Hà Nội thành Công ty Cổ phần Kính mắt Hà Nội”. Theo quyết định 5778/QĐ-UB, Công ty cổ phần Kính Mắt Hà Nội được quyền sở hữu toàn bộ nhà đã được xác định trong giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, trong đó có ngôi nhà tại địa chỉ số 51 Trần Nhân Tông (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) với diện tích sàn xây dựng 476,3 m2.
Năm 2010, Công ty cổ phần Kính Mắt Hà Nội đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại 51 Trần Nhân Tông với mục đích để làm Bệnh viện bán công chuyên khoa mắt.
Giai đoạn sau khi cổ phần hóa, Công ty cổ phần Kính Mắt Hà Nội đã lựa chọn Công ty TNHH Phát Triển làm đối tác và ký các hợp đồng hợp tác liên doanh hình thành Bệnh viện bán công chuyên khoa mắt Hà Nội hoạt động với tư cách là một chi nhánh của Công ty cổ phần Kính Mắt Hà Nội.
Quá trình hợp tác này, Công ty cổ phần Kính Mắt Hà Nội đã lấy ngôi nhà số 51 Trần Nhân Tông làm nơi hoạt động cho Bệnh viện bán công chuyên khoa mắt Hà Nội.
Công ty cổ phần Kính mắt Hà Nội đã ký một hợp đồng cho Công ty Phát triển thuê lại ngôi nhà 51 Trần Nhân Tông với giá 315 triệu đồng/tháng. Sau đó, Công ty TNHH Phát Triển đã làm thủ tục thành lập Bệnh viện mắt kỹ thuật cao Hà Nội và được cấp phép hoạt động vào tháng 04/2015.
Ngôi nhà số 51 Trần Nhân Tông (tài sản được xác định sau cổ phần hóa) của Công ty Cổ phần kính mắt Hà Nội.
Mọi chuyện diễn ra hết sức suôn sẻ, cho đến năm 2014 khi có các biến động về mô hình kinh doanh dẫn đến việc ngừng hợp tác, giải thể Bệnh viện bán công chuyên khoa mắt Hà Nội.
Để chấm dứt việc hợp tác kinh doanh, ngày 26/3/2014, hai công ty đã lập Biên bản thanh lý hợp đồng hợp tác kinh doanh và rút vốn đầu tư số: 01/TLHD-HTKD-RVĐT/KM-PT/2014.
Theo đó, hai bên đã đồng ý chính thức thanh lý các hợp đồng liên doanh: Hợp đồng hợp tác liên doanh ngày 25/1/2000; Hợp đồng hợp tác liên doanh ngày 18/4/2002; Hợp đồng hợp tác kinh doanh ngày 02/5/2007 và các phụ lục kèm theo; Biên bản thỏa thuận ngày 01/11/2003.
Cũng theo biên bản thanh lý này, Công ty cổ phần Kính mắt Hà Nội chính thức dừng việc hợp tác kinh doanh tại Bệnh viện bán công chuyên khoa mắt, đồng thời rút toàn bộ vốn đầu tư và nhận lợi nhuận phân phối có tổng trị giá là 4 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện hợp đồng thuê nhà, Công ty TNHH Phát triển chỉ trả 170 triệu đồng tiền thuê nhà/ tháng. Sau nhiều lần yêu cầu Công ty TNHH Phát Triển thực hiện nghiêm túc cam kết hợp đồng nhưng không nhận được phản hồi tích cực, tháng 07/2016 Công ty cổ phần Kính mắt Hà Nội quyết định chấm dứt hợp đồng cho thuê. Đồng thời yêu cầu Công ty Phát Triển bàn giao lại ngôi nhà số 51 Trần Nhân Tông, nhưng đáp lại chỉ là sự bất hợp tác từ phía Công ty TNHH Phát Triển.
Qua 2 cấp tòa vẫn chưa lấy lại được tài sản
Để lấy lại quyền và lợi ích hợp pháp, Công ty cổ phần Kính Mắt Hà Nội đã khởi kiện Công ty TNHH Phát Triển ra tòa. Ngày 13/7/2020, Tòa án nhân dân (TAND) quận Tây Hồ đã xét xử và ra Bản án kinh doanh, thương mại sơ thẩm số 04/2020/KDTM quyết định: Buộc Công ty TNHH Phát Triển phải trả tiền thuê nhà, sử dụng nhà và tiền lãi, tiền bồi thường vi phạm hợp đồng. Đồng thời yêu cầu Công ty TNHH Phát Triển phải giao mặt bằng căn nhà số 51 Trần Nhân Tông cho Công ty cổ phần Kính mắt Hà Nội quản lý sử dụng.
