Hé lộ mối quan hệ đặc biệt…
Năm 2011 khi vụ án Huỳnh Thị Huyền Như lừa đảo, chiếm đoạt tài sản xảy ra, một thông tin đặc biệt được tiết lộ đã gây chấn động giới đầu tư chứng khoán đó là Huỳnh Thị Huyền Như là thành viên HĐQT của công ty Cổ phần chứng khoán Phương Đông (ORS). Trong khi đó, ORS lại là bên bị hại trong vụ án lừa đảo mà Huỳnh Thị Huyền Như là thủ phạm.
Thông tin trong phiên tòa cho biết, công ty Chứng khoán Phương Đông đã có quan hệ với Như từ năm 2010 và đã bị Như lừa ngay từ giao dịch ủy thác bằng hợp đồng với VTB Nhà Bè do Như làm giả.
Hợp đồng ký với VTB Nhà Bè nhưng toàn bộ giao dịch chỉ thực hiện duy nhất với Như trong khi Như lại là cán bộ VTB TP.HCM. Tiền không vào VTB Nhà Bè mà chuyển thẳng vào công ty CP Đầu tư Hoàng Khải do Như và Võ Anh Tuấn lập ra.
Gốc, lãi do các cá nhân giúp việc của Như nộp tiền mặt hoặc chuyển vào tài khoản của ORS mà không phải do VTB Nhà Bè trả.
Ngoài ra không hề có giấy tờ gì của VTB Nhà Bè về xác nhận số dư, thông báo, tính toán xác nhận gốc, lãi đã trả cho ORS để làm cơ sở cho ORS hạch toán kế toán. Khi nào ORS có tiền dư thì gửi, khi nào ORS cần tiền thì rút về, không hề giống với việc gửi tiền thông thường ở ngân hàng,...
Luật sư dẫn chứng cứ trong tài liệu điều tra cho thấy, Huỳnh Thị Huyền Như khai về việc huy động vốn của công ty CP chứng khoán Phương Đông như sau: "bằng hợp đồng ủy thác giả vào Nhà Bè, TP.HCM (do tôi soạn thảo và ký giả chữ ký) đối với hợp đồng với TP.HCM thì tôi ký giả chữ ký chị Hương, còn với Nhà Bè là tôi ký giả chữ ký anh Võ Anh Tuấn, đóng dấu giả, số tiền gốc không cố định, thường duy trì từ 5 đến 20 tỷ đồng, ngoài ra nếu có tiền qua đêm phía công ty Chứng khoán Phương Đông chuyển cho tôi sau đó tôi lại chuyển trả.
Tổng số tiền 1.824.850.167.999 đồng đây là tiền bao gồm gốc, lãi của hợp đồng ủy thác và tiền qua đêm nêu trên. Toàn bộ giao dịch vay mượn tiền của Chứng khoán Phương Đông tôi đều thỏa thuận trực tiếp với chị Vũ Hồng Hạnh và Nguyễn Thị Quy… Tôi phải trả phí ngoài hợp đồng cho chị Hạnh là 0.03%/ngày (0.03% x số tiền x số ngày) trên các hợp đồng ủy thác giả vào TP.HCM và Nhà Bè”.
Như vậy, có quá nhiều yếu tố bất hợp lý cho thấy thực chất là Như mượn danh nghĩa Vietinbank Nhà Bè để huy động vốn của ORS sử dụng cho mục đích cá nhân với doanh số lên tới 1.824 tỷ đồng.
Thế nhưng, hợp đồng ủy thác giả mạo giữa VTB Nhà Bè và ORS vẫn được thực hiện cho đến tận ngày 23/9/2011, chỉ vài ngày trước thời điểm Như bị khởi tố, tạm giam và đến nay còn 450 triệu đồng tiền gốc ORS chưa thu hồi được.
Vì sao Huyền Như “qua mặt” được lãnh đạo ORS?
Vấn đề đặt ra là, vì lẽ gì mà Tổng Giám đốc, Kế toán trưởng ORS, những người kỳ cựu trong ngành tài chính, hiểu quá rõ các nguyên tắc quản lý tài chính lại không nhận thấy những dấu hiệu bất minh này hay biết mà vẫn chấp nhận?
Qua vụ án này, câu trả lời cũng rất rõ, giống như những bị hại của Như, Tổng Giám đốc ORS và Kế toán trưởng ORS đều được Như chi trả các khoản tiền lót tay rất lớn.
Cá nhân bà Hạnh – TGĐ ORS được chi tỷ lệ 0.03%/ngày, bà Nguyễn Thị Quy - Kế toán trưởng ORS được chi 0.005%/ngày. Cũng trong quá trình điều tra, cơ quan công an đã làm rõ, bà Hạnh còn dùng tiền cá nhân cho Như vay và được Như trả lãi rất cao so với lãi suất gửi ngân hàng thông thường.
Tại cơ quan điều tra, Như khai: "Vũ Hồng Hạnh cho vay 5.049.620.000 và 40.000 USD, tiền của mẹ chị Hạnh, chị Hạnh và bạn chị Hạnh; số tiền tôi chuyển trả là 20.635.704.889 đồng và 50.000 USD gồm gốc, lãi của các món vay trên và phí chênh ngoài hợp đồng với công ty CK Phương Đông nhưng tôi không tách riêng được. Nguyễn Thị Quy tôi chuyển 1.531.363.000 đồng là tiền chênh ngoài các hợp đồng với công ty ORS và Công ty chế biến gỗ Đức Thành do chị Quy giới thiệu".
