Vụ Đồng Tâm: Vì sao cơ quan tố tụng có thư kêu gọi người phạm tội ra tự thú, đầu thú?

Chú trọng chính sách nhân đạo

Theo quan điểm của cơ quan tố tụng, ngay từ khi bắt đầu giải quyết vụ việc, đơn vị đã xác định khởi tố vụ án là đúng quy định của pháp luật. Sự việc xảy ra có dấu hiệu tội phạm, theo Hiến pháp và Pháp luật, mọi hành vi phạm tội phải được phát hiện kịp thời, xem xét, xử lý công minh.

Tuy nhiên, việc khởi tố vụ án không phải là không nhân đạo. Chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước thể hiện ở nhiều chỗ chứ không phải bỏ lọt tội phạm thì mới là khoan hồng, nếu như vậy sẽ không đảm bảo pháp chế.

Trong quá trình xử lý, vẫn có nhiều cách để thực hiện chính sách khoan hồng đối với những người vi phạm. Việc thực hiện chính sách nhân đạo sẽ được thể hiện cụ thể trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử.

Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, Thượng tá Nguyễn Xuân Hùng, Điều tra viên cao cấp của cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP.Hà Nội cho biết: “Vụ Đồng Tâm xảy ra có dấu hiệu của tội phạm và cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án rồi. Phải xác định ở đây có sự việc phạm tội và do rất nhiều người tham gia.

Tuy nhiên, cũng nhất quán ngay từ đầu về chỉ đạo của thành phố là lấy tuyên truyền, vận động, giải thích cho bà con là chính, để chấm dứt hành vi vi phạm pháp luật. Với những người đã trót có hành vi có dấu hiệu của tội phạm thì quan điểm chung của lãnh đạo thành phố cũng như các cơ quan bảo vệ pháp luật là trong quá trình xem xét, xử lý sẽ chú ý thực hiện chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước. Thực hiện chỉ đạo ấy, cơ quan điều tra kêu gọi những người có hành vi vi phạm pháp luật ra tự thú, đầu thú để hưởng chính sách khoan hồng”.

Thượng tá Hùng phân tích: “Đây là những người thiếu hiểu biết pháp luật, do bị kích động nên đã có hành vi vi phạm. Nếu đã lỡ vi phạm pháp luật, về nguyên tắc thì phải xử lý, nhưng trong việc xử lý thì vấn đề khoan hồng đối với bà con, đối với những người vi phạm sẽ được hết sức quan tâm.

Theo quy định tại Điều 3, Bộ luật Hình sự, nguyên tắc xử lý là khoan hồng với những người nhất thời phạm tội, những người ra tự thú, ăn năn hối cải.

Khoản 2, Điều 25, Bộ luật Hình sự cũng quy định rất rõ, với những người phạm tội mà tự thú, có hành vi khắc phục thiệt hại, khai báo thành khẩn thì thậm chí có thể được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự.

Điều 46 quy định về các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, cũng nhấn mạnh việc người phạm tội ra tự thú được coi là tình tiết giảm nhẹ, còn đầu thú thì cũng có thể được xem xét coi như tình tiết giảm nhẹ”.

Cần nắm bắt cơ hội

Thượng tá Hùng chia sẻ: “Pháp luật đã quy định rất rõ ràng như thế rồi, với tinh thần không làm xấu thêm tình trạng của những người đó, quan điểm của cơ quan điều tra là kêu gọi họ ra đầu thú để được hưởng lượng khoan hồng. Nếu như họ không đầu thú, với những tài liệu chứng cứ đã thu thập đầy đủ, cơ quan điều tra sẽ phải khởi tố, bắt giam. Lúc đó họ sẽ không được hưởng tình tiết giảm nhẹ nữa, tình trạng của những người vi phạm sẽ bị xấu hơn. Với tính chất nhân đạo, cơ quan điều tra không muốn làm xấu hơn tình trạng của những người trót có hành vi vi phạm như thế nên mới có thư vận động ra tự thú, đầu thú.

Có thể thấy, đối với những người trót vi phạm pháp luật, hiện cơ quan chức năng vẫn tạo điều kiện cho họ để có thể giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Nhưng những người đó phải nắm bắt lấy cơ hội này, ra tự thú, đầu thú, khai báo thành khẩn để hưởng lượng khoan hồng của pháp luật.

Với những người cố tình lẩn tránh, không ra tự thú, đầu thú hoặc cản trở người khác ra tự thú, đầu thú thì sẽ phải chịu trách nhiệm. Bởi thực tế đây là vụ án đông người tham gia, có rất nhiều người biết, thậm chí có cả các clip ghi lại hình ảnh nên muốn trốn tránh cũng không được. Càng trốn tránh sẽ càng làm xấu thêm tình trạng của mình”.

Thượng tá Hùng cho hay, thư kêu gọi là thư ngỏ, công khai, được phát trên hệ thống truyền thanh của xã Đồng Tâm, đăng trên các phương tiện thông tin đại chúng để ai cũng biết. Những người vi phạm mà chưa biết thì để những người biết thông tin trên nói lại, giúp họ nắm được tinh thần nhất quán của cơ quan tố tụng và ra tự thú, đầu thú.

“Quan điểm của cơ quan điều tra là những trường hợp nào được miễn giảm, thậm chí được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự thì cơ quan điều tra cũng sẽ miễn trách nhiệm hình sự. Điều đó nhằm thể hiện rõ tính nhân đạo và cũng để từ việc đó phổ biến, tuyên truyền đến những người khác, để không làm vụ án phức tạp thêm. Càng nhiều người ra đầu thú, tự thú thì việc giải quyết vụ án càng nhanh, người dân cũng có cơ hội được giảm nhẹ hình phạt, thậm chí có người còn có thể được miễn trách nhiệm hình sự nữa”, Thượng tá Hùng cho biết.

Chí Công