SPHEV là viết tắt của cụm từ Series Parallel Hybrid Electric Vehicle (tạm dịch là xe lai điện dùng động cơ song song). Tương tự như động cơ parallel hybrid (hay phổ biến hơn với tên full hybrid) trên ô tô, SPHEV của Yamaha sử dụng động cơ xăng đốt trong và động cơ điển một cách riêng lẻ hoặc kết hợp tùy thuộc vào tình huống hoặc theo yêu cầu của người lái.
Mới đây, Yamaha đã giới thiệu một mẫu xe ga ý tưởng được xây dựng dựa trên nền tảng của chiếc XMax 125 nhưng được ứng dụng công nghệ SPHEV. Động cơ của chiếc xe này này bao gồm 1 động cơ xăng 125cc và 2 động cơ điện. Trong đó 1 động cơ điện được lắp trực tiếp trên bánh xe, còn 1 động cơ sẽ được gắn trên trục khuỷu của động cơ đốt trong để trợ lực cho động cơ đốt trong và tái tạo năng lượng cho pin.
Việc sử dụng động cơ nào trong quá trình hoạt động sẽ phụ thuộc vào thao tác ga mà người lái chọn. Động cơ đốt trong có thể trực tiếp tạo động lực cho xe hoạt động hoặc để tạo điện thông qua động cơ điện được gắn với nó. Các thành phần quan trọng khác của hệ thống SPHEV bao gồm pin, bộ biến tần và đơn vị điều khiển xe (VCU).
Với động cơ SPHEV, xe sẽ có nhiều chế độ lái tùy thuộc vào lựa chọn của người dùng hoặc chế độ tự động chẩn đoán của xe. Đơn cử, xe có chế độ thuần điện với chỉ sử dụng động cơ điện gắn bánh sau để hoạt động, khi đó xe vận hành với tốc độ vừa phải, rất êm và nhẹ nhàng nên phù hợp khi đi trên đường phố. Tuy nhiên khi cần tăng tốc hoặc chạy tốc độ trung bình - cao thì động cơ đốt trong sẽ được kích hoạt để giúp xe có được sức mạnh ổn định trong quá trình di chuyển.
Khi người lái tăng mức ga, họ có thể sử dụng chế độ "Boost" để tận dụng sức mạnh kết hợp từ động cơ ICE và động cơ điện, giúp tăng tốc nhanh chóng. Chế độ "Boost" rất hữu ích khi vượt xe khác. Chế độ lái "Dual Boost" giúp kết hợp động cơ đốt trong và động cơ điện truyền động trục sau, trong khi "Triple Boost" còn cho phép tăng tốc hơn nữa khi cả 3 động cơ đều hoạt động cùng lúc.
Tuy vậy, công nghệ SPHEV của Yamaha hiện vẫn đang ở giai đoạn ý tưởng, các chi tiết về động cơ điện và pin chưa được công bố. SPHEV hiện đang trong giai đoạn nghiên cứu và phát triển (R&D) và có thể sẽ cần thêm nhiều cải tiến trước khi được thương mại hóa. Có khả năng Yamaha sẽ trình diễn mẫu SPHEV tại EICMA 2025 sắp tới.
BẢO NAM
