Mấy ngày qua, người dân cả nước đau lòng trước sự ra đi của nghệ sĩ Bùi Cường (người đóng thành công vai diễn Chí Phèo trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy). Và dư luận càng xôn xao hơn khi nghệ sĩ Bùi Cường qua đời trong khi đang chờ xét danh hiệu NSND. Nhiều khán giả Việt đã đặt câu hỏi: Phải chăng quy trình xét tặng còn đang quá cứng nhắc?
Vai diễn Chí Phèo của nghệ sĩ Bùi Cường sẽ khiến khán giả Việt nhớ mãi.
Trước những thắc mắc này, PV đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Đinh Hồng Hải (giảng viên bộ môn Nhân học Văn hóa, trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội). PGS.TS Đinh Hồng Hải cũng cho rằng: “Tôi nghĩ việc phải chờ cho đúng quy trình xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) đối với nghệ sĩ Bùi Cường là quá cứng nhắc. Vì những đóng góp của nghệ sĩ Bùi Cường là quá lớn, gần như người Việt Nam ai cũng biết. Hơn nữa, bộ phim Chí Phèo trở thành tác phẩm điện ảnh kinh điển đi sâu vào lòng khán giả, trên thực tế sẽ không thể có Chí Phèo thứ 2 nữa.
Thực ra, những giải thưởng, danh hiệu như NSND, NSƯT thì ngoài những tiêu chuẩn cứng, nếu có những trường hợp đặc biệt như vậy rất nên có một quyết định khác hơn so với trường hợp thông thường gọi là đặc cách, điều ấy thể hiện tính nhân văn của chính hội đồng xét duyệt. Đấy là chưa nói tới việc đang trong giai đoạn nghệ sĩ Bùi Cường mất, vinh danh những người có đóng góp như vậy là hoàn toàn xứng đáng và đảm bảo tính nhân văn”.
Cũng theo PGS.TS Đinh Hồng Hải hội đồng xét tặng những danh hiệu cần linh hoạt trong từng trường hợp, bất cứ điều gì cũng cần có những tiêu chuẩn cứng, nhưng ngoài ra vẫn cần có những đặc cách.
PGS.TS Đinh Hồng Hải: Hội đồng xét tặng danh hiệu cần có những đặc cách, nhất là với người làm nghệ thuật như nghệ sĩ Bùi Cường.
“Tôi lấy ví dụ như một quy trình phong tặng khó và phức tạp nhất hiện nay chính là giáo sư, phó giáo sư, tất cả những giáo sư đầu ngành của Việt Nam, nhiều người không có bằng tiến sĩ nhưng họ hoàn toàn xứng đáng là Giáo sư đầu ngành. Nếu như Nhà nước không đặc cách cho những người có năng lực đặc biệt và đóng góp lớn như thế thì rõ ràng sự thiệt thòi sẽ đến ngay với những lớp học trò. Việc xét học vị học hàm là khó nhưng vẫn có những đặc cách và có sự mềm mỏng.
Vậy thì, đối với những nghệ sĩ dành trọn cuộc đời cho nghệ thuật và gần như cả nước biết đến, từ lâu họ đã được gọi là những nghệ sĩ của nhân dân, tại sao lại không thể mềm mỏng hơn. Nhà nước phong cho họ những danh hiệu không chỉ để tôn vinh cho người nghệ sĩ ấy mà còn khẳng định cái tâm và cái tầm của hội đồng xét duyệt”, PGS.TS Đinh Hồng Hải chia sẻ.
Mai Thu
