Sáng nay (10/7), TAND thành phố Hồ Chí Minh mở phiên tòa xét xử 13 bị cáo liên quan trong vụ án Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại Trung tâm Công nghệ sinh học (CNSH) thành phố Hồ Chí Minh.
Cụ thể, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tiến Bộ Quốc Tế - gọi tắt là Công ty AIC) cùng 2 thuộc cấp là Trần Mạnh Hà (Phó Tổng giám đốc AIC); Trần Đăng Tấn (Trưởng văn phòng AIC tại thành phố Hồ Chí Minh) bị đưa ra xét xử về các tội Đưa hối lộ và Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
3 bị náo nêu trên, cùng với bị cáo Đỗ Vân Trường (Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Mopha) hiện đang bỏ trốn và TAND thành phố Hồ Chí Minh tiến hành xét xử vắng mặt.
Bị cáo Dương Hoa Xô (cựu Giám đốc Trung tâm CNSH thành phố Hồ Chí Minh) bị đưa ra xét xử về tội Nhận hối lộ.
Bị cáo Trần Thị Bình Minh (cựu Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) thành phố Hồ Chí Minh) và Phan Tất Thắng (cựu Phó trưởng phòng kinh tế ngành, Sở KH&ĐT thành phố Hồ Chí Minh) bị đưa ra xét xử về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
8 bị can khác bị đưa ra xét xử về tội Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Phiên tòa do Thẩm phám Phạm Lương Toản (Chánh tòa hình sự TAND thành phố Hồ Chí Minh) làm chủ tọa, dự kiến kéo dài đến ngày 12/7.
Từ việc gặp xã giao đến thương vụ thông thầu gây thiệt hại chục tỷ
Theo cáo buộc, dự án đầu tư xây dựng Trung tâm CNSH được UBND thành phố Hồ Chí Minh chấp thuận chủ trương đầu tư năm 2006; chủ đầu tư là Trung tâm CNSH thành phố Hồ Chí Minh.
Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn quen biết với bị cáo Trần Thị Bình Minh (thời điểm đó đang giữ chức Phó Giám đốc Sở KH&ĐT thành phố Hồ Chí Minh) trong một sự kiện diễn ra tại thành phố Hồ Chí Minh.
Sau lần đó, giữa bị cáo Nhàn và bị cáo Trần Thị Bình Minh giữ mối quan hệ, trong đó bị cáo Nhàn đã cùng với cấp dưới là Trần Mạnh Hà nhiều lần đến phòng làm việc của Minh để chào xã giao, đồng thời đề cập đến việc nhờ bị can Bình Minh "giúp đỡ" trúng thầu các gói thầu tại Trung tâm CNSH thành phố Hồ Chí Minh.
Từ tháng 3/2016, bị cáo Bình Minh được giao phụ trách dự án 12 phòng thí nghiệm (PTN) tại Trung tâm CNSH thành phố Hồ Chí Minh. Trong nhiều cuộc họp sau đó, bị cáo Dương Hoa Xô gặp gỡ Trần Thị Bình Minh đề nghị được tạo điều kiện cho AIC thực hiện dự án. Song song đó, bị cáo Trần Mạnh Hà cũng nhiều lần gặp riêng Minh để "tác động", nhờ giúp đỡ.
Ngày 22/11/2017, Trung tâm CNSH thành phố Hồ Chí Minh có tờ trình gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư, do Dương Hoa Xô ký, đề xuất điều chỉnh danh mục thiết bị và thời gian thực hiện giai đoạn 2 và 3 dự án mua sắm thiết bị 12 PTN, theo hướng tăng giá trị thiết bị toàn dự án từ 425 tỷ đồng lên gần 469 tỷ đồng.
Tiếp nhận tờ trình trên, Trần Thị Bình Minh đã ký quyết định của Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hồ Chí Minh, phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư 12 PTN và phê duyệt việc tăng giá thiết bị toàn dự án.
