Sau 1 tháng xét xử và nghị án, sáng 3/12, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã tuyên án đối với các bị cáo có kháng cáo trong đại án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị liên quan (giai đoạn 1).
Bị cáo Trương Mỹ Lan tại phiên tuyên án sáng 3/12.
Trong vụ án này, bị cáo Trương Mỹ Lan (cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) đã xác định vai trò chủ mưu. Lợi dụng việc nắm giữ gần như tuyệt đối cổ phần tại SCB, bị cáo Trương Mỹ Lan đề ra chủ trương, tự bố trí các nhân sự chủ chốt tại SCB và chỉ đạo các đồng phạm thực hiện hành vi tạo lập các sô sơ vay vốn khống, nâng khống giá trị tài sản bảo đảm, nhằm rút tiền của SCB để phục vụ nhiều mục đích khác nhau của bị cáo, gây thiệt hại cho SCB hơn 670.000 tỷ đồng.
Với hành vi phạm tội được đánh giá là đặc biệt nghiêm trọng, bị cáo Trương Mỹ Lan bị tòa sơ thẩm tuyên phạt tổng mức án tử hình về các tội: Tham ô tài sản, Đưa hối lộ và Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của tổ chức tín dụng.
Sau bản án, bị cáo Lan và 47 bị cáo có liên quan kháng cáo với nhiều nội dung khác nhau. Ngoài ra, bị hại là SCB và nhiều tổ chức có quyền lợi nghĩa vụ liên quan cũng có kháng cáo.
Trong quá trình xét xử phúc thẩm, bị cáo Lan không kêu oan về tội Tham ô tài sản, nhưng đề nghị HĐXX làm rõ về số liệu chính xác quy buộc bị cáo về tội danh này. Song song đó, bị cáo Lan cũng thừa nhận hành vi phạm tội, cam kết dùng nhiều cách, kể cả đưa toàn bộ tài sản của mình vào để khắc phục toàn bộ hậu quả của vụ án, kèm lời khẩn thiết xin HĐXX không tuyên tử hình mình.
Các luật sư bào chữa cho bị cáo Lan cũng đưa nhiều lập luận, trong đó có việc bị cáo đã có chuyển biến trong nhận thức, cũng như lợi ích của việc không tử hình bị cáo, tạo điều kiện cho bị cáo được khắc phục toàn diện hậu quả.
Đối đáp lại, đại diện VKSND Cấp cao cho rằng, hành vi của bị cáo Lan có tính xuyên suốt trong một thời gian dài, có tổ chức, số tiền tham ô là quá lớn, chưa từng có trong lịch sử. Hậu quả để lại không biết đến khi nào mới khắc phục, ảnh hưởng tới nhiều mặt đời sống xã hội, nền kinh tế, thị trường tài chính, bất động sản… Từ đó, VKS đề nghị HĐXX tòa cùng cấp tuyên y án tổng mức án tử hình đối với bị cáo Lan về các tội danh bị truy tố.
Theo HĐXX tòa phúc thẩm, tính đến tháng 10/2022, bị cáo Trương Mỹ Lan đã sở hữu hơn 91% cổ phần của SCB. Mặc dù không giữ chức vụ gì tại SCB nhưng thực tế bị cáo Lan là người có quyền hành cao nhất, chi phối toàn bộ hoạt động tại ngân hàng này.
Do đó, hành vi của bị cáo Trương Mỹ Lan đủ yếu tố cấu thành tội Tham ô tài sản. Đây cũng là căn cứ để bác bỏ quan điểm của luật sư bào chữa cho bị cáo Lan khi cho rằng thân chủ của mình không phải là chủ thể của hành vi tham ô.
Cũng theo HĐXX, hành vi của bị cáo Lan là đặc biệt nghiêm trọng, cùng một lúc phạm 3 tội, gây mất trật tự an ninh tiền tệ quốc gia. Bản án sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Lan tổng mức phạt tử hình là đúng người, đúng tội, không oan sai.
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo có một số tình tiết giảm nhẹ hình phạt mới, HĐXX xem xét các tình tiết này để chấp nhận một phần quan điểm của VKS xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Lan về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Bị cáo Lan đã đưa ra các phương án để khắc phục hậu quả, tuy nhiên các tài sản mà bị cáo nêu chưa đủ căn cứ pháp lý để xác định giá trị tài sản, từ đó không có căn cứ xác định bị cáo đã khắc phục đủ ¾ hậu quả của vụ án, để áp dụng tính tiết giảm nhẹ án tử hình cho bị cáo về tội Tham ô tài sản.
"Hậu quả mà bị cáo Lan gây ra là đặc biệt lớn, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng nên không có căn cứ giảm án tử hình cho bị cáo Trương Mỹ Lan về tội Tham ô tài sản", HĐXX nêu rõ.
Tuy nhiên, HĐXX nhấn mạnh, nếu sau khi HĐXX tuyên án mà bị cáo vẫn tích cực, phối hợp khắc phục hậu quả vụ án trong quá trình thi hành án và đáp ứng đủ điều kiện khắc phục đủ ¾ hậu quả của vụ án theo quy định thì có thể sẽ được cấp có thẩm quyền xem xét giảm nhẹ hình phạt từ tử hình xuống tù chung thân.
Các đồng phạm của bị cáo Lan về hành vi tham ô, gồm: Bùi Anh Dũng, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung, Võ Tấn Hoàng Văn, Trương Huệ Vân, Dương Tấn Trước…HĐXX cho rằng, các bị cáo này đã giúp sức tích cực cho bị cáo Lan thực hiện hành vi phạm tội, gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn của SCB nên đủ cơ sở xác định các bị cáo phạm tội Tham ô tài sản.
HĐXX vẫn đang tiếp tục công bố mức án đối với các bị cáo…
