Khi Xavi nhận công việc ở Barcelona vào tháng 11 năm 2021, ông đã nói về mối liên hệ sâu sắc của mình với câu lạc bộ. Ông khẳng định mình là một "Cule" xuyên suốt. Xavi hiểu người hâm mộ muốn gì. Ông biết tất cả về nhiệm vụ chiến thắng và gây ấn tượng trong quá trình này. Ông đã tham khảo Johan Cruyff và Pep Guardiola. Dù vậy, quan trọng nhất, ông nhấn mạnh hiện thân của mình là "DNA của Barca".
Theo cách nói của Xavi, điều đó có nghĩa là sự trở lại với bóng đá huy hoàng ngày xưa. Ông khẳng định rằng đội bóng của mình sẽ không chỉ giành chiến thắng, mà họ sẽ trông rất tuyệt khi làm như vậy. Tuyên bố đó là một sự giải thoát cho một nhóm người hâm mộ đã phải chịu một số thứ bóng đá nghèo nàn và không thành công dưới sự quản lý của Ronald Koeman. Người hâm mộ biết rằng đây sẽ không phải là bóng đá tổng lực hay Tiki-Taka, nhưng nó được cho là đẹp đẽ.
Thực tế thì, nó đã không được như vậy. Bất chấp chiến thắng 4-2 trong trận derby trước Espanyol để giành chức vô địch, Blaugrana hầu hết đều buồn tẻ và bài bản. Họ là một đội rất tốt. Họ đã giành được danh hiệu La Liga đầu tiên sau 3 năm, và có thể sẽ bỏ xa đại kình địch tới 14 điểm từ nay tới cuối mùa.
Nhưng họ giống với một đội bóng của Jose Mourinho hơn là của Guardiola. Và mặc dù Xavi đã thực hiện theo nguyên tắc đầu tiên của công việc, nhưng việc ông không thể làm tất cả những điều này theo cái cách gọi là Barca cho thấy rằng tương lai có thể không quá thú vị đối với chính những người hâm mộ mà Xavi muốn gây ấn tượng.
Tuyến giữa thiên về thể lực
Xavi phải được công nhận. Barcelona đã thiếu một bản sắc gắn kết trong một thời gian, và khi bắt đầu chiến dịch này, họ dường như bị bỏ xa so với đương kim vô địch và đại kình địch, Real Madrid. Trong một trận chiến mang tính chất bóng đá thuần túy, ít nhất là theo nghĩa của Tây Ban Nha, Barcelona luôn thua.
Xavi đã phản ứng bằng cách điều chỉnh. Ông nhanh chóng nhận ra rằng không thể đánh bại Madrid bằng cách cố gắng tấn công họ. Thay vào đó, Barcelona rắn rỏi, lì lợm và thực dụng. Họ kiểm soát bóng tốt và đã cho thấy rằng họ có thể chơi thứ bóng đá bắt mắt trong từng khoảnh khắc. Nhưng đây là một đội được xây dựng dựa trên xương sống mạnh mẽ và khả năng phòng ngự xuất sắc. Blaugrana chỉ để thủng lưới 2 bàn trên sân nhà ở La Liga cả mùa, trong khi thủ môn Marc-Andre ter Stegen đã lập kỷ lục giữ sạch lưới của giải đấu.
Sergio Busquets, trong khi đó, đã trải qua một điều gì đó hồi sinh. Anh đã được phép chơi sâu hơn. Đội trưởng sắp ra đi của câu lạc bộ chỉ đơn giản là được yêu cầu đánh chặn, tắc bóng và chuyền bóng. Đây là những điều mà anh rất giỏi.
Sự phát triển của Gavi chắc chắn cũng đã giúp ích. Đương kim Cậu bé vàng là một cầu thủ khó hiểu, chủ yếu là vì anh là phản đề của những huyền thoại Barcelona mà anh đã được so sánh. Tiền vệ này thường được ví như những Xavi và Andres Iniesta, nhưng trên thực tế, anh giống một Pepe thu nhỏ với kỹ thuật cao hơn.
Đây là một cầu thủ lao vào những pha tắc bóng, sút tung lưới đối thủ không ngừng và trải qua 90 phút như một kẻ phá bĩnh. Một cách chơi không quá hấp dẫn. Nhưng nó hoạt động, mang lại cho Barca một hàng tiền vệ rất cần thiết.
Ngay cả khi Robert Lewandowski cung cấp thể lực vốn đã thiếu trước đó ở hàng tiền đạo, tiền đạo cao 1m85 người Ba Lan không ngại sử dụng thể hình của mình để bắt nạt các trung vệ.
