Hệ thống pháo phản lực phóng loạt (MLRS) M93A3 Haron cỡ 70 mm hiếm hoi của Croatia đã xuất hiện trong biên chế quân đội Ukraine. Dù sở hữu cỡ nòng và tầm bắn nhỏ, loại vũ khí này vẫn mang lại một số lợi thế đáng chú ý.
Mẫu M93A3 Haron, sử dụng đạn phản lực 70 mm, đã được phát hiện tại Ukraine. Trước đó, thông tin về việc loại vũ khí này được bàn giao cho Lực lượng Phòng vệ Ukraine chưa từng được công bố.
Hệ thống này được nhà nghiên cứu OSINT Andrew Perpetua xác định từ đoạn video của Nga ghi lại cảnh nó bị trúng đòn. Trong báo cáo thiệt hại của phía Nga, vũ khí này được liệt kê là "bị hư hại" chứ không bị phá hủy hoàn toàn.
Sau đó, trang truyền thông Vodogray đã công bố đoạn video cho thấy M93A3 Haron trong biên chế một đơn vị của Lực lượng Phòng vệ Ukraine. Hình ảnh này cho thấy rõ hơn loại vũ khí hiếm và xác nhận nó đang được quân đội Ukraine sử dụng.
Quan sát cũng cho thấy hệ thống này bắn loại đạn phản lực không điều khiển nổ phân mảnh mạnh NE70 TF M95, được trang bị đầu đạn nặng 1,95 kg thuốc nổ và kíp nổ tiếp xúc.

Hệ thống pháo phản lực phóng loạt M93A3 Haron của Croatia. (Ảnh: Danh mục công nghiệp quốc phòng Croatia năm 2013)
M93A3 là hệ thống MLRS do Công ty Duro Dakovic Special Vehicles Ltd của Croatia phát triển năm 2000. Sau quá trình thử nghiệm, nó đã được quân đội Croatia đưa vào biên chế.
Haron có thể bắn từng quả hoặc bắn loạt từ 2 đến toàn bộ 40 quả đạn, bao phủ khu vực rộng 200 x 300 mét với tầm bắn tối đa 8 km. Trong bối cảnh UAV thống trị chiến trường hiện nay, điều này tiềm ẩn nguy hiểm cho kíp chiến đấu. Tuy nhiên, hệ thống được trang bị bộ điều khiển từ xa với phạm vi tới 25 m, giúp tăng khả năng sống sót cho binh sĩ.
Về hình dáng, M93A3 là bệ phóng kéo theo, nặng 900 kg khi trống và 1.250 kg khi đầy đạn, chiều dài tổng thể 3,15 m, cao 1,4 m.
Kích thước nhỏ giúp nó thuận tiện cho việc vận chuyển và ngụy trang, đặc biệt hữu ích trong bối cảnh chiến tranh chiến hào giữa Nga và Ukraine kéo dài những năm gần đây.
Về nguồn gốc, nhiều khả năng các hệ thống Haron này được lấy từ kho vũ khí của quân đội Croatia, vốn sở hữu 20 tổ hợp MLRS loại này. Về lý thuyết, chúng có thể là những bệ phóng mới được đặt hàng, nhưng khả năng này rất thấp.
Trong khi đó, số đạn sử dụng có thể được mua từ ngành công nghiệp quốc phòng Croatia, bởi lượng dự trữ hiện có khó có thể đáp ứng lâu dài. Việc xác định chính xác xuất xứ lô đạn hiện chưa thể thực hiện do ký hiệu trên đạn bị mờ.
M93A3 cũng không phải là hệ thống MLRS đầu tiên của Croatia trong biên chế quân đội Ukraine. Trong vài năm qua, pháo phản lực 128 mm RAK-SA-12 đã được sử dụng tích cực, đóng vai trò thay thế cho các hệ thống tự chế lắp trên xe bán tải hoặc đạn phản lực hàng không không điều khiển.

Hệ thống phóng tên lửa RAK-SA-12 đang được biên phòng Ukraine sử dụng (Ảnh: Cục Biên phòng Nhà nước Ukraine)
Điều này cũng đúng với Haron, vốn bắn loại đạn có cỡ nòng tương đương với tên lửa hàng không. Sự hiện diện của bộ điều khiển từ xa cũng giúp tăng cơ hội sống sót cho kíp chiến đấu.
Thế Hải (Theo Defense Express, United24media)