Xác minh làm rõ số tiền, hàng từ thiện của các nghệ sĩ

Hoạt động thiện nguyện sẽ đi vào nề nếp

Đại biểu Dương Văn Phước (Quảng Nam) nêu sự tùy tiện trong kêu gọi quyên góp, trong khi cơ quan chức năng quản lý chưa chặt chẽ, dẫn đến việc sử dụng tiền quyên góp không đúng mục đích. Việc này làm mất đi tính nhân văn của hoạt động từ thiện và lòng tin của nhà hảo tâm.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu quan điểm về vấn đề này, biện pháp ngăn chặn tình trạng này tái diễn cũng như đưa hoạt động từ thiện, kêu gọi quyên góp vào khuôn khổ?

Trả lời câu hỏi của đại biểu về lùm xùm liên quan đến từ thiện, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung dẫn Nghị định 64 năm 2018, Chính phủ khuyến khích các tổ chức, cá nhân và mọi người dân tham gia làm việc từ thiện, cứu trợ người bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh.

Trong Nghị định 64, Bộ Tài chính là chủ thể thay mặt Nhà nước đứng ra tiếp nhận tiền thiện nguyện để cấp phát và giám sát việc thực hiện các chính sách hỗ trợ. Cùng với đó, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ là cơ quan đứng ra tiếp nhận và thực hiện các chính sách hỗ trợ.

Tuy nhiên, trong quy định có khuyến khích các tổ chức, cá nhân khác huy động nhưng lại chưa quy định cụ thể cách thức huy động, quyên góp thế nào, cấp phát ra sao. Theo Bộ trưởng Dung, về cơ bản, các tổ chức, cá nhân đã tiếp nhận, ủng hộ người chịu ảnh hưởng bão lũ, dịch bệnh đến với người nhận.

“Tuy nhiên, vẫn còn chỗ này, chỗ kia. Theo tôi, làm thiện nguyện cần được khuyến khích nhưng trên có sở quy định, nguyên tắc pháp luật”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.

Người đứng đầu ngành LĐ-TB&XH cũng cho biết thêm thời gian qua, trước những vụ việc lùm xùm liên quan đến từ thiện, Thủ tướng đã giao cho Bộ LĐTB&XH, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi Nghị định 64. Và Thủ tướng đã ban hành Nghị định 93 ngày 27/10, trong đó quy định rất rõ nguyên tắc, tiêu chí cách làm, đối với các hoạt động kêu gọi quyên góp.

“Từ 1/12 này, sau khi Nghị định 93 có hiệu lực, chắc chắn hoạt động thiện nguyện sẽ đi vào nề nếp”, Bộ trưởng nói và nhấn mạnh tổ chức, cá nhân nào sai phải xử lý theo pháp luật.

Xử lý một cách chặt chẽ và nghiêm minh

Trả lời thêm về vấn đề từ thiện, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, việc thiện nguyện trong mấy năm qua đã bộc lộ một số nhược điểm, chẳng hạn như vấn đề về tính minh bạch, công khai đối với hoạt động thiện nguyện; quy định đối với việc quản lý, sử dụng và phân phối hàng hoặc tiền; vấn đề mở tài khoản; vấn đề đăng ký vận động…

Những hạn chế và nhược điểm này được khắc phục bởi Nghị định 93 năm 2021. Bộ Tài chính đã chủ động tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định 93 có nhiều điểm mới. Nghị định 93 đã hạn chế những tồn tại, khuyết điểm của Nghị định 64, trong đó quy định rõ các đối tượng từ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc đến Hội Chữ thập đỏ đến tổ chức, cá nhân, các đơn vị liên quan thực hiện thiện nguyện, vận động tài trợ.