Cải thiện hàng thủ
Việc bổ nhiệm Xavi được đáp ứng với sự lạc quan về ý nghĩa của nó đối với sự phát triển của các cầu thủ tấn công của Barcelona. Nó được coi là chìa khóa trong sự cải tiến kỹ thuật của Gavi và Pedri, và có lẽ là sự hồi sinh của Frenkie de Jong. Và trong khi cả ba chắc chắn đã trở thành những cầu thủ hoàn thiện hơn, thì chính ở khu vực phòng ngự - điểm yếu rõ ràng nhất của Xavi khi còn là một cầu thủ - mà Barcelona đã chứng kiến sự phát triển nhiều nhất.
Người hưởng lợi rõ ràng nhất là Ronald Araujo. Trung vệ người Uruguay luôn có đủ thể lực để trở thành một hậu vệ hàng đầu, nhưng bản năng và khả năng kỹ thuật của anh thường bị đặt dấu hỏi. Hồ sơ chấn thương loang lổ, hợp đồng hết hạn và mối quan hệ thường xuyên không thoải mái với việc chuyền bóng chỉ làm tăng thêm mối nguy hiểm. Nhưng anh đã ký một thỏa thuận mới, giữ phong độ ổn định và quan trọng hơn là trở thành một cầu thủ điềm tĩnh hơn rõ rệt.
Araujo, vào thời điểm này, thoải mái là một trong những người giỏi nhất ở vị trí của anh ở châu Âu. Tốc độ và thể lực giúp anh có thể đối phó với một trận đấu trực tiếp hơn, trong khi khả năng phân phối ngày càng được cải thiện đã giúp anh có thể chịu áp lực tốt hơn nhiều so với thời kỳ đầu ở Barca. Luôn có tiềm năng ở đây và Xavi vừa mở khóa nó.
Điều tương tự cũng có thể xảy ra với Andreas Christensen. Một cầu thủ mà Chelsea sẵn sàng để cho ra đi, Christensen đã chuyển từ một bản hợp đồng tự do mang tính đầu cơ sang một nhân tố chủ chốt trong bộ 4 hậu vệ này của Barcelona. Anh chắc chắn được hưởng lợi từ sự hiện diện phòng thủ của Araujo, nhưng khả năng chuyền bóng bổ sung của anh giúp cân bằng bộ đôi này một cách tự tin.
Phải thừa nhận rằng có một số vấn đề ở phía sau. Cầu thủ trẻ Alejandro Balde rất ham dâng cao nên thường dễ bị phản công. Jules Kounde, một hậu vệ phải tạm thời, thường không thoải mái ở vị trí này - điều mà anh đã công khai thừa nhận. Tuy nhiên, đây là sơ đồ 4 hậu vệ, với Ter Stegen ở phía sau, điều đó cho thấy đội bóng có khả năng vô địch giải đấu.
Khó duy trì trong tương lai
Không nhất thiết phải là một sự phản bội lớn đối với đặc tính của câu lạc bộ khi giỏi ở hàng thủ. Barcelona đã sở hữu một số đơn vị phòng ngự đáng nhớ trong những năm qua và là quê hương của một số trung vệ xuất sắc nhất trong lịch sử bóng đá.
Nhưng Blaugrana không phải huyền thoại về khả năng cầm bóng. Mối quan tâm toàn cầu mới dành cho câu lạc bộ được mang lại bởi Lionel Messi trong những năm đầu tiên và cuộc cách mạng của Guardiola dựa trên nguyên tắc của bóng đá tấn công siêu phàm. Đó là gánh nặng mà mọi HLV của Barcelona, kể cả Xavi, phải giải quyết. Rốt cuộc, không thể tái tạo Messi-ball mà không có Messi.
Như vậy, Xavi đã cố gắng xây dựng một Barca tấn công theo hình ảnh của chính mình. Các kết quả đã được áp đảo. Trên thực tế, sự xuất hiện của Lewandowski vào mùa hè năm ngoái đã cứu nguy cho một hàng tấn công tẻ nhạt.
Có một công thức ở đây. Blaugrana dựa vào mánh khóe một đối một của Ousmane Dembele để ghi bàn và chuyền bóng ra ngoài. Họ cũng có thể tin tưởng vào Pedri và De Jong để thực hiện các đường chuyền đột phá. Và dù Lewandowski chưa đạt được tỷ lệ ghi bàn như thời còn khoác áo Bayern Munich, khả năng di chuyển và dứt điểm của anh vẫn rất ưu tú.
Nhưng cũng có những sai sót. Barcelona thiếu sự hiện diện sáng tạo ở tuyến giữa và thường không có ý tưởng khi phải đối mặt với những kiểu truy cản thấp mà các đội có xu hướng triển khai để chống lại họ. Ngoài ra còn có sự thiếu gắn kết ở cánh trái. Mặc dù Balde thực hiện rất nhiều pha chạy chỗ hiểm hóc, nhưng anh vẫn chưa thiết lập được mối liên hệ thực sự với Lewandowski hoặc bất kỳ tiền vệ trung tâm nào mà Xavi sử dụng ở bên đó. Ở cánh phải, Kounde đơn giản là không thể đưa ra nhiều phương án tấn công; anh vẫn là một trung vệ thực sự.
