Chợ sắt Tề Lỗ có hàng trăm bãi “mổ xe”, bãi nào cũng ngồn ngộn những đống sắt, động cơ xe, lốp... Chủ nhân của bãi “mổ xe” đa phần tuổi đời còn rất trẻ.
Mới 21 tuổi, Nguyễn Văn Nghĩa được đánh giá là một trong những tỷ phú thành công trong giới “mổ xe”. Học hết lớp 9, Nghĩa bỏ học để cùng gia đình làm nghề “mổ xe”. Ít năm sau, Nghĩa được gia đình đầu tư một bãi mổ riêng và làm ăn độc lập. Hiện tại, Nghĩa có 100 cẩu loại lớn, 82 ô tô sắp xuất xưởng cùng hàng trăm động cơ, máy ủi... Ước tính tài sản của Nghĩa gần 150 tỷ đồng.
“Lò mổ” ô tô
Cách đây 20 năm người dân trong xã chủ yếu làm nghề lái trâu chăn vịt. Sau rồi nghề chăn nuôi cũng mai một dần khi nghề buôn đồng nát phát triển. Người này làm có lời, người khác cũng bắt chước làm theo ngay. Trong những thời điểm làm ăn, người ta phát hiện ra chi tiết của những xe công trình cho lợi nhuận cao hơn, vậy là bắt đầu quay sang thu mua những phụ tùng đó. Tiến thêm một bước, họ bắt đầu “độ” xe (trung tu, đại tu xe), mua xe cũ rồi ráp lại thành xe mới, bán kiếm chênh lệch gấp vài lần.
Chia sẻ với Vietnamnet, anh Đào Quang Điệp (SN 1981) cho biết: “Người Tề Lỗ kể, ban đầu có một hai người lãi lớn vì bán được máy ủi cũ, cả xã đua nhau mua máy ủi về bán, rồi đến ô tô cũ, máy công trường, cần cẩu... Dần dần nơi đây trở thành cánh đồng xe cũ.”
Giờ đây, đường vào Tề Lỗ ngổn ngang linh kiện, chi tiết của những chiếc xe cũ (ôtô, máy ủi, máy kéo, máy xúc...) xếp ken đặc vỉa hè. Khắp nơi vang lên những tiếng chan chát của những nhát búa gõ vào kim loại, tiếng những mỏ cắt hơi ôxy hoạt động hết công suất để phanh từng mảng lớn bộ phận chiếc xe.
Những tay thợ nơi đây không hề muốn ngừng làm việc dù trời cũng sắp nhọ mặt người, bởi vì họ hiểu những công việc đang làm mang lại lợi nhuận lớn đến mức nào.
Trung bình mỗi chiếc xe tính trừ chi phí thuê người kéo về, lắp ráp, thay thế phụ tùng, con nào lời nhất được 200 - 300 triệu đồng, con nào ít thì được 100 triệu đồng.
Sau thời gian vất vả,hàng chục bạn trẻ của Tề Lỗ cũng phất lên nhanh như diều gặp gió, xây biệt thự, tậu xe sang.
Những tỷ phú trẻ
Anh Điệp cũng là một đại gia trẻ có tiếng ở Tề Lỗ. Lò mổ xe cũ của Điệp nằm ngay sau khuôn viên căn nhà hai tầng, gần chục công nhân liên tục cẩu bộ phận động cơ của máy ủi lên chiếc xe tải hơn chục tấn.
Nghề chính của Điệp là buôn bán các loại ô tô, máy xúc, máy ủi, cần cẩu cũ… Chỉ cần nghe ở đâu có máy móc, xe cũ cần thanh lý, Điệp tìm đến mua, sau đó thuê xe chở về để ở bãi. Con nào còn ngon, tút lại bán; con nào nát quá, bổ ra bán sắt vụn, phụ tùng, chi tiết máy còn dùng được thì đập sang xe khác hoặc bán cho người cần. Ước tính bãi của Điệp có đến đến gần trăm máy, xe cũ, có con giá chỉ 20-30 triệu đồng, có con giá lên đến gần tỷ đồng.
