Thực tế, rất nhiều bà nội trợ thú nhận dù đã để ý kỹ nhưng vẫn chưa biết cách phân biệt cá chép, cá trắm và cá trôi. Vì thế, họ giao phó hết cho người bán hàng để rồi nhiều khi phải ngậm ngùi nhận lại những cú lừa ngoạn mục.
Nếu chưa biết cách phân biệt rõ 3 loại cá phổ biến trên, các chị em hãy tham khảo những thông tin dưới đây để có thể tự tin đi chợ, tránh bị lừa gạt hay chặt chém.
Cá chép
Cá chép thường có kích cỡ trung bình, thân dày, miệng khá rộng và đặc biệt là có đôi râu lớn. Trên phần mõm của cá chép có nhiều u thịt nhỏ nhô lên khiến môi của chúng trở nên ráp.
Cá chép có mắt lớn, khoảng cách 2 mắt khá rộng. Vây lưng có khởi điểm trước khởi điểm vây bụng. Phần lưng của cá chép có màu sẫm, bụng trắng nhạt.
Từ cá chép chúng ta có thể chế biến thành các món: Cá chép om dưa, cá chép om rượu vang, lẩu cá chép, cá chép om cần, cá chép nấu măng, cháo cá chép cho mẹ bầu, cá chép om dầu hào...
Cách chọn cá chép
Để mua được cá chép ngon, bạn nên chọn những con cá chép mình dài, đầu nhỏ, dày đều từ trên xuống. Những con cá dày bụng thường đang chửa hoặc bụng mỡ, có ruột quá lớn thì không nên chọn bởi thịt sẽ không ngọt. Bên cạnh đó không chọn những chú cá chép tròn ủng vì nhiều khả năng đó là cá chép nuôi.
Lúc mua, bạn nên nhớ chọn cá chép cái. Những con cá chép cái mình dài hơn, dày hơn, đảm bảo thịt sẽ ngọt thơm hơn. Đừng ham chọn cá chép nặng ký vì đó thường là cá nuôi, có ruột to, nhiều mỡ nên bụng tròn, nhưng thịt lại không ngọt, không chắc do ăn nhiều thức ăn công nghiệp và thời gian sinh trưởng chưa lâu. Cũng không nên chọn cá chép có trứng vì cá có trứng thường rất gầy, ít thịt.
Cá chép thường nặng từ 400gr đến khoảng 1,5kg và được bán trên thị trường với giá từ 55.000 -75.000 đồng/kg.
Cá trôi
Cá trôi có thân cân đối, dẹp bên, thuôn dần về phía đuôi. Đầu múp, dài vừa phải. Mõm tù, hơi nhô ra, không có đường gấp nếp. Miệng ở phía trước và kế dưới, hình vòng cung. Rạch miệng nông, có chỉ tối đường thẳng giữa mõm và mũi.
Viền môi trên và dưới phủ lớp thịt có tua khía hoặc gai thịt xếp thành hàng. Hàm dưới phủ chất sừng. Môi dưới và hàm dưới có rãnh ngăn cách. Rãnh sau môi hoàn toàn và liên tục. Có hai đôi râu, một đôi râu nhỏ ở góc hàm và một đôi râu mõm rất nhỏ.
Mắt vừa phải, nằm ở hai bên và phần trước của đầu. Khoảng cách mắt rộng, khum. Đỉnh đầu nhẵn. Lỗ mũi ở gần mắt hơn mút mõm. Màng mang hẹp, liền với eo. Cá trôi thường có cân nặng từ 8 lạng đến 2kg.
Cá trôi có thể chế biến thành các món hấp dẫn như: Cá trôi hấp bia, cá trôi kho riềng nghệ, lẩu cá trôi, cá trôi nấu canh chua, cá trôi hấp hành gừng, chả cá trôi...
Cách chọn cá trôi
Các bạn có thể quan sát vẻ ngoài của cá để kiểm tra xem cá còn tươi hay không. Thông thường, những con cá tươi thì mắt cá còn sáng và rất linh hoạt. Phần vảy của cá trôi được xếp chặt khít, không bong tróc và vảy còn sáng bóng.
Cá trôi có giá dao động từ 40.000-65.000 đồng/kg.
Cá trắm
Có 2 loại cá trắm là cá trắm cỏ và cá trắm đen.
Cá trắm đen có thân dài, dạng ống tròn, môi nhọn, không râu, trên lưng màu đen, bụng cá có màu trắng sữa, thịt trắng và chắc, xương dăm to nhưng ít. Cá trắm đen thường nặng từ 3-5kg. Cá trắm đen được coi là thượng phẩm của các loài cá nước ngọt nên có giá thành khá cao.
Cá trắm cỏ hay còn gọi là cá trắm trắng có thân thon dài và có dạng hình trụ, bụng tròn và thót lại ở gần đuôi. Chiều dài cá trắm cỏ lớn gấp 3 đến 4 lần chiều cao của thân. Đầu cá bé trung bình, thon về trước. Miệng của cá trắm cỏ khá rộng, có dạng hình cung, hàm trên dài và rộng hơn hàm dưới. Lưng của cá trắm cỏ có màu thẫm, toàn thân có màu vàng nhạt, phần bụng có màu trắng tro, thịt mềm, xương ít.
Về cơ bản cá trắm cỏ và cá trắm đen khác nhau bởi màu sắc. Vì cá trắm cỏ sống ở tầm nước trung và thức ăn chủ yếu là các loại thực vật nên toàn thân có màu vàng nhạt. Ngược lại, cá trắm đen có màu đen vì sống chủ yếu ở đáy và thức ăn ưa thích là các loại động vật như tôm, tép, ốc…
Một số món ngon được chế biến từ cá trắm là cá trắm kho riềng, canh cá trắm nấu chua, cá trắm hấp bia, cá trắm đen chiên sả ớt, cá trắm hấp hành, cá trắm cỏ kho dưa cải chua, cá trắm sốt chua ngọt...
Cách chọn cá trắm
Để phân biệt được rõ là cá trắm hay không và là trắm cỏ hay trắm đen, các bà nội trợ có thể dựa vào những đặc điểm như đã nêu ở trên.
Ngoài ra, để chọn được cá ngon, dù là mua cá chép, trôi hay trắm, bạn cũng nên chọn những con cá còn tươi, tung tăng bơi lội trong chậu. Cá bơi không lật bụng, mang cá đỏ, mắt trong, vảy không trầy xước là cá ngon.
Nếu muốn mua cá cắt khúc, bạn nên yêu cầu người bán cắt khúc một con cá lớn khác, đang bơi trong chậu để bán cho mình, hoặc chỉ ăn khúc của những con cá mà phần thân vẫn gắn với phần đầu và miệng cá, mang cá vẫn đang thở. Những khúc cá như vậy mới là tươi ngon, đảm bảo chất lượng.
Cá trắm đen có giá dao động từ 180.000-300.000 đồng/kg, trắm cỏ có giá từ 80.000 đồng -110.000 đồng /kg.
Minh Hoa (t/h)