Vị phu nhân của Zimbabwe được cho là nguồn cơn gây nên sự hỗn loạn chính trị.
Cuộc đấu đá để giành quyền kế nhiệm Tổng thống Robert Mugabe là nguyên nhân chủ chốt dẫn đến cuộc chính biến ở Zimbabwe hôm 15/11.
Dù năm nay đã 93 tuổi, Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe bị dính nhiều lời chỉ trích vì vẫn ra ứng cử thêm một nhiệm kỳ trong cuộc bầu cử năm 2018.
Chính từ điều này, cuộc đấu đá để giành quyền kế vị đã diễn ra quyết liệt từ nhiều tháng qua.
Trong đó có Phó Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa, 75 tuổi, được coi là nhân vật triển vọng nhất.
Tuy vậy, mục tiêu của ông đã bị chặn đứng bởi đệ nhất phu nhân Grace Mugabe, 52 tuổi, vợ thứ nhì của Tổng thống. Ông Mnangagwa đã bị cách chức sau khi so kè với bà Grace và phải đi lưu vong.
Ông Mnangagwa, một trong những thủ lĩnh của cuộc chiến giành độc lập cho Zimbabwe, có được sự ủng hộ của giới quân nhân.
Lần đầu tiên thách thức quyền lực Tổng thống, Tổng tham mưu trưởng quân đội Constantino Chiwenga hôm 13/11 cực lực phản đối việc cách chức ông Mnangagwa và cảnh báo, quân đội có thể "can thiệp" nếu vụ "thanh trừng" trong đảng cầm quyền ZANU-PF không dừng lại.
Trong khi đó bà Grace Mugabe là lãnh đạo Liên đoàn Phụ nữ đầy quyền lực của ZANU-PF, dựa vào một nhóm các nhà hoạt động trẻ được gọi là G40.
Quân đội Zimbabwe đã kiểm soát Thủ đô Harare, ngay sau khi Tổng thống Mugabe sa thải Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa với ý định trao quyền lực cho phu nhân Grace.
Bà Grace từng là thư ký trong văn phòng Tổng thống khi hai người bắt đầu có cảm tình với nhau. Khi đó, cả bà Grace và ông Mugabe đều đã lập gia đình.
Năm 1992, người vợ đầu tiên của Tổng thống là bà Sally qua đời vì suy thận. Bốn năm sau, bà Grace chia tay chồng cũ và kết hôn với ông Mugabe.
Năm 2014, bà đã thúc giục chồng sa thải Phó Tổng thống Joice Mujuru, người kế nhiệm tiềm năng của ông Mugabe vì cho rằng bà Mujuru lên kế hoạch ám sát mình.
Năm 2016, bà lập ra nhóm bí mật G40 của đảng nhằm cạnh tranh với nhóm Lascoste của ông Mnangagwa.
Bà Grace cũng ủng hộ việc tịch thu đất gây tranh cãi tại Zimbabwe, trong đó những người nông dân da trắng bị tước đoạt bất động sản mà họ đang nắm giữ.
Hồi tháng 11, bà cũng thể hiện tham vọng trở thành Tổng thống khi nói với chồng mình rằng sẽ hoàn thành tốt mọi công việc.
Đệ nhất phu nhân của quốc gia châu Phi thường xuất hiện trên mặt báo với những chuyến mua sắm phung phí. Bà đã tiêu hơn 120.000 bảng Anh tại Paris vào năm 2002 trong khi đất nước đang bị nạn đói hoành hành.
Năm 2009, bà bị cáo buộc tấn công một nhiếp ảnh gia người Anh khi người này đang chụp ảnh bà tậu những món đồ đắt tiền tại Hồng Kông.
Q.V (T/H)
