Còn nhiều dự án BOT chưa được giải quyết
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) chiều 7/6, đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) nêu, sau phiên chất vấn tại kỳ họp thứ 3, Bộ trưởng khi đó rất thương mến cử tri Bình Dương, cho sửa ngay điện chiếu sáng tuyến đường 1K đoạn chạy qua thành phố Dĩ An và giao cho Tổng cục đường bộ có Văn bản số 3763 ngày 27/6/2022 cam kết phá dỡ trạm thu phí và làm thủ tục bàn giao 6km đoạn đường này cho địa phương quản lý.
Tuy nhiên, đến nay cả hai việc này đều chưa được thực hiện. Ngoài ra, còn nhiều dự án BOT trên cả nước vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, ví dụ như Trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài ngay cửa ngõ Thủ đô vẫn chưa được dỡ bỏ. Nghị quyết 62 của Quốc hội khóa XV ghi rõ “trong năm 2022 giải quyết dứt điểm những vướng mắc, bất cập về trạm thu phí dự án BOT”.
Vậy, xin Bộ trưởng cho biết nhiệm vụ, trách nhiệm thuộc về ai khi Nghị quyết 62 Quốc hội không được thực hiện triệt để và giải pháp sắp tới là gì?
ĐBQH Nguyễn Quang Huân chất vấn.
Trả lời ý kiến của đại biểu Nguyễn Quang Huân, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, 2 nội dung đại biểu có nêu về việc Bộ trưởng đã chỉ đạo nhưng hiện nay chưa triển khai thực hiện. Nội dung này ông sẽ cho kiểm tra và xử lý ngay. Cam kết với đại biểu đã có văn bản là phải triển khai thực hiện.
Vấn đề liên quan đến việc một số trạm thu phí theo Nghị quyết 62, nội dung này trong thời gian vừa qua đã triển khai nhưng vướng mắc rất nhiều, đặc biệt liên quan đến những hợp đồng ký kết giữa cơ quan quản lý Nhà nước với các nhà đầu tư.
Theo ông Thắng, Nhà nước, doanh nghiệp rất bình đẳng khi đã đặt bút ký hợp đồng, cho nên trong quá trình xử lý Bộ rất cố gắng, nỗ lực, cũng có những trạm đã xử lý được, nhưng có những trạm phải tiếp tục đàm phán.
"Chúng ta cố gắng làm sao đạt được đến mục tiêu, không phải chỉ đàm phán với nhà đầu tư. Ví dụ, liên quan đến các ngân hàng, chúng tôi còn phải tổ chức đàm phán với các ngân hàng, đàm phán với nhà đầu tư về việc phải bỏ hết lợi nhuận vốn chủ sở hữu, ngân hàng phải giảm lãi suất, thậm chí ngân hàng phải miễn lãi suất... để đảm bảo giảm thiểu thiệt hại cho nhà đầu tư.
Bộ trưởng cho biết, rất nhiều những dự án không phải lỗi do nhà đầu tư, cũng không phải lỗi của Nhà nước mà do vấn đề kinh tế - xã hội phát triển, do nhu cầu thực tiễn phát sinh "cần phải mở thêm tuyến này, phải làm thêm đoạn kia" thì tự khắc dẫn đến câu chuyện này. Bộ trưởng cho biết, trước mắt trong thời gian tới tiếp tục trình 8 dự án BOT.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn.
Sẽ tháo gỡ một cách triệt để
Tham gia chất vấn, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk) nêu, sau khi nghe Bộ trưởng trả lời chất vấn của đại biểu Lê Hoàng Anh, bà cơ bản thống nhất.
"Tuy nhiên, tôi công tác tại thị xã Buôn Hồ tại trạm thu phí BOT km1747 được biết rằng năm 2018 Bộ Giao thông vận tải mà đặc biệt là Cục Giao thông đường bộ và doanh nghiệp cùng với địa phương cũng đã có một cam kết là giảm giá vé sử dụng phí qua trạm BOT này ở bán kính 5 km.
Như vậy, từ đó đến nay sau một lần đã cam kết trong buổi chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Giao thông vận tải tiếp tục đề xuất để hoàn trả lại trạm thu phí này. Hôm nay, Bộ trưởng trả lời chất vấn với đại biểu Lê Hoàng Anh là chờ đến khi nào có điều kiện và có đủ kinh phí sẽ hoàn trả lại. Tôi cho rằng trả lời như thế không thuyết phục với cử tri địa phương”, đại biểu nói.
Đồng thời, đề nghị Bộ trưởng có một lộ trình cụ thể trước mắt. Trước khi có một cơ chế lâu dài để hoàn trả lại trạm thu phí này, phải thực hiện được cam kết trước đây tại địa phương thực hiện trong bán kính 5km, đó là giảm giá phí sử dụng đường bộ cho người dân tại địa phương.
Hiện nay, tại địa phương người dân vẫn tham gia giao thông qua trạm thu phí này chứ không phải như Bộ trưởng trao đổi "không có phương tiện giao thông tham gia tại trạm thu phí". Đại biểu đề nghị Bộ trưởng quan tâm để có thông tin trở lại cho cử tri địa phương được biết.
ĐBQH Nguyễn Thị Thu Nguyệt chất vấn Bộ trưởng Bộ GTVT.
Trả lời đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt, ông Thắng cho hay, tất cả mọi việc phải làm theo quy trình, Bộ Giao thông vận tải là cơ quan quản lý Nhà nước, Bộ Giao thông vận tải cũng không có tiền.
"Chúng tôi đang làm hết sức mình để làm sao tháo gỡ một cách triệt để, bảo vệ các nhà đầu tư, các doanh nghiệp hiện nay đang đầu tư các dự án BOT nhưng do điều kiện khách quan bị ảnh hưởng.
Có vấn đề nhiều trạm làm xong rồi nhưng không được thu phí, dân không đồng ý thu phí thì nhà đầu tư cũng phải chịu. Căn cứ vào các hợp đồng đã ký thì khi mức doanh thu đến mức độ nào thì Nhà nước phải mua lại và đây là điều khoản điều kiện trong hợp đồng, không phải chúng ta dành đặc quyền, đặc lợi cho doanh nghiệp", ông Thắng nói.
Người đứng đầu ngành giao thông cho biết: "Ý kiến của đại biểu Thu Nguyệt liên quan đến giảm giá trong phạm vi 5km, việc này tôi sẽ ghi nhận, tôi kiểm tra lại".
Trong bối cảnh có 2 ý kiến cùng một dự án rất khác nhau, một bên nhà đầu tư đang rất là khó khăn, không có nguồn thu vì lý do đang bị chia sẻ phí vì có đường tránh, nhưng một đại biểu nói rằng bà con ở xung quanh vẫn chưa được giảm giá. Nguyện vọng của người dân cũng là đúng, chính đáng, bởi vì đây là thỏa thuận của doanh nghiệp.
“Nội dung này chúng tôi xin ghi nhận để rà soát lại, nhưng phải rành mạch, nếu đã cam kết, đã hứa thì phải giảm, còn vấn đề doanh thu không đảm bảo, Nhà nước sẽ căn cứ vào các quy định của pháp luật và căn cứ vào điều khoản hợp đồng để xử lý”, Bộ trưởng nêu.