Đào Đình Thắng (SN 1974) người thôn Giã Bàng, được hầu hết đại gia trẻ ở Tề Lỗ phong là “ông tổ”. Ngôi nhà to nhất nhì xã của Thắng lúc nào cũng có vài ba chiếc xe con hạng sang đậu ở ga ra. Thắng cũng là một trong những người đầu tiên đưa nghề buôn máy xúc, máy cẩu, ô tô cũ… về làng. Dân cùng nghề ước tính tài sản của Thắng khoảng gần 100 tỷ đồng, chưa kể hơn 100 máy công trình đang chờ ngày xuất xưởng…
Bạn học của Thắng là anh Vũ Mạnh Kiên, sau khi học xong trung cấp điện ở Sơn Tây, ĐH Luật Hà Nội, về quê làm Phó Bí thư Đoàn xã Tề Lỗ được 5 năm, rồi nghỉ và chuyển sang làm động cơ điện. Qua gần chục năm lăn lộn, nay Kiên đã là chủ doanh nghiệp Mạnh Kiên, nắm trong tay những động cơ trị giá từ 500 đến 700 triệu đồng, tạo việc làm cho 13 công nhân trẻ. Anh Kiên cũng là chủ sở hữu xưởng sản xuất quy mô lớn tại thành phố Vĩnh Yên với số vốn đầu tư 10 tỷ đồng.
Bí thư Đoàn Trần Xuân Lộc trả lời Dân trí, tính toán, ở Tề Lỗ có khoảng 1.400 hộ dân và 1/3 trong số đó làm nghề thu mua xe công trình, hiện nay, xã có khoảng 600 - 700 bãi "mổ xe" lớn nhỏ khác nhau.
Đa số trong độ tuổi thanh niên và nếu tính theo mức tài sản từ 10 tỷ đồng trở xuống thì Tề Lỗ có khoảng 70 người.
“Tề Lỗ có lẽ là địa phương có mật độ xe hơi tính trên số hộ dân thuộc vào diện lớn nhất cả nước. Dân ở đây toàn chơi xe đẹp, vì phải đi giao dịch làm ăn mà. Xe Camry 2.4, BMW có khoảng vài chục cái, còn các dòng xe rẻ tiền hơn thì phải tính bằng 3 chữ số”, anh Lộc nói.
Mặt trái của xã tỷ phú
Dù rất vui khi Tề Lỗ ngày một thay da đổi thịt, nhiều người trẻ tuổi thành đạt, nhưng anh Trần Xuân Lộc lại bày tỏ nỗi lo bởi tiền nhiều nhưng cũng nhiều ông chủ trẻ thất học. Không ít thanh niên bỏ học từ sớm để buôn bán theo kiểu “học ở thương trường”.
Mô hình “trưởng thành từ thương trường” như tỷ phú Thắng, tỷ phú Nghĩa hiện vẫn được rất nhiều thanh niên Tề Lỗ “học tập” nhưng đáng buồn khi những kiến thức kinh doanh bền vững không được họ chú trọng.
Dễ nhận thấy nhất là vấn đề môi trường. Các bãi mổ xe chỉ được trải những tấm lưới sắt quây xung quanh, dầu mỡ loang lổ khắp nơi. Tình trạng ô nhiễm môi trường trầm trọng khiến kênh 10, nguồn nước dẫn chủ yếu tưới tiêu cho đồng ruộng Tề Lỗ, luôn trong tình trạng nước thải đen sì và bốc mùi hôi thối. Nếu các chủ bãi xe không có quy hoạch và xử lý môi trường hợp lý, hiểm họa trước sau gì cũng xảy ra.
Bá Di (Tổng hợp)