Liên quan đến vụ việc pha chế, buôn bán xăng giả diễn ra tại Sóc Trăng và nhiều tỉnh thành khác, ngày 12/6, ĐBQH Nguyễn Đức Kiên (đoàn Sóc Trăng), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội.
Vụ việc đại gia Trịnh Sướng buôn bán xăng giả đang gây xôn xao dư luận. Vậy theo ông, cơ quan nào phải chịu trách nhiệm khi để xảy ra vi phạm nghiêm trọng như thế này?
Sai phạm này theo tổ chức, không chỉ diễn ra tại Sóc Trăng. Các cơ quan chức năng đã vào các cơ sở để kiểm tra các dấu hiệu vi phạm và chuyên án vẫn đang tiếp tục. Nếu cơ quan quản lý các cấp, các địa phương đã kiểm tra định kỳ và đột xuất thì thấy thủ đoạn của họ rất tinh vi. Sở Công Thương địa phương, quản lý thị trường, cơ quan thuế và công an đều có phần trách nhiệm.
Đại biểu nhìn nhận thế nào về trách nhiệm của Bộ Công Thương?
Ông Lê Văn Hiểu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng đã nhận trách nhiệm quản lý Nhà nước, tức là công tác hậu kiểm, quản lý có vấn đề nên không phát hiện ra được. Ta phải xem lại, lắng nghe ý kiến cơ sở xem là việc tạo điều kiện hậu kiểm như thế đã phù hợp chưa? Cần làm gì để nâng cao chất lượng? Với tư cách cơ quan quản lý nhà Nước tại địa phương thì tỉnh đã nhận trách nhiệm.
Còn đối với bộ Công Thương, cần xem quy định nhập các phụ gia quy định ở nghị định, thông tư nào. Nhập phụ gia về sản xuất theo luật thì không phải mặt hàng cấm nên doanh nghiệp có yêu cầu nhập và nộp thuế là doanh nghiệp có quyền. Trách nhiệm của doanh nghiệp là chủ yếu, cố tình nhập về mà không làm theo luật là tình tiết tăng nặng khi xem xét tội danh.
Người chuyên môn sẽ dự báo được họ nhập phụ gia đó về làm gì và chúng ta hậu kiểm họ làm gì, bán cho ai… điều này đang yếu vì chưa có bộ phận chuyên quản lý mặt hàng hóa chất.
Từ vụ việc này, theo ông, đâu là khâu trong chuỗi mắt xích quản lý Nhà nước bị hổng?
Ngay bây giờ khi cơ quan điều tra chưa có báo cáo thì chưa biết khâu nào trong chuỗi mắt xích quản lý Nhà nước có vấn đề, vì nó liên quan đến cả ngành tài nguyên môi trường, công thương, khoa học - công nghệ, thuế, công an... Sau vụ án kết thúc, cơ quan điều tra xác định, cần xem cải tiến, chỉnh sửa chỗ nào.
Dư luận cũng đặt dấu hỏi về vai trò của quản lý thị trường trong vụ việc này, cá nhân đại biểu đánh giá thế nào về cơ quan này?
Cần căn cứ vào Pháp lệnh quản lý thị trường được Uỷ ban thường vụ Quốc hội thông qua năm 2018, giúp tổ chức lực lượng theo chiều dọc, tránh "cắt khúc".
Trong lúc giao thời này, cần hiểu theo pháp lệnh, quản lý thị trường không phải có toàn quyền vào khám các doanh nghiệp mà phải có chứng cứ. Phải phối hợp giữa bên thuế, cơ quan quản lý doanh nghiệp để nắm số hàng vào, hàng ra, phiếu nộp, phiếu xuất, có gì bất thường không. Khi Sở Khoa học - công nghệ đi quản lý chất lượng xăng thì phải có kế hoạch công khai, như thế thì doanh nghiệp biết.
Kiểm tra đột xuất thì theo luật chất lượng hàng hóa đã nêu rõ cơ quan quản lý chất lượng hàng hóa làm những gì. Có những trường hợp dù biết nhưng chưa có bằng chứng thì không làm gì được.
Với trường hợp này, người ta đi mua dung môi về không bắt được tận tay, đó là cái khó. Để bắt được trực tiếp quả tang là rất khó. Bây giờ bắt được rồi thì chờ xem điều tra hổng khâu nào.
Xin cảm ơn đại biểu!
Nhóm PV Quốc hội