Hội nghị do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tổ chức. Hội nghị có sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội; ông Nguyễn Kim Sơn, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT.
Ngoài ra, còn có lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, lãnh đạo các Bộ, ngành và các tỉnh, thành vùng Đông Nam Bộ (Tp.HCM, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tây Ninh, Bình Phước) và một số trường ĐH trong vùng.
Nhiều địa phương thiếu giáo viên, cơ sở vật chất
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn khẳng định, vùng Đông Nam bộ là vùng có vai trò, vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước.
Tuy nhiên, giáo dục của vùng vẫn còn những tồn tại, hạn chế và khó khăn, thách thức như: tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia còn thấp; tình trạng quá tải tại các trường học, cơ sở đào tạo; chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ em, học sinh tại địa bàn tập trung các khu công nghiệp, khu chế xuất còn nhiều hạn chế…
Bộ GD&ĐT mong muốn sẽ cùng với các địa phương thảo luận, nhận diện bức tranh giáo dục vùng Đông Nam bộ hiện nay; trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm đã làm được trong thời gian qua.
Trên cơ sở đó, cùng nhau đề ra các giải pháp để phát triển giáo dục và đào tạo vùng Đông Nam bộ đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
Theo ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND Tp.HCM, thời gian tới, Thành phố này đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong giáo dục, tiếp tục ưu tiên đẩy mạnh quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục và đào tạo phát huy hiệu quả trường chất lượng cao “Trường tiên tiến, hội nhập quốc tế.
Về đội ngũ giáo viên, Tp.HCM sẽ xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, bảo đảm về chất lượng, hợp lý và đồng bộ về cơ cấu đội ngũ, đạt chuẩn nghề nghiệp.
Thực hiện đào tạo gắn với nhu cầu để bảo đảm đủ về cơ cấu, số lượng, chất lượng giáo viên…
Để phát triển giáo dục tại tỉnh Đồng Nai trong thời gian tới, ông Nguyễn Sơn Hùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đề cập tới 5 giải pháp của địa phương này gồm: Thực hiện quy hoạch, định hướng, dự báo phát triển giáo dục và đào tạo đảm bảo bao quát, phù hợp với thực tiễn và khả thi; đảm bảo quy hoạch quỹ đất cho phát triển giáo dục và đào tạo; thực hiện có hiệu quả các chính sách đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên; tăng cường thực hiện cơ chế tự chủ tài chính của các cơ sở giáo dục và đào tạo công lập; đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực giáo dục.
Đặc biệt tại tỉnh Đồng Nai, không thực hiện tinh giản biên chế ngành giáo dục. Đặc biệt đối với các địa phương tập trung nhiều khu công nghiệp nhằm đảm bảo đội ngũ đáp ứng nhu cầu học sinh tăng hàng năm rất cao.
Trao đổi về một số vấn đề đang đặt ra với giáo dục tỉnh Bình Phước, bà Trần Tuyết Minh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước cho biết: Vấn đề của giáo dục Bình Phước hiện nay là thiếu cơ sở vật chất, trường lớp, trang thiết bị; thiếu giáo viên, còn nhiều giáo viên chưa đạt chuẩn, chưa cân đối về cơ cấu; chưa nhận được sự quan tâm của các nhà đầu tư để phát triển giáo dục ngoài công lập; chưa có trường đại học đóng trên địa bàn; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng gặp khó khăn…
Tại hội nghị, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, vùng Đông Nam bộ cần chú trọng giải pháp về công tác quán triệt, tuyên truyền, nâng cao nhận thức, nâng tầm tư duy và tạo sự đồng thuận, quyết tâm cao của các ngành, các cấp về tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển giáo dục, đào tạo đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển toàn diện con người Việt Nam thích ứng với thời đại và hội nhập quốc tế…
5 vấn đề cần tập trung để phát triển
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh 5 vấn đề cấn tập trung để phát triển giáo dục và đào tạo.
Theo đó, cần có triết lý mới, nhận thức mới về đầu tư cho giáo dục, chính sách đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, phương thức dạy và học… trên cơ sở khoa học, dân chủ, tiếp thu kinh nghiệm của thế giới, phù hợp với thực tiễn của đất nước.
Ngành giáo dục phải quy hoạch mạng lưới hệ thống giáo dục các cấp trên cơ sở quy hoạch quốc gia, vùng, địa phương, có đủ không gian giảng dạy dạy kiến thức văn hoá, thể dục thể thao, đào tạo nghề… nhằm phát triển toàn diện năng lực, kỹ năng của học sinh; định hướng nghề nghiệp phù hợp; góp phần phát hiện và đào tạo nhân tài.
Về phát triển đội ngũ giáo viên, Phó Thủ tướng cho rằng cần "đi trước một bước "trong đổi mới nội dung, mục tiêu, phương pháp đào tạo, cập nhật kiến thức, để đáp ứng yêu cầu Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018.
Về vấn đề chính sách xã hội hoá giáo dục, Phó Thủ tướng nêu quan điểm, Nhà nước chỉ đầu tư, quản lý những gì cần quản lý, đồng thời mở ra không gian sáng tạo, đổi mới chính sách để thu hút, huy động các nguồn lực xã hội vào lĩnh vực giáo dục. Chính sách cho giáo dục không phân biệt công lập và tư nhân.
Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh yêu cầu liên thông trong hệ thống giáo dục, dạy nghề (trung cấp nghề nghiệp, cao đẳng lên đến đại học, sau đại học) để khuyến khích học tập suốt đời, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Trong thế giới kết nối, chia sẻ, ngành giáo dục phải phát huy nội lực, chú trọng thu hút các nhà khoa học, nhân tài là người Việt Nam ở nước ngoài, người nước ngoài.
Đồng thời, nâng cao hơn nữa chất lượng dạy ngoại ngữ. Đây là "giấy thông hành", "hành trang" để lao động Việt Nam hội nhập ra thế giới.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, Đông Nam bộ là khu vực có nhu cầu học tập lớn, nhu cầu học tập với chất lượng bậc cao.
Đây là khu vực bao gồm cả những nấc thang cao nhất của giáo dục, cả những phần thấp nhất của giáo dục. Ở đây vẫn còn tỷ lệ người mù chữ, vẫn còn lớp học tình thương dành cho con em người lao động không có chỗ học.
“Chúng ta cần tạo một lớp thị dân mới, những con người ở các đô thị với lối sống kỷ cương, tuân thủ pháp luật, những công dân số và biết sống văn minh trong môi trường đô thị. Cần phải giáo dục họ ngay từ trong quá trình chuyển từ nông thôn thành đô thị…”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chia sẻ.
Đối với vấn đề nhân lực, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn lưu ý, cần làm tốt chương trình giáo dục phổ thông 2018, gốc của chất lượng nhân lực không đâu khác phải bắt đầu từ phổ thông.
“Việc này các tỉnh đang làm tốt, cần cố gắng làm thật tốt hơn nữa. Trong vấn đề nhân lực của miền Đông thì nhân lực khoa học, kỹ thuật, công nghệ phải đặt thành hướng ưu tiên trọng tâm”.
Nguyễn Lành