Vào tháng 3 vừa qua, sở Văn hóa Thể thao (VHTT) TP.HCM đã công bố danh sách 59 nghệ sĩ đủ điều kiện được đề xuất lên Hội đồng cấp Nhà nước trong công tác xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT), Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) lần 9.
Khi đó, báo Người Đưa Tin đã thông tin về danh sách 17 nghệ sĩ đủ điều kiện xét tặng danh hiệu NSND và 42 nghệ sĩ cho danh hiệu NSƯT.
Về trường hợp NSƯT Nguyễn Đức Thế, Giám đốc nhà hát Nghệ thuật Phương Nam, giới chuyên môn nhận định nghệ sĩ chưa có nhiều đóng góp về chuyên môn biểu diễn để được đề cử xét tặng NSND. Cán bộ sở VHTT TP.HCM cũng thừa nhận, từ năm 2001, sau khi nhận danh hiệu NSƯT, nghệ sĩ Đức Thế không có giải thưởng nghệ thuật để xem xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân theo quy định.
Hoạt động của nhà hát Nghệ thuật Phương Nam.
Tuy nhiên, với nhiều cống hiến, đóng góp cho nghệ thuật Rối và Xiếc tại TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung, Hội đồng đã bỏ phiếu với kết quả đồng tình đạt 100%, đủ điều kiện để trình hồ sơ lên Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu NSND cho NSƯT Nguyễn Đức Thế.
Nhưng đến ngày 23/4, ông Đức Thế đã có đơn gửi Hội đồng xin rút hồ sơ xét tặng danh hiệu NSND vì lý do cá nhân. Sở VHTT TP.HCM cũng đã có buổi làm việc với nghệ sĩ Đức Thế và tiến hành xin ý kiến Chủ tịch Hội đồng tại TP.HCM về việc này.
Trước đó, danh sách cũng công bố 2 trường hợp không được đề xuất lên cấp Nhà nước cho danh hiệu NSƯT là nghệ sĩ cải lương Chí Linh và đạo diễn phim truyền hình Phương Điền.
Sau thời gian trao đổi, đại diện phòng Tổ chức - Pháp chế, sở VHTT TP.HCM đã trả lời với báo Người Đưa Tin về trường hợp trượt xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú của nghệ sĩ Chí Linh và đạo diễn Phương Điền.
Theo đó, cán bộ của sở VHTT TP.HCM cho biết hồ sơ xét tặng danh hiệu của 2 nghệ sĩ này không được Hội đồng TP.HCM thông qua trình Hội đồng cấp Nhà nước là do số giải thưởng nghệ thuật của cá nhân tự khai (kèm theo giấy chứng nhận của cấp có thẩm quyền) không đủ theo quy định.
Sau khi xem xét lại, đạo diễn Phương Điền đủ điều kiện xét tặng danh hiệu NSƯT.
Nhưng sau đó, đối với trường hợp của đạo diễn Phương Điền, đại diện sở VHTT cho hay: “Sau khi công bố kết quả xét tặng, ngày 15/3, sở VHTT TP.HCM đã nhận được đơn đề nghị xem xét lại và hồ sơ bổ sung các thành tích, giải thưởng nghệ thuật của đạo diễn Phương Điền. Sau quá trình xem xét và bổ sung, tổng thành tích của đạo diễn Phương Điền là 2 Bông Sen Vàng và 1 Bông Sen Bạc, đủ điều kiện về giải thưởng nghệ thuật để đề nghị xét tặng danh hiệu NSƯT”.
Từ đó, Chủ tịch Hội đồng xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT lần thứ 9 năm 2018 tại TP.HCM đã đề nghị các thành viên xem xét hồ sơ bổ sung của ông Phương Điền và có ý kiến bằng hình thức bỏ phiếu kín. Kết quả đạt 11/11 phiếu đồng ý, đạt 100% tỷ lệ phiếu bầu, đủ điều kiện trình hồ sơ lên Hội đồng cấp Nhà nước.
Ngoài ra, trong danh sách nghệ sĩ trẻ được đề xuất xét tặng danh hiệu NSƯT đợt này, hai nghệ sĩ trẻ là Võ Minh Lâm và Thu Vân cũng nhận được ý kiến trái chiều. Việc 2 nghệ sĩ trẻ chưa có thời gian hoạt động đủ dài nhưng lại chăm chỉ tham gia hội diễn để nhận huy chương có phải đang hợp thức hóa kiểu máy móc trong việc xét tặng danh hiệu hay không?
Cán bộ sở VHTT TP.HCM cho rằng hồ sơ của 2 nghệ sĩ được nêu hoàn toàn đủ điều kiện về giải thưởng nghệ thuật để xét tặng danh hiệu NSƯT.
Nghệ sĩ Võ Minh Lâm và Thu Vân.
“Tuy là những nghệ sĩ trẻ nhưng họ đã tham gia biểu diễn trên sân khấu cải lương từ nhỏ, có bề dày thành tích tại các giải chuyên nghiệp. Hai trường hợp này được các tên tuổi lớn trong giới đánh giá cao về tài năng, sự đam mê và sáng tạo đối với nghề, có sự ảnh hưởng lớn đến các tầng lớp khán giả, nhất là khán giả trẻ”, đại diện sở VHTT TP.HCM bày tỏ.
“Thời gian tham gia nghệ thuật chuyên nghiệp chưa đủ theo quy định, nhưng Hội đồng xét thấy bộ môn nghệ thuật cải lương là bộ môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc, cần được quan tâm bảo tồn và phát huy. Trong bối cảnh sân khấu cải lương còn nhiều khó khăn, nhằm động viên, khích lệ các nghệ sỹ có tài năng, có niềm đam mê với bộ môn nghệ thuật này tiếp tục phấn đấu và cống hiến cho xã hội”, vị này nói tiếp.
Với ý kiến cho rằng số lượng 17 NSND, 42 NSƯT từ Hội đồng TP.HCM được đề xuất lên cấp Nhà nước trong đợt xét tặng năm nay khá ồ ạt, quá nhiều so với các đợt trước, cán bộ sở VHTT TP.HCM khẳng định không có quy định nào hạn chế về số lượng đề nghị xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT lên cấp Nhà nước của các tỉnh, thành.
Số lượng đề nghị phụ thuộc vào số lượng trường hợp đủ tỉ lệ % phiếu bầu theo đúng qui định là trên 90% (tức 10/11 phiếu bầu). Vì thế, sau khi xem xét và thảo luận về quá trình cống hiến cũng như về tầm ảnh hưởng của nghệ sĩ đối với lĩnh vực hoạt động nghệ thuật, sở VHTT TP.HCM cho rằng tất cả 57 trường hợp được Hội đồng TP.HCM đề xuất đều đúng quy định.