Khi cấp dưới phát hiện chưa có cơ sở pháp lý xem xét thẩm định dự toán giai đoạn 2 và 3, đã báo cáo cho bị cáo Minh. Lúc này, nữ bị cáo này chỉ yêu cầu Trung tâm CNSH sửa tờ trình đề xuất phê duyệt dự toán và yêu cầu cấp dưới tiếp tục thẩm định, thay vì hủy quyết định phê duyệt dự toán sai quy định trước đó.
Hàng chục tỷ đồng tiền hối lộ được "chia" thế nào?
Khai tại cơ quan điều tra, bị cáo Minh thừa nhận khi điều chỉnh dự án, dự toán không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao, dẫn đến sai phạm, vi phạm các quy định của pháp luật.
Cũng theo bị cáo Minh, thời điểm ký duyệt các quyết định điều chỉnh dự án, dự toán, bị cáo sắp nghỉ hưu nên không tiến hành họp các sở, ban, ngành liên quan để làm rõ cơ sở thay đổi dự toán; ngoài ra, Minh còn được bị cáo Xô và Hà tác động nên ký các quyết định.
Theo cáo trạng của VKS, bị cáo Trần Thị Bình Minh, vì động cơ vụ lợi đã lợi dụng chức vụ quyền hạn chỉ đạo bị cáo Phan Tất Thắng lập tờ trình để ký quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án khi chưa tổ chức thẩm định; không thực hiện thủ tục cần thiết để xử lý sai phạm của chủ đầu tư.
Từ đó, tạo điều kiện cho Trung tâm CNSH thành phố Hồ Chí Minh và Công ty AIC nâng giá dự toán giai đoạn 1, nâng giá gói thầu giai đoạn 2 và 3 gây thiệt hại cho nhà nước hơn 33 tỷ đồng.
Sau khi được cựu Phó Giám đốc Sở KH&ĐT "ưu ái", Phó Tổng giám đốc AIC đã 4 lần đến gửi quà bị cáo Minh tổng số tiền 900 triệu đồng.
Đối với Dương Hoa Xô, với cương vị giám đốc Trung tâm CNSH và là đại diện chủ đầu tư, đã đồng ý để Công ty AIC thực hiện toàn bộ 12 gói thầu trước khi đấu thầu.
Theo cáo trạng, bị cáo Xô còn nhận 14,4 tỷ đồng của bị cáo Nhàn (thông qua Trần Mạnh Hà, Trần Đăng Tấn) để chỉ đạo cấp dưới thông đồng với nhà thầu, đơn vị tư vấn để đảm bảo cho Công ty AIC trúng 8 gói thầu.
Với số tiền đã nhận từ Nhàn, bị cáo Dương Hoa Xô đưa cho Trần Thị Bình Minh 1 tỷ đồng; đưa cho Nguyễn Đăng Quân, Phó giám đốc Trung tâm CNSH 950 triệu đồng; đưa cho Nguyễn Viết Thạch, Trưởng ban quản lý xây dựng công trình thuộc Trung tâm CNSH 1,1 tỷ đồng. 11,3 tỷ đồng còn lại, bị cáo Xô sử dụng vào mục đích cá nhân và hiện đã nộp lại toàn bộ.
Bị cáo Trần Mạnh Hà và Trần Đăng Tấn là thuộc cấp, nhận sự chỉ đạo của bị cáo Nhàn, đã gặp gỡ, tác động Dương Hoa Xô, chỉ đạo nhân viên dưới quyền thông đồng, câu kết với chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn tạo điều kiện; thiết lập "quân xanh", "quân đỏ" để Công ty AIC và các công ty do Công ty AIC chỉ định trúng 8 gói thầu.
Theo cơ quan công tố, cựu phó giám đốc Sở KH&ĐT thành phố Hồ Chí Minh cùng cấp dưới đã vi phạm pháp luật, tạo điều kiện cho Trung tâm CNSH và Công ty AIC hợp thức việc nâng giá dự toán các gói thầu giai đoạn 1 và nâng giá gói thầu giai đoạn 2, 3, gây thiệt hại cho Nhà nước tổng số tiền hơn 33 tỷ đồng; trong đó, bị cáo Minh hưởng lợi bất chính 1,9 tỷ đồng.