World Cup 1934: Bóng ma phát xít và màn rửa hận của cựu lục địa

Sau thành công của World Cup 1930, giải vô địch bóng đá thế giới đầu tiên được tổ chức tại Uruguay, FIFA tiến hành tổ chức World Cup thứ hai vào năm 1934 và thu hút 32 đội tuyển quốc gia tham dự. Vì vậy, lần đầu tiên giải bóng đá vô địch thế giới phải tổ chức vòng loại để chọn ra các đội tham gia vòng chung kết. Italia tuy là chủ nhà nhưng vẫn phải thi đấu vòng loại, trở thành đội tuyển chủ nhà World Cup duy nhất phải thi đấu vòng loại, và giành vé bằng chiến thắng trước Hy Lạp.

Chú giải thêm về bối cảnh World Cup 1934, ban đầu Thụy Điển và Italia là 2 quốc gia muốn đăng cai giải đấu. Ngày 14/5/1932, Italia được chọn vì Thụy Điển rút lui. Kỳ World Cup này gây nên nhiều tranh cãi bởi sự can thiệp mạnh bạo từ nhà độc tài Benito Mussolini, trùm phát xít đang thiết lập chế độ cai trị xứ sở hình chiếc ủng.

Đối với Mussolini, World Cup 1934 chính là cơ hội để quảng bá và cổ vũ cho chủ nghĩa phát xít. Minh chứng rõ ràng nhất là sự hiện diện của biểu tượng phát xít trên áp-phích của giải đấu. Một tranh cãi khác là việc các trọng tài không ít lần đưa ra quyết định “lạ kỳ” có lợi cho đội tuyển Ý. Thậm chí phong thanh Mussolini còn can thiệp vào việc chọn người cầm cân nảy mực các trận đấu đội chủ nhà tham gia.

Chính vị chủ tịch FIFA Jules Rimet cũng phải tuyên bố World Cup 1934 không phải do FIFA đăng cai mà thuộc về đảng Phát xít!

Nếu như World Cup 1930 chứng kiến quá nửa số đội tham dự đến từ Nam Mỹ thì World Cup 1934 có thể ví như giải vô địch châu Âu mở rộng. Bằng chứng là 12 trên tổng số 16 đội tham gia vòng chung kết đến từ châu Âu.

Ngược lại, chỉ có 2 đại diện cho bóng đá Nam Mỹ là Brazil và Argentina, trong khi đương kim vô địch Uruguay từ chối tham gia vì cảm thấy không được các đại diện của cựu lục địa tôn trọng khi đăng cai giải vô địch bóng đá thế giới đầu tiên. Vì vậy, Uruguay trở thành nhà ĐKVĐ duy nhất xưa nay không tham gia bảo vệ cúp vàng thế giới.

Trong khi đó, tương tự World Cup 1930, các đội tuyển vương quốc Anh, bao gồm Anh, Scotland, Wales và Bắc Ireland, quê hương của môn bóng đá, vẫn tự coi họ là thượng đẳng và đề cao giải vô địch bóng đá Liên hiệp Anh tự được tổ chức hàng năm hơn cúp vô địch thế giới do FIFA tổ chức.

Ngoài các quốc gia châu Mỹ và châu Âu, World Cup 1934 ghi nhận lần đầu tiên giải vô địch bóng đá thế giới có sự tham gia của đại diện đến từ lục địa đen. Đó là đội tuyển Ai Cập. Tuy nhiên, thật không may cho các đội tuyển quốc gia ngoài châu Âu, họ đều bị loại ngay sau trận đấu đầu tiên, bao gồm cả Argentina và Brazil.

World Cup 1934 là giải vô địch bóng đá thế giới duy nhất không có vòng bảng. 16 đội được chia làm 8 cặp đấu loại trực tiếp chọn ra đội vào tứ kết. Và như đã đề cập, tất cả các đội ngoài châu Âu đều bị loại ngay sau vòng đấu đầu tiên và từ tứ kết trở đi, giải đấu chỉ còn là chuyện riêng của lục địa già.

Tương tự kỳ World Cup đầu tiên, Brazil không thể cử đội hình mạnh nhất đến dự giải. Kết quả là Selecao bị Tây Ban Nha đánh bại với tỷ số 3-1. Tác giả bàn thắng duy nhất của đội tuyển Brazil là Leonidas, tiền đạo sẽ bùng nổ ở giải vô địch bóng đá thế giới tiếp theo trên sân nhà.

Trong khi đó, Argentina, đương kim á quân thế giới lại trải qua bi kịch khác. Toàn bộ đội hình tham dự World Cup 1930 của Albiceleste đều không còn thi đấu hoặc khoác áo đội tuyển nước này tại World Cup 1934. Một số tuyển thủ gốc Ý nên đã trở về khoác áo đội tuyển chủ nhà. Đáng kể nhất là tiền vệ cầm trịch Luis Monti, người sau đó sẽ đi vào lịch sử với tư cách cầu thủ duy nhất tham dự 2 trận chung kết World Cup trong 2 màu áo đội tuyển quốc gia.

Do lực lượng thiếu hụt trầm trọng, không bất ngờ khi Argentina bị loại ngay sau vòng 1/8 bởi Thụy Điển. Trong khi đó, đội tuyển Italia với những hảo thủ như Giuseppe Meazza, Schiavio hay đứa con trở về từ hải ngoại Luis Monti đã tiến cúp vàng bằng những chiến thắng sát nút, ngoại trừ đại thắng 7-1 trước Mỹ ở vòng 1/8.

Tại tứ kết, Italia hòa Tây Ban Nha 1-1 và hai đội phải tái đấu. Ở trận “lượt về” này, đội tuyển Ý giành chiến thắng 1-0 trong nghi người Tây Ban Nha phàn nàn bàn thắng bất hợp lệ. Đến bán kết, Italia lại đánh bại Áo, một đội tuyển mạnh vào thời bấy giờ với danh xưng Wunderteam với tỷ số tối thiểu 1-0.

ĐT Áo từng có mạch 14 trận bất bại trong giai đoạn 1931-1932 và được đánh giá là ứng cử viên số một tại World Cup 1934. Tuy nhiên, trận bán kết diễn ra trong một ngày mưa nặng hạt ở San Siro, Milan khiến lối chơi ban bật tấn công của thầy trò Hugo Meisl không thể phát huy tác dụng. Rốt cuộc, Enrique Guaita ghi bàn duy nhất đưa Ý vào chung kết.

Đối thủ của ĐT Italia trong trận đấu cuối cùng là Tiệp Khắc. Trận đấu không có bàn thắng nào được ghi cho đến phút 70. Antonin Puc bất ngờ đưa “đội khách” vượt lên dẫn trước. 10 phút sau, Italia có bàn gỡ từ cú cứa lòng xuất sắc của Raimundo Orsi và trận đấu phải thi đấu thêm hiệp phụ. Và trong hiệp phụ, Azzurri chỉ cần 5 phút đề ghi bàn ấn định chiến thắng 2-1 để đăng quang.

Một câu chuyện hài hước: Một ngày sau trận chung kết, Raimundo Orsi lại có mặt trên sân để tái hiện cú cứa lòng xuất sắc đã đem về bàn quân bình tỷ số. Các phóng viên ảnh muốn chụp lại tuyệt kỹ đã làm nên lịch sử của cầu thủ này. Nhưng sau hơn 20 lần tái hiện, Orsi đều… thất bại.