Gia cảnh khó khăn
Người Brâu là một trong những dân tộc ít người nhất ở Việt Nam, với vỏn vẹn 425 người (116 hộ) sống tập trung tại làng Đắk Mế (xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi, Kon Tum). Cuộc sống của người dân nơi đây còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là vấn đề giao tiếp với xã hội vẫn còn là thách thức lớn khi nhiều người dân trong làng vẫn chưa thông thạo tiếng phổ thông. Chính vì vậy, chuyện về con chữ của cô bé Nàng Trinh học giỏi luôn được xem là niềm tự hào, "chuyện xưa nay hiếm" của người dân trong làng.
Cô Nàng Thái Sinh - giáo viên trường Tiểu học Bế Văn Đàn, vừa đưa chúng tôi đến nhà của Trinh vừa kể: "Trinh là một học sinh giỏi của trường, đạt nhiều thành tích cao, kĩ năng giao tiếp của Trinh rất tốt... Có thể nói, cô bé là tấm gương điển hình nhất của người dân tộc thiểu số nơi đây.
Nàng Trinh (giữa) bên người thân của mình
Trước mắt chúng tôi là một căn chòi nhỏ, rộng chưa đầy 20m2, cao chừng 3m, được xây bằng những tấm bạt và tre, nứa. Đây là ngôi nhà của ba mảnh đời đang nương tựa vào nhau: Người cha bị bệnh tai biến mạch máu não, người mẹ lam lũ bám nương rẫy cả ngày và cô học trò học giỏi Nàng Trinh.
Có lẽ, gia đình Trinh nằm trong diện nghèo nhất thôn, trong nhà không có bất kì một đồ dùng gì đáng giá, ngay cả cái giường cũng chỉ làm bằng mấy cọc tre đóng xuống đất rồi vót vài cây nứa lát lên để ba con người chung sống. Cách cái giường chừng 1m là chỗ để cái kiềng cho Trinh ngày nấu ba bữa ăn cho gia đình. Mái tôn lợp tạm, những ngày mưa thì bị dột nước, nắng thì ngồi trong nhà oi bức, chảy mồ hôi.
Đưa mắt đảo một vòng quanh căn chòi, chúng tôi cũng chỉ thấy thêm được vài bộ quần áo treo trên vách nứa, ngay đến cả cái bàn và chỗ ngồi học cho cô học trò nghèo cũng không có. Khi ngồi tiếp chuyện với chúng tôi trong căn chòi này, Trinh cho biết, ba em bị bệnh tai biến di chuyển khó khăn, nên hầu như chỉ nằm trên giường cả ngày. Vì vậy, mỗi lần muốn học bài thì em lấy một viên gạch kê dưới đất để ngồi, còn sách vở thì đặt trên giường để học. Nhìn thấy cảnh cô bé ngồi học, chúng tôi không khỏi xót xa.
Vậy nhưng, cô bé vẫn hồn nhiên cho biết: "Em học bài ở nhà rất ít, vì ở trên lớp em tranh thủ học hết rồi". Vốn ham học và học rất giỏi, lại linh hoạt trong mọi hoạt động của trường, nhưng so với các bạn đồng trang lứa, ở hoàn cảnh hiện tại, cô bé còn quá nhiều nỗi lo.
Khi được hỏi về công việc hàng ngày, Trinh cho biết: Vì ba bị bệnh, mẹ phải lên rẫy cả ngày nên mọi công việc trong gia đình em đã biết làm từ khi lên lớp 3. Công việc hàng ngày của em là thức dậy lúc 5h sáng để nấu cơm cho mẹ ăn lên rẫy, ăn cơm xong thì đi học. Buổi trưa đi học về, em nấu cơm cho 2 ba con ăn, buổi chiều em giặt đồ, đi kiếm rau về làm thức ăn, kiếm củi, rồi tiếp tục nấu cơm chờ mẹ đi làm về. Thời gian rảnh rỗi, em tranh thủ học nốt những bài học còn dở dang, chuẩn bị bài vở cho ngày hôm sau đi học.
Trinh cùng vô số giấy khen ghi nhận thành tích học tập
Ước mơ làm cô giáo
Sau những khó khăn, vất vả với hoàn cảnh khó khăn đặc biệt như vậy, nhưng cô bé Trinh vẫn có thể vượt qua được nhờ vào sự quyết tâm, kiên cường để theo đuổi ước mơ làm giáo viên của mình. Dù mới học lớp 5, nhưng Trinh đã "sở hữu" hàng chục tờ giấy khen. Ngoài những tờ giấy khen là học sinh khá, giỏi, xuất sắc thì cô bé còn có hàng loạt giấy khen khác như: Giải Nhất huyện cuộc thi Học sinh giỏi giao lưu tiếng Việt dành cho học sinh dân tộc thiểu số, giải Nhất cấp huyện, giải Nhì cấp tỉnh cuộc thi Kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh…
Khi được hỏi về thành tích học tập của Trinh, cô Sinh kể tự hào: "Cả trường có tổng số 386 học sinh, trong đó học sinh dân tộc thiểu số là 219 học sinh. So với mặt bằng chung của trường thì Trinh là một học sinh giỏi, học lực và kĩ năng giao tiếp của em rất nổi trội, có khi hơn cả những em học sinh người Kinh. Trinh rất nhạy bén trong các việc giáo viên triển khai, luôn năng động trong các phong trào nhà trường phát động.
Ngoài những thành tích trên, Trinh còn là cô học trò viết chữ đẹp nhất trường, em học giỏi nhất là môn toán và tiếng Việt". Không chỉ vậy, cô Sinh còn khoe thêm: "Ngoài là một học sinh ngoan, giỏi, Trinh còn nói được 4 thứ tiếng: Tiếng Kinh, tiếng Brâu (tiếng dân tộc mẹ), tiếng Hre (tiếng dân tộc của ba Trinh ở Sơn Hà, Quảng Ngãi) và tiếng dân tộc Jẻ của làng bên cạnh. Em luôn tìm tòi và học hỏi những điều hay xung quanh mình".
Trinh chia sẻ với chúng tôi về ước mơ của mình trong tương lai: "Em mơ ước sau này sẽ trở thành giáo viên để về lại làng dạy học cho những bạn học sinh nghèo". Cô giáo Nàng Thái Sinh tâm sự: "Gia đình Trinh rất khó khăn, nhiều lúc giáo viên trong trường phải vận động quyên góp tiền và quần áo để em có cái mặc đến trường".
Trao đổi với chúng tôi, cô Nàng Tiên, mẹ của Nàng Trinh tâm sự: "Mình muốn con mình được đi học và học cao hơn nữa, nhưng ở hoàn cảnh như gia đình mình thì rất lo, không biết có tiền cho con đi học đến nơi đến chốn không. Dù phải chịu khổ cực đến mấy thì mình cũng có thể chịu đựng được".
Được biết, hiện tại gia đình em Trinh phải sống nhờ trên mảnh đất của ông bà ngoại, chứ cũng chưa có nhà cửa ổn định. Cha lại bị bệnh nằm liệt giường, mẹ là lao động chính. Dù học lực của em rất tốt, nhưng ước mơ để trở thành một cô giáo của em chắc sẽ còn gian nan lắm..
Nhật Khánh
