Liên quan đến vụ án khai thác trái phép mỏ đất hiếm ở Yên Bái, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã chỉ ra sai phạm liên quan đến hành vi trốn thuế giá trị gia tăng (VAT) của Đoàn Văn Huấn - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Thái Dương và nhóm đối tác.
Theo đó, từ năm 2019 - 2023, trong quá trình mua bán quặng đất hiếm và quặng sắt, Đoàn Văn Huấn và Nguyễn Văn Chính - Phó Tổng Giám đốc kiêm Kế toán trưởng Công ty Thái Dương đã tiến hành bán đất hiếm cho 2 đối tác.
Xem thêm: Vụ bán trộm đất hiếm ở Yên Bái: Hoạt độ phóng xạ vượt xa ngưỡng an toàn cho phép
Cụ thể, Huấn và Chính đã thỏa thuận, thống nhất với Lưu Anh Tuấn - Giám đốc và Trương Thị Hiển, Kế toán Công ty Đất hiếm Việt Nam; Đặng Trần Chí - Giám đốc và Phạm Thị Hà, Kế toán Công ty Hợp Thành Phát xuất hóa đơn VAT với đơn giá ghi trên hóa đơn thấp hơn đơn giá thực tế mua bán.
Bị can Đoàn Văn Huấn (ảnh trái) và Nguyễn Văn Chính.
Số tiền ghi trên hóa đơn được chuyển vào tài khoản Công ty Thái Dương, còn tiền chênh lệch ngoài hóa đơn được thanh toán bằng tiền mặt. Huấn chỉ đạo Chính để ngoài sổ kế toán, không kê khai nộp thuế.
Từ đó, Công ty Thái Dương bán cho Công ty Đất hiếm Việt Nam hơn 3,5 triệu kg quặng đất hiếm với tổng số tiền thanh toán là 142 tỷ đồng, đơn giá thực tế (chưa bao gồm VAT) là hơn 40.000 đồng/kg.
Tuy nhiên, Công ty Thái Dương chỉ xuất 3 hóa đơn và kê khai thuế với hơn 765 nghìn kg quặng, trị giá ghi trên hóa đơn là hơn 10 tỷ đồng (chưa bao gồm VAT), đơn giá bình quân 14.000 đồng/kg (chênh lệch giữa đơn giá mua bán thực tế và đơn giá ghi trên hóa đơn là hơn 26.000 đồng).
Kết luận điều tra cho biết, số tiền chênh lệch trên được Công ty Thái Dương để ngoài số kế toán, không kê khai nộp thuế, gây thiệt hại tổng hơn 7,3 tỷ đồng.
Tương tự, từ năm 2020 - 2022, Công ty Thái Dương đã xuất 31 hóa đơn bán 24 triệu kg quặng sắt cho Công ty Hợp Thành Phát với tổng trị giá ghi trên hóa đơn (chưa VAT) là hơn 22 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trị giá thực tế thanh toán (chưa VAT) là gần 30 tỷ đồng. Số tiền chênh lệch hơn 7,6 tỷ đồng, Công ty Thái Dương không hạch toán, để ngoài sổ kế toán, không kê khai thuế, gây thiệt hại trên 2,2 tỷ đồng.
Với thủ đoạn nêu trên, Công ty Thái Dương đã để ngoài sổ kế toán, không kê khai nộp thuế tổng số tiền hơn 27 tỷ đồng, gây tổng thiệt hại về thuế cho nhà nước hơn 9, 6 tỷ đồng.
Khu vực chế biến đất hiếm của Công ty Thái Dương.
Đoàn Văn Huấn khai đã thỏa thuận với Lưu Anh Tuấn - Chủ tịch HĐQT Công ty Đất hiếm Việt Nam (sau này Tuấn giao cho Trương Thị Hiển - Kế toán) trực tiếp trao đổi về giá mua bán thực tế quặng đất hiếm dao động từ 38 - 46 triệu đồng/tấn, nhưng 2 bên chỉ ký hợp đồng và xuất hóa đơn theo giá nhà nước quy định là 14 triệu đồng/tấn (chưa VAT).
Huấn khai nhận đã thỏa thuận với Đặng Trần Chí - Công ty Hợp Thành Phát chỉ xuất hóa đơn cho một phần quặng sắt thực mua bán, trên hóa đơn ghi giá trị thấp hơn giá trị thực tế.
Lưu Anh Tuấn và Đặng Trần Chí chuyển khoản số tiền bán quặng ghi trên hóa đơn vào tài khoản Công ty Thái Dương, số tiền chênh lệch giữa hóa đơn và số tiền thực tế thanh toán, được chuyển cho Huấn bằng tiền mặt.
Tiếp đó, Huấn chỉ đạo Nguyễn Văn Chính không hạch toán, không khai báo thuế. Huấn thừa nhận hành vi của mình là vi phạm pháp luật, gây thiệt hại hơn 9,6 tỷ đồng tiền thuế cho nhà nước.
Về phía Nguyễn Văn Chính khai thực hiện chỉ đạo của Huấn nên đã thỏa thuận với Công ty Đất hiếm Việt Nam trực tiếp trao đổi việc xuất hóa đơn thấp hơn giá trị thực tế hoặc không xuất hóa đơn bán hàng.
Chính thừa nhận với vai trò là Kế toán trưởng đã không hạch toán đầy đủ các khoản tiền thu được từ việc bán quặng, kê khai không đúng, không đầy đủ số thuế phải nộp là vi phạm pháp luật, gây thiệt hại hơn 9,6 tỷ đồng tiền thuế cho Nhà nước.