Bản thân bà Hạnh cũng đã thừa nhận tại cơ quan điều tra ngày 31/10/2011: "Khoảng từ giữa năm 2010 cho tới đầu năm 2011 tôi có gởi tại VTB Nhà Bè dưới hình thức hợp đồng ủy thác một khoản tiền nhàn rỗi của cá nhân tôi. Trong thời gian này có một vài lần chị Huỳnh THị Huyền Như (người giới thiệu gởi tiền) nhờ cô Quyên tới nhận tiền gởi hoặc trả tiền lãi (lãi suất cao hơn lãi suất trần tiết kiệm khoảng 2% tới 4%/năm)"
Hơn thế nữa, chính Hạnh là người đã giúp Như mua cổ phiếu của công ty Chứng khoán Phương Đông để Như ứng cử và đã trở thành viên HĐQT ORS. Về việc này Như khai trước cơ quan điều tra ngày 19/12/2011:“Do muốn sở hữu Công ty CK Phương Đông nên tôi có mua cổ phiếu ORS đứng tên tôi và đứng tên người nhà, người thân…. Tôi có nhờ chị Vũ Hồng Hạnh mua giúp cổ phiếu ORS và tôi đã chuyển 2 tỷ đồng cho chị Hạnh vào TK của Tô Thị Thanh Yến để thanh toán và chị Hạnh theo dõi giúp tôi”.
Xem xét dòng tiền phát sinh trên tài khoản của ORS tại VTB HCM đúng là có 4 giao dịch nộp tiền vào đứng tên người nộp là Tô Thị Thanh Yến với tổng số tiền là 1.191 triệu đồng. Rõ ràng là Vũ Hồng Hạnh đã sử dụng cả tài khoản thanh toán của ORS để thực hiện những giao dịch riêng giữa cá nhân Hạnh và Như.
Vì vậy, không có gì khó hiểu khi Vũ Hồng Hạnh là chủ tài khoản của ORS, chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt động của ORS, đã biết rõ Như trích chuyển tiền từ tài khoản tiền gửi thanh toán của ORS sang tiền gửi có kỳ hạn khi chưa cung cấp hợp đồng, chưa có văn bản phong tỏa nhưng vẫn không có ý kiến gì. Chấp thuận ký khống 7 lệnh chi, tạo điều kiện cho Như hoàn thiện chứng từ và hợp pháp hóa giao dịch chuyển tiền đi từ tài khoản thanh toán của ORS.
Trong lời khai trước cơ quan điều tra ngày 3/7/2012 về việc tại sao Vũ Hồng Hạnh- Tổng Giám đốc ORS ký khống lệnh chi đưa cho Như, Như cho rằng Hạnh “dễ dàng đồng ý ký khống” mà “không thắc mắc gì” vì “một phần chị Hạnh cũng tin tưởng tôi, một phần vì số tiền này nằm trong số tiền huy động được từ ngân hàng Tiên phong chuyển vào tài khoản của công ty CP Chứng khoán Phương Đông thì Công ty Chứng khoán Phương Đông cũng được hưởng lợi từ 0.2% đến 0.3%”.
ORS và 3 công ty kháng cáo
Phiên xét xử phúc thẩm vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản của bị can Huỳnh Thị Huyền Như xảy ra tại ngân hàng TMCP Công Thương (VietinBank) và một số công ty hồi năm 2011 đang diễn ra tại TAND cấp cao tại TP.HCM.
Phiên tòa diễn ra theo đơn kháng cáo của 4/5 nguyên đơn dân sự là công ty Cổ phần Chứng khoán Saigonbank Berjaya (SBBS), Công ty Bảo hiểm Toàn Cầu, Công ty Chứng khoán Phương Đông, Công ty Đầu tư và Thương mại An Lộc.
Trước đó, tòa sơ thẩm đã tuyên buộc Huỳnh Thị Huyền Như (nguyên quyền trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ, VietinBank chi nhánh TP.HCM và Võ Anh Tuấn (nguyên Phó giám đốc VietinBank chi nhánh Nhà Bè) phải bồi thường 1.085 tỷ đồng đã chiếm đoạt của 5 công ty.
Theo tòa, các công ty đều thực hiện thỏa thuận trái pháp luật ở ngoài trụ sở VietinBank; vì lợi ích riêng đã để mặc Huyền Như sử dụng tài sản của mình, tạo điều kiện cho Huyền Như chiếm đoạt tài sản…
Đối với 5 nguyên đơn dân sự, tòa sơ thẩm nhận định, các đơn vị đã thực hiện thỏa thuận ngầm với Huyền Như về việc hưởng lãi suất cao trái quy định. Thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước quy định lãi suất không vượt quá 14%, VietinBank cũng có quy định không được huy động vốn vượt trần lãi suất thì các đơn vị này lại thỏa thuận tiền gửi với Huyền Như lãi suất từ 16%-22%. Số tiền chi lãi ngoài, Huyền Như dùng tiền cá nhân chi trả
Các thỏa thuận này là trái pháp luật và xảy ra trước khi mở tài khoản chuyền tiền vào VietinBank. Đây là lỗi của 5 công ty khi phó thác tiền gửi để Huyền Như thao túng, chỉ quan tâm đến việc nhận lãi suất cao, lãi vượt trần. Do đó các nguyên đơn dân sự phải chịu trách nhiệm về lỗi để Huyền Như chiếm đoạt tiền.
Tuy nhiên trình bày trước tòa phúc thẩm, đại diện 4 công ty có kháng cáo đều đề nghị tòa tuyên buộc VietinBank phải bồi thường cho họ.
Vinh Phan