Vitamin là những hợp chất hữu cơ mà cơ thể không thể tự tổng hợp được, phần lớn phải lấy từ ngoài vào qua các loại thực phẩm sử dụng hằng ngày. Vitamin tồn tại trong cơ thể với một lượng nhỏ nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống cũng như các hoạt động sống của cơ thể. Dù rất cần thiết, tuy nhiên, bổ sung thừa vitamin có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường.
Thừa vitamin C
Các lợi ích của vitamin C bao gồm: Làm đẹp da, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, kiểm soát huyết áp cao, giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính… Tuy nhiên, nếu thường xuyên ăn trái cây và rau quả, việc bổ sung thêm vitamin C bên ngoài không thực sự cần thiết và có thể gây ra nhiều vấn đề như buồn nôn, tiêu chảy, co thắt dạ dày, gây toan máu, tán huyết, sỏi thận, viêm đường tiết niệu...
Chuyên gia dinh dưỡng đưa ra lời khuyên, muốn cơ thể có đầy đủ vitamin, mọi người nên nghĩ tới phương pháp bổ sung bằng thực phẩm, nghĩa là ăn uống chế độ giàu vitamin trước tiên bởi cơ thể dễ dàng hấp thụ vitamin từ thực phẩm hơn là từ các loại thực phẩm chức năng. Đặc biệt, nếu viên nang có lớp vỏ khó tan, việc bổ sung thêm dưỡng chất có thể thành vô ích vì cơ thể khó có thể hấp thụ được.
Thừa vitamin A
Vitamin A có tác dụng bảo vệ mắt, đảm bảo sự phát triển bình thường của bộ xương, răng, bảo vệ niêm mạc, tăng cường sức đề kháng của cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng. Song bổ sung vitamin A với lượng lớn hoặc kéo dài sẽ dẫn đến thừa vitamin A. Thừa vitamin A gây ngộ độc làm tăng áp lực nội sọ dẫn đến buồn nôn, nôn, đau đầu. Ở trẻ nhỏ có biểu hiện thóp phồng.
Với phụ nữ trước khi mang thai và có thai 3 tháng đầu, bổ sung thừa vitamin A có thể gây ảnh hưởng lớn đến thai nhi: Hở hàm ếch, dị dạng tim mạch, cơ, xương, hệ thần kinh trung ương...
Thừa vitamin B1
Nạp quá nhiều vitamin B1 có thể gây đau dạ dày. Trong một số ít trường hợp, nó cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng. Đôi khi, bạn có thể thấy màu môi chuyển sang xanh hoặc có thể cảm thấy tức ngực, khó thở.
Thừa vitamin B6
Dư thừa vitamin B6 có thể khiến bạn cảm thấy tê ở chân, thậm chí mất cảm giác. Đôi khi, bạn có thể cảm thấy khó thở, sưng mặt, môi và họng.
Thừa vitamin D
Một số loại vitamin hòa tan trong nước như vitamin C và vitamin B có thể được đào thải một phần qua đường nước tiểu nếu cơ thể bị thừa. Đó là lý do vì sao khi bổ sung vitamin, ta thường thấy nước tiểu có màu vàng nhạt hoặc đậm, tùy theo mức độ.
Tuy nhiên, các loại vitamin hòa tan trong chất béo như vitamin D thì không dễ dàng thải bỏ như thế. Dùng quá liều vitamin D sẽ gây ra nhiều tác dụng phụ như chán ăn, mất nước, buồn nôn, yếu cơ và thậm chí là tiêu chảy. Nếu bạn hấp thu quá nhiều vitamin D, bạn cũng có thể dễ mắc bị bệnh tim mạch.
Thừa vitamin E
Vitamin E là một chất chống oxy hóa giúp cơ thể chống lại quá trình lão hoá tự nhiên. Tuy nhiên nếu lạm dụng, bổ sung vitamin E liều cao kéo dài có thể làm giảm khả năng đông máu.
Nói chung, việc bổ sung thêm các loại dưỡng chất mà cơ thể không cần là một sự lãng phí vô nghĩa bởi cơ thể chỉ hấp thụ những gì nó cần. Xu hướng lựa chọn sử dụng viên uống đa chức năng hiện nay đôi khi cũng có thể phản tác dụng bởi tất cả vitamin và khoáng chất trong đó quá nhiều để cơ thể hấp thụ toàn bộ trong thời gian ngắn, từ đó gây rối loạn hệ tiêu hóa.
Hơn nữa, cần lưu ý độ cần thiết của việc bổ sung vitamin, khoáng chất… của mỗi người có sự khác biệt nhất định. Ví dụ, phụ nữ mang thai hay người cao tuổi sẽ có nhu cầu bổ sung dưỡng chất cao hơn so với các nhóm đối tượng còn lại. Vì vậy, bạn nên tìm tới sự hỗ trợ, giúp đỡ của các chuyên gia y tế để tìm hiểu xem cơ thể mình đang cần gì, thiếu gì nhằm bổ sung cho phù hợp, tránh lãng phí vô ích.
Ngược lại, nếu đang gặp một số vấn đề như rụng tóc trầm trọng, bị nóng rát ở bàn chân hoặc lưỡi, vết thương chậm lành, đau xương, nhịp tim không đều, hãy đến gặp bác sĩ bởi đây chính là những dấu hiệu của sự thiếu hụt dưỡng chất.
Minh Hoa (t/h)