Không đồng với phán quyết của tòa sơ thẩm, Công ty TNHH Phát Triển và Bệnh Viện mắt kỹ thuật cao (chi nhánh của Công ty TNHH Phát Triển) đã kháng cáo cho rằng: Công ty Kính Mắt Hà Nội không có quyền sở hữu nhà 51 Trần Nhân Tông; Quyền sở hữu nhà 51 Trần Nhân Tông đã được Công ty Kính Mắt Hà Nội góp vốn cho Bệnh viện mắt kỹ thuật cao Hà Nội, thậm chí cho rằng tòa án cần công nhận quyền sở hữu nhà 51 Trần Nhân Tông cho Bệnh viện mắt kỹ thuật cao.
Biển số nhà 51 Trần Nhân Tông, Hai Bà Trưng, Hà Nội đang là tâm điểm tranh chấp quyền lợi giữa Công ty Kính mắt và Công ty TNHH Phát triển.
Ngày 29/06/2022 TAND Tp.Hà Nội đã đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm và ra bản án số: 106/2022/KDTM-PT quyết định bác kháng cáo của Công ty TNHH Phát Triển và Bệnh Viện mắt kỹ thuật cao, đồng thời yêu cầu Công ty TNHH Phát Triển phải trả tiền thuê nhà, bồi thường thiệt hại và giao trả mặt bằng 51 Trần Nhân Tông cho Công ty cổ phần Kính mắt Hà Nội như Bản án sơ thẩm đã tuyên.
Ngày 18/7/2022, Chi cục thi hành án dân sự quận Tây Hồ đã ra quyết định thi hành án đối với Công Ty TNHH Phát Triển theo bản án phúc thẩm. Ngày 29/7/2022, TAND Cấp Cao tại Hà Nội đã có văn bản đề nghị cơ quan thi hành án tạm hoãn thi hành án trong thời hạn 3 tháng để có thời gian xem xét thủ tục giám đốc thẩm theo đơn của Công Ty Phát Triển.
Hết thời hạn xem xét, ngày 18/5/2023 Chi cục THADS quận Hai Bà Trưng theo sự ủy thác của Chi cục THADS quận Tây Hồ đã ra quyết định cưỡng chế trả nhà, giao nhà 51 Trần Nhân Tông.
Đến đây, tưởng chừng tranh chấp thương mại kéo dài nhiều năm giữa hai công ty đã kết thúc, Công ty TNHH Phát Triển sẽ phải chịu trách nhiệm với các thỏa thuận trong hợp đồng thuê nhà; căn nhà số 51 Trần Nhân Tông sẽ được trả về cho chủ sở hữu là Công ty Cổ phần Kính Mắt Hà Nội. Nhưng tất cả hoạt động thi hành án phải hoãn và dừng sau khi TAND cấp cao tại Hà Nội ra Quyết định kháng nghị (QĐKN) giám đốc thẩm số: 06/2023/KN-KDTM ngày 26/5/2023.
Theo QĐKN, TAND cấp cao tại Hà Nội đề nghị Ủy ban thẩm phán TAND cấp cao tại Hà Nội xét xử Giám đốc thẩm hủy toàn bộ 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm, đồng thời giao hồ sơ cho TAND quận Tây Hồ giải quyết sơ thẩm theo quy định của pháp luật.
Luật sư Trần Thị Ngọc Trang, Đoàn luật sư Tp. Hà Nội cho rằng, QĐKN của TAND cấp cao tại Hà Nội sẽ khiến vụ án trở nên kéo dài. Đồng thời, luật sư Ngọc Trang cũng đưa ra nhận định rằng, QĐKN có dấu hiệu vi phạm nguyên tắc cơ bản quy định tại Điều 5 khoản 1 Bộ luật Tố tụng dân sự (TTDS) “Tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ việc dân sự khi có đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự và chỉ giải quyết trong phạm vi đơn khởi kiện, đơn yêu cầu đó”.
Theo luật sư Ngọc Trang, tại cấp sơ thẩm, Công ty cổ phần Kính mắt Hà Nội có đơn khởi kiện yêu cầu chấm dứt hợp đồng thuê nhà và buộc Công ty TNHH Phát triển phải trả lại nhà 51 Trần Nhân Tông cũng như thanh toán các khoản tiền thuê nhà, sử dụng nhà, tiền phạt vi phạm và các khoản tiền khác liên quan.
Công ty TNHH Phát Triển (và Bệnh viện mắt kỹ thuật cao - chi nhánh của Công ty Phát Triển, được coi là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án) không có yêu cầu phản tố, yêu cầu độc lập nào. Điều đó có nghĩa phạm vi giải quyết của tòa án trong vụ án này chỉ giới hạn trong phạm vi đơn khởi kiện của Công ty cổ phần Kính Mắt Hà Nội. Tuy nhiên, trong QĐKN lại nêu nhiều nội dung, vấn đề ngoài phạm vi khởi kiện của Kính Mắt Hà Nội như về các vấn đề, nội dung liên quan đến các hợp đồng hợp tác liên doanh giữa hai bên đã được hai bên giải quyết dứt điểm theo Biên bản thanh lý và các vấn đề, nội dung khác.
Khánh Linh