Kết quả là một số ít các công việc đạt điểm thấp nhưng thoải mái. Barcelona đã thắng 14 trận tại La Liga với cách biệt 1 bàn mùa này; họ ghi trung bình ít hơn hai bàn mỗi trận; và họ đã liên tục giành chiến thắng trước các câu lạc bộ nửa dưới. Nói tóm lại, họ là một đội thuyết phục về mặt phòng thủ, nhưng lại vô cùng thiếu chắc chắn ở mặt khác.
Giải pháp là Messi?
Phản ứng tự nhiên là chuyển sang nơi mà hầu hết những người liên quan đến câu lạc bộ đã chuyển sang trong hai năm qua. Có một cơ hội thực sự là Messi sẽ sẵn sàng ký hợp đồng vào mùa hè này, và mặc dù nhiệm vụ tài chính gần như bất khả thi là tạo ra khoảng trống cho tiền lương của anh, nhưng có khả năng nhà vô địch World Cup có thể chơi ở Camp Nou một lần nữa vào mùa giải tới.
Và theo đuổi ngôi sao vĩ đại nhất mọi thời đại để giải quyết vấn đề được cho là lớn nhất của Barca là điều hợp lý. Thật vậy, đó là một phản ứng hợp lý để mang về cầu thủ sáng tạo nhất để xoa dịu những tai ương tấn công của một người.
Nhưng nó không đơn giản như Paris Saint-Germain đã nhận thấy. Một mình Messi không còn là một cầu thủ được đảm bảo chắc chắn về mặt tích cực với tư cách là một cầu thủ, đặc biệt là ở một đội bóng đã có bộ sưu tập cái tôi và ưu tiên cá nhân của riêng mình. Anh có thể, và sẽ làm những điều tuyệt vời, nhưng nó sẽ đòi hỏi sự hy sinh của những người xung quanh.
Do đó, không thể ghép mảnh ghép chiến thuật được cho là đã được lắp ráp sẵn của Xavi lại với nhau. Và trong khi HLV là một nhà chiến thuật sắc sảo, không có cách nào rõ ràng để đảm bảo sự cân bằng trong khi thêm Messi vào các mối đe dọa tấn công hiện tại của Barcelona. Vì vậy, có mọi cơ hội để Messi sẽ tỏa sáng, nhưng điều đó chắc chắn sẽ gây bất lợi cho những người khác.
Chất lượng bóng đá ở đây rất khó dự đoán. Tuy nhiên, không có gì đảm bảo rằng Messi sẽ làm cho Barcelona trở nên tốt hơn về tổng thể - hoặc thậm chí là đáng xem hơn.
Năm sau thì sao?
Nhưng Barcelona chắc chắn sẽ đánh cược vào tầm ảnh hưởng của Messi. Nếu họ có thể làm cho chữ ký của anh xảy ra, họ sẽ làm như vậy.
Tuy nhiên, Blaugrana hiện phải đối mặt với viễn cảnh khó khăn khi các đội khác tiến bộ xung quanh họ. Real Madrid đang chuẩn bị ký hợp đồng với Jude Bellingham và nhiều cầu thủ khác có thể sẽ sớm theo chân. Vinicius Jr, Rodrygo và Fede Valverde cũng sẽ tiến bộ. Trong khi đó, Atletico Madrid dường như đã tìm lại được phong độ trong nửa sau của mùa giải và sẽ là một đội khó chơi hơn nhiều vào năm tới.
Vì vậy, Blaugrana phải cải thiện. Đây là một mùa giải xuất sắc, một chiến dịch giành danh hiệu, một mùa giải đã mang lại sự ổn định cho một câu lạc bộ đang khao khát thành công và đang trên bờ vực phá sản tài chính. Xavi đã hoàn thành nhiệm vụ đầu tiên của mình và mang về một danh hiệu lớn cho Camp Nou.
Nhưng nhiệm vụ thứ hai của ông, lời hứa về thứ bóng đá uyển chuyển, mang đặc trưng của Barcelona, vẫn chưa thể hoàn thành. Và đó có thể là một vấn đề thực sự.
Hiện tại, Barca đang khá nhàm chán, và phong cách hiện tại của họ, thiếu tấn công ăn miếng trả miếng và vênh váo, là không bền vững. Nếu họ không tìm thấy DNA của Barca mà Xavi khẳng định ông là hiện thân, Blaugrana có thể sẽ không ở đỉnh cao lâu.
Đăng Nguyên