“Nghị định 93 quy định rõ việc quản lý tiền, các loại hàng hóa như vàng, ngoại tệ, việc phân bổ các vật tư hàng hóa và tiền cho các đối tượng được thụ hưởng. Quy định phải ghi chép đầy đủ quá trình hoạt động và được mở tài khoản tại Ngân hàng thương mại hoặc tại kho bạc theo từng đợt vận động. Sau đợt vận động, các tổ chức, cá nhân phải thực hiện việc đóng tài khoản. Đồng thời niêm yết công khai đối với hàng hóa, tiền hoặc tài sản đã nhận vận động”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ.

“Ví dụ như trước khi vận động từ thiện, phải đăng ký với UBND nơi tổ chức vận động. Trong thời hạn 3 ngày, UBND nơi vận động phải phối hợp để giải quyết vấn đề vận động đó. Việc phối hợp giữa Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội chữ thập đỏ cũng như các tổ chức, cá nhân, chính quyền địa phương trong quá trình vận động cũng được quy định chặt chẽ”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.

Nghị định 93 cũng quy định các hình thức vận động đóng góp tự nguyện như tự nguyện giảm giá các loại dịch vụ như: giá nước, giá điện và các loại dịch vụ khác. Cùng với đó là quy định về vấn đề thanh tra, kiểm tra; giao Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trong lĩnh vực quản lý nhà nước của mình được tổ chức thanh tra, hay Bộ Tài chính thực hiện việc thanh tra xem hoạt động vận động tài trợ có đúng quy định của pháp luật hay không để xử lý một cách chặt chẽ và nghiêm minh.

Rà soát, nắm tình hình hoạt động thiện nguyện

Trả lời ý kiến của một số đại biểu Quốc hội về kết quả tiếp nhận, giải quyết các đơn tố cáo các sai phạm trong hoạt động quyên góp từ thiện, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, hiện Bộ Công an đang giao cho Cục Cảnh sát hình sự tiến hành thụ lý, kiểm tra, xác minh các nguồn tin phản ánh trên phương tiện thông tin đại chúng về hoạt động quyên góp tiền từ thiện, cứu trợ trong đợt bão, lũ xảy ra tại khu vực miền Trung năm 2020 của một số nghệ sĩ, để làm rõ những vụ việc theo quy định pháp luật.

Hiện nay, Bộ Công an đang triển khai các công việc kiểm tra xác minh, Cục Cảnh sát Hình sự (CSHS) đang phối hợp với các ngân hàng để tiến hành rà soát, xác định các tài khoản đã huy động từ thiện để làm rõ việc tiếp nhận, quyên góp và quá trình giải ngân, phối hợp với UBND và UBMTTQVN, các cấp thuộc các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, xác minh làm rõ số tiền, hàng các nghệ sĩ đã tiến hành cứu trợ từ thiện tại các địa phương.

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, Bộ Công an cũng đã mời với một số cá nhân, tổ chức đề nghị cung cấp thông tin có liên quan để sớm kết luận vụ việc theo quy định của pháp luật. Đồng thời, Cục CSHS đã chỉ đạo CSHS toàn quốc rà soát, nắm tình hình hoạt động diễn ra trên địa bàn để kịp thời phát hiện các cá nhân, tổ chức lợi dụng hoạt động từ thiện để thực hiện các hành vi chiếm đoạt tài sản.

Qua rà soát ở các địa phương, hiện nay Cơ quan CSĐT Công an Tp. HCM đã tiếp nhận 6 tố giác tội phạm của công dân liên quan đến việc huy động tiền từ thiện của các nghệ sĩ. Hiện nay, Cơ quan CSĐT Công an Tp.HCM đã tổ chức tiếp nhận, phân loại 6 tố giác theo đúng quy trình. Mọi công việc đang tiến hành theo quy định pháp luật.

Đồng thời, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết qua công tác rà soát nắm tình hình, Bộ Công an sẽ kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động tiếp nhận, phân bổ, sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện, hỗ trợ nhân dân khắc phục khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, sự cố nghiêm trọng, các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo theo hướng bổ sung các quy định về hoạt động này, đảm bảo công khai minh bạch và vừa qua cũng được tiếp thu để ban hành Nghị định 93.