Tỏi là một loài thực vật thuộc họ Allium (hành), có quan hệ họ hàng gần với hành tây, hẹ tây và tỏi tây. Mỗi nhánh của củ tỏi được gọi là một tép, có khoảng 10 - 20 tép trong một củ tỏi. Tỏi mọc ở nhiều nơi trên thế giới và là nguyên liệu phổ biến trong chế biến thức ăn.
Tuy nhiên, trong suốt lịch sử cổ đại, với các đặc tính y học của nó, công dụng chính của tỏi là bảo vệ, tăng cường sức khỏe và phòng tránh bệnh tật. Việc sử dụng tỏi đã được ghi nhận trong nhiều nền văn minh lớn, bao gồm nền văn minh Ai Cập, Babylon, Hy Lạp, La Mã và Trung Quốc.
Những lợi ích sức khỏe của tỏi cũng được y học hiện đại ghi nhận, cụ thể là:
Tăng cường khả năng miễn dịch
Việc bổ sung tỏi trong chế độ ăn uống có tác dụng tăng cường chức năng hệ thống miễn dịch. Một nghiên cứu lớn kéo dài 12 tuần cho thấy, sử dụng tỏi hàng ngày giúp giảm số lần bị cảm lạnh đến 63% so với dùng thuốc. Thời gian trung bình của các triệu chứng cảm lạnh cũng giảm 70%, từ 5 ngày ở nhóm uống thuốc xuống chỉ còn 1,5 ngày ở nhóm dùng tỏi.
Một nghiên cứu khác cho thấy, một liều cao chiết xuất tỏi già (2,56 g mỗi ngày) làm giảm 61% số ngày bị bệnh do cảm lạnh hoặc cảm cúm.
Tuy nhiên, một đánh giá kết luận rằng, bằng chứng hiện chưa đủ và cần phải nghiên cứu thêm. Mặc dù thiếu bằng chứng chắc chắn, việc bổ sung tỏi vào chế độ ăn uống có thể đáng thử nếu bạn thường xuyên bị cảm lạnh.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim
Tỏi là nguyên liệu tự nhiên giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim vì nó làm giảm cholesterol và huyết áp. Nó cũng rất tốt trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim bằng cách làm giãn các mạch máu bị cứng và ngăn ngừa kết tập tiểu cầu.
Một nghiên cứu chỉ ra, tỏi làm tăng sản xuất oxit nitric có thể làm giãn mạch máu và tăng lưu lượng máu. Nó cũng ngăn không cho tiểu cầu liên kết với protein, làm giảm cục máu đông. Khi đề cập đến trợ giúp bệnh tim, tỏi đã giúp người bệnh được hồi phục.
Phòng ngừa, hỗ trợ điều trị ung thư
Theo nhiều nghiên cứu, tỏi có công dụng đáng kể trong việc giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư, nhất là ung thư đường ruột.
Ăn tỏi thường xuyên sẽ giúp ức chế quá trình nitrat biến thành nitrite trong dịch vị, ngăn cản sự hình thành nitrosamine, giúp phòng ngừa ung thư dạ dày. Thành phần germanium và selen trong tỏi giúp cơ thể chống đột biến tế bào, ngăn ngừa sự hình thành của các gốc tự do, hỗ trợ phòng ngừa ung thư hiệu quả.
Về khả năng hỗ trợ điều trị ung thư, các hoạt chất trong tỏi như s - allystein, diallyl disulphide và ajoene có thể làm chậm tốc độ tăng trưởng của khối u, giảm kích thước của khối u tới 50%.
Cải thiện khả năng ghi nhớ
Tác hại từ các gốc tự do góp phần vào quá trình lão hóa, nhưng tỏi có chứa chất chống oxy hóa mạnh Sallyl cysteine giúp chống lại các gốc tự do. Chất chống oxy hóa này còn có tác dụng bảo vệ chống lại tổn thương não và giữ cho não hoạt động tốt hơn khi về già. Tỏi giúp tăng lưu lượng máu não, từ đó giảm nguy cơ rối loạn não như mất trí nhớ và bệnh Alzheimer.
