Vụ Vạn Thịnh Phát: Đoàn thanh tra tại SCB sai phạm thế nào?

Ngày 11/4, TAND Thành phố Hồ Chí Minh tuyên án đối với bị cáo Trương Mỹ Lan và 85 đồng phạm, liên quan đến các sai phạm xảy ra tại tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị liên quan.

Nhận định về hành vi sai phạm của các bị cáo thuộc đoàn thanh tra, HĐXX cho rằng, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng Ngân hàng Nhà nước đã thành lập đoàn thanh tra để thanh tra toàn diện SCB, nhằm làm rõ các vi phạm trong hoạt động cấp tín dụng và cho vay tại SCB, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì kiến nghị chuyển cơ quan chức năng xem xét, xử lý theo quy định.

Tuy nhiên, quá trình thanh tra, các bị cáo trong đoàn thanh tra đã báo cáo không trung thực, đầy đủ kết quả thanh tra, điều chỉnh kế hoạch thanh tra không đúng chỉ đạo của Chính phủ theo hướng có lợi cho SCB; nhiều lần nhận tiền, quà của SCB để bao che cho các sai phạm của ngân hàng này, không đề xuất, kiến nghị đưa SCB vào diện kiểm soát đặc biệt, mặc dù đủ điều kiện…

Cụ thể, mặc dù biết kết quả thanh tra tại ngân hàng SCB là rất xấu nhưng Nguyễn Văn Hưng (cựu Phó chánh thanh tra phụ trách Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, thuộc NHNN) và Đỗ Thị Nhàn (cựu cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II thuộc NHNN) đã chỉ đạo các bị cáo cấp dưới bỏ ngoài số liệu phân loại nợ xấu nhóm 4, nhóm 5 đối với ba dự án: Mũi Đèn Đỏ; dự án 6A; dự án Royal Garden, với tổng dư nợ 37.900 tỷ đồng.

Các bị cáo thuộc đoàn thanh tra đã điều chỉnh, làm sai lệch số liệu sau thanh tra, nợ xấu thực tế chiếm tỷ lệ 35,87% được điều chỉnh xuống còn 20,92%; vốn chủ sở hữu từ -19.154,130 tỷ đồng được điều chỉnh thành +2.757,443 tỷ đồng.

Kết quả thanh tra có đề xuất đủ điều kiện đưa SCB vào kiểm soát đặc biệt, nhưng khi nhận báo cáo, Nguyễn Văn Hưng đã chỉ đạo bỏ nội dung này ra khỏi báo cáo của NHNN để báo cáo Chính phủ.

Đối với các thành viên còn lại trong đoàn thanh tra, gồm: Nguyễn Thị Phụng, Vũ Khánh Linh, Nguyễn Tuấn Anh, Bùi Tuấn Khoa, Vương Đỗ Anh Tuấn, Trần Văn Tuấn, Lê Thanh Hà, Nguyễn Văn Thùy, Trương Việt Hưng và Nguyễn Duy Phương đã đồng ý theo ý kiến chỉ đạo, đã báo cáo không đầy đủ, không trung thực, bao che sai phạm của SCB lên lãnh đạo NHNN và Chính phủ; không kiến nghị đưa ngân hàng SCB vào diện kiểm soát đặc biệt, để SCB tiếp tục thực hiện tái cơ cấu; không chuyển hồ sơ sai phạm sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định mà ưu tiên áp dụng giải pháp kinh tế, dẫn tới không kịp thời ngăn chặn để Trương Mỹ Lan và đồng phạm rút, sử dụng tiền của SCB trái pháp luật, gây thiệt hại trên 677.286 tỷ đồng của SCB, không có khả năng thu hồi.

Theo HĐXX, hành vi của Nguyễn Văn Hưng và các bị cáo vừa nêu trên đã vi phạm các quy định pháp luật về thanh tra, phạm vào tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Đối với bị cáo Đỗ Thị Nhàn, HĐXX nhận định bị cáo Nhàn đã lợi dụng chức vụ là trưởng đoàn thanh tra, thông qua Võ Tấn Hoàng Văn hai lần gặp gỡ Trương Mỹ Lan để trao đổi kết quả hai lần thanh tra.

Quá đó, bị cáo Nhàn đã 4 lần nhận tiền từ Võ Tấn Hoàng Văn (theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan) với số tiền 5,2 triệu USD để không kiến nghị đưa SCB vào diện kiểm soát đặc biệt và không kiến nghị chuyển cơ quan điều tra để xử lý các sai phạm tại SCB.

Sau đó, bị cáo Nhàn chỉ đạo cấp dưới báo cáo và ban hành dự thảo kết luận thanh tra không khách quan, không trung thực, không đúng thực trạng tài chính của SCB, bao che, bưng bít sai phạm của SCB.

Tại phiên tòa, bị cáo Nhàn thừa nhận đã nhận tổng cộng 5,2 triệu USD từ Võ Tấn Hoàng Văn, tuy nhiên đây là việc tặng quà bình thường, và khi thấy nhiều tiền đã liên hệ Văn trả lại những không được.

Tuy nhiên, theo HĐXX, các lời khai trên của bị cáo Nhàn là không có cơ sở chấp nhận, vì bị cáo Nhàn đã chủ động cung cấp mật khẩu nhà cho bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn đưa “quà” vào nhà khi bị cáo không có ở nhà.

Ngoài ra, bị cáo Nhàn còn khai mình nhận tiền để gia đình an toàn vì thấy nhiều người liên quan chết. Lời khai này cũng bị HĐXX bác bỏ, bởi những người tử vong sau khi vụ án được khởi tố và sau khi bị cáo Nhàn nhận tiền.

Từ các nhận định trên, HĐXX cho rằng, căn cứ vào lời khai của bị cáo Nhàn, Võ Tấn Hoàng Văn và các vật chứng thu được, đủ cơ sở xác định Nhàn nhận tiền từ Trương Mỹ Lan, thông qua Võ Tấn Hoàng Văn. Hành vi của bị cáo Nhàn đủ yếu tố cấu thành tội Nhận hối lộ.

Đối với hành vi của Nguyễn Văn Hưng và các thành viên trong đoàn thanh tra khác, nhóm bị cáo này có nhận tiền, quà từ SCB nhưng không biết việc bị cáo Đỗ Thị Nhàn gặp gỡ, thỏa thuận và nhận tiền từ SCB như trên nên không đồng phạm với Nhàn về tội Nhận hối lộ.

HĐXX tiếp tục phần định tội danh với các bị cáo khác.