Theo CNN, có hai nhóm bị tình nghi đứng đằng sau các cuộc tấn công khủng bố quy mô lớn ở Nga, một trong số đó là vụ đánh bom ở St. Petersburg hôm 3/4 vừa qua.
Nhóm đầu tiên là các phần tử ly khai Chechnya, vốn được coi là chủ mưu nhiều cuộc tấn công khủng bố ở Nga trong nhiều năm qua. Moscow đã tiến hành các cuộc chiến với nhóm ly khai này kể từ thế kỷ 19.
Leo Tolstoy, người từng phục vụ trong một trung đoàn pháo binh tại vùng Caucasus – tác giả một cuốn sách về những năm tháng tại đây cho biết, các phần tử Chechnya “không nói nhiều về sự thù hận dành cho người Nga, mà chỉ đơn giản - từ già đến trẻ, thứ cảm xúc ấy mạnh hơn cả sự thù hận".
Năm 2002, các chiến binh Chechnya đột kích một nhà hát ở Moscow, bắt giữ hàng trăm con tin khiến 130 người thiệt mạng. Hai năm sau, những tay súng Chechnya đánh bom một ga tàu điện ngầm tại Moscow khiến 39 người tử nạn.
Đến năm 2004, các tay súng Chechnya bắt giữ hàng trăm học sinh làm con tin tại một ngôi trường ở Beslan. Cuộc bao vây kéo dài nhiều ngày, cho đến khi Nga phải triển khai cả xe tăng. Vụ việc sau đó cũng cướp đi sinh mạng của 300 người.
Các cuộc tấn công vẫn không có dấu hiệu dừng lại. Đến năm 2009, các phần tử nổi dậy dưới sự chỉ đạo từ Caucasus Emirate, một nhóm Hồi giáo cực đoan tiến hành đánh bom tự sát trên đường ray tàu cao tốc nối giữa St. Petersburg và Moscow, khiến 28 người chết. Nhóm này còn nhận trách nhiệm gây ra vụ tấn công sân bay Domodedovo ở Moscow hồi năm 2011 làm 37 người thiệt mạng.
Theo giới phân tích, bên cạnh các phần tử Chechnya, một nhóm khủng bố khác được cho là đang đe dọa nước Nga mạnh mẽ hơn cả, chính là tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).
IS căm ghét Nga vì chính phủ nước này ủng hộ chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Do đó, nhóm này bắt đầu chuyển hướng mục tiêu tới Nga từ năm 2015, cùng khoảng thời gian Moscow mở chiến dịch quân sự tại Syria.
Tháng 6/2015, IS ngang nhiên tuyên bố thành lập một tỉnh tại vùng Caucasus của Nga và nhanh chóng mở các chiến dịch khủng bố đầu tiên.
Tháng 9/2015, nhóm tuyên bố thực hiện cuộc tấn công nhắm tới một doanh trại quân đội Nga ở miền nam Dagestan.
Ba tháng sau, một tay súng IS bắn chết 1 người và làm 11 người khác bị thương tại thành Derbent, một di sản văn hóa được UNESCO công nhận ở Dagestan.
IS cũng phát những tín hiệu cho biết,chúng đang lên kế hoạch tấn công bên ngoài khu vực Caucasus và đưa cuộc “thánh chiến” đến các thành phố chính của Nga như St. Petersburg hay Moscow.
Tàn bạo hơn, ngày 31/10/2015, IS đã đánh bom một máy bay chở khách Nga trong hành trình từ Sinai, Ai Cập, về St. Petersburg, giết chết 224 người.
IS có vụ tấn công đầu tiên bên ngoài vùng Caucasus, nhắm vào một khu vực giao thông đông đúc gần Moscow vào tháng 8/2016. IS cho đăng tải một video cho thấy những kẻ tấn công thề trung thành với thủ lĩnh tối cao Abu Bakr al-Baghdadi.
Đến tháng 11, các quan chức Nga đã bắt giữ kẻ tình nghi có liên quan đến IS mang trên mình súng và chất nổ với âm mưu tấn công ở Moscow.
Theo CNN, các âm mưu và các cuộc tấn công khủng bố ở Nga đang cho thấy mối nguy từ IS ở quốc gia này còn nghiêm trọng hơn cả Pháp – đất nước liên tục gánh chịu những thảm kịch trong hai năm qua.
Khi lực lượng IS đang đối mặt với thất bại trên chiến trường Iraq và Syria, các phần tử cực đoan còn sống sót đang cố gắng len lỏi về Nga nhằm kích động chủ nghĩa khủng bố tại đây.
Đây được cho là lý do các cuộc tấn công đẫm máu ở Nga sẽ còn nhiều diễn biến phức tạp và vụ đánh bom ở St. Petersburg dường như chưa phải là điểm dừng.
Đọc thêm>>> Vụ nổ tàu điện ngầm ở Nga: Xác định được hai nghi phạm
Quốc Vinh