Tốt cho xương khớp
Tỏi chứa vitamin C, vitamin B6, mangan, kẽm... là những chất có công dụng tốt trong việc ngăn ngừa hình thành các mô liên kết và chuyển hóa xương. Thường xuyên ăn tỏi sẽ giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, từ đó xương cũng chắc khỏe hơn. Những người mắc bệnh về xương khớp, ăn tỏi sẽ giúp giảm triệu chứng đau nhức xương.
Giúp giải độc kim loại nặng trong cơ thể
Ở liều lượng cao, các hợp chất lưu huỳnh trong tỏi đã được chứng minh là có khả năng bảo vệ chống lại các tổn thương cơ quan nội tang do nhiễm độc kim loại nặng.
Một nghiên cứu kéo dài 4 tuần đối với nhân viên của một nhà máy sản xuất ắc quy ô tô (tiếp xúc nhiều với chì) cho thấy, tỏi làm giảm lượng chì trong máu xuống 19%. Nó cũng làm giảm nhiều triệu chứng lâm sàng của nhiễm độc, bao gồm cả đau đầu và huyết áp.
Tăng ham muốn tình dục
Nam giới chỉ cần ăn 1 – 2 nhánh tỏi mỗi ngày liên tục trong khoảng 2 tháng sẽ giúp tăng số lượng tinh trùng trong tinh dịch. Ảnh minh họa.
Tỏi không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn có thể cải thiện ham muốn tình dục. Cụ thể:
- Ăn tỏi giúp tăng khả năng tình dục ở nam giới, đặc biệt là những quý ông mắc chứng nhược dương hay liệt dương, yếu sinh lý. Theo các nhà khoa học, sự cương cứng cần đến một loại enzymes gọi là nitric oxide synthase. Những hợp chất có trong tỏi giúp sản sinh ra loại men này.
- Ăn tỏi chỉ cần 1 – 2 nhánh mỗi ngày liên tục trong khoảng 2 tháng sẽ giúp tăng số lượng tinh trùng trong tinh dịch.
- Chất Creatinine và Allithiamine được tạo bởi vitamin B1 và Allicin là thành phần chính tham gia vào hoạt động cơ bắp, giúp loại bỏ tình trạng mệt mỏi và nâng cao thể lực cho nam giới. Do đó, hãy ăn tỏi mỗi ngày.
Các “quý ông” có thể ăn tỏi sống hoặc tỏi đã nấu chín, tuy nhiên, nếu ăn tỏi sống thì nên băm nhuyễn tỏi, để trong không khí khoảng 10 - 15 phút mới ăn. Nguyên nhân là vì trong tỏi không có Allicin tự do. Chỉ sau khi băm nhuyễn, dưới tác dụng của enzyme thì tỏi mới phóng thích ra Allicin. Ngoài ra, có thể ăn tỏi ngâm dấm vì cách sơ chế này vẫn giữ lại được các hoạt chất tốt trong tỏi. Sau khi ăn tỏi có thể súc miệng bằng cà phê không đường, uống sữa bò, nước trà xanh hoặc nhai kẹo cao su để loại bỏ mùi hôi.
Đặc biệt, không nên ăn tỏi lúc đói vì tỏi có tính phân hủy và tính kích thích mạnh với niêm mạc dạ dày - ruột. Nếu ăn quá nhiều tỏi một lần hoặc ăn tỏi khi bụng đói thì không tốt cho hệ tiêu hóa, nhất là với người bị viêm loét dạ dày, tá tràng. Không nên ăn tỏi sống khi bị tiêu chảy vì allicin trong tỏi sẽ kích thích thành ruột, dẫn tới phù nề, nghẽn mạch máu, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Người đang sử dụng một số loại thuốc điều trị HIV/AIDS, thuốc chống đông máu,... không nên ăn tỏi vì sẽ gây ra các tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe.
Minh Hoa (t/h)
