ĐBQH nói về “câu chuyện cay đắng, đáng phải quên đi” của ngành Giáo dục

Đây là những vấn đề nổi cộm của ngành Giáo dục đã được ĐBQH Phạm Thị Minh Hiền (đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên) nêu lên trong phiên thảo luận sáng nay của Quốc hội khi góp ý kiến vào báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của Chính phủ.

Chính phủ đã bắt đúng bệnh, việc tiếp theo là trị bệnh

Mở đầu nội dung phát biểu thảo luận của mình, ĐBQH Phạm Thị Minh Hiền đã nhắc đến một Chính phủ công chính thì không có lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm hay lợi ích cục bộ, ở đó chỉ có lợi ích quốc gia, dân tộc.

ĐBQH bày tỏ đánh giá cao các báo cáo tổng kết nhiệm kỳ do Thủ tướng Chính phủ trình bày trong phiên khai mạc. Báo cáo đã chỉ ra đầy đủ những kết quả đạt của Chính phủ. Đặc biệt khi đại dịch Covid-19 gây ra nhiều biến động lớn trên thế giới, Chính phủ đã cho nhân dân cả nước thấu hiểu hơn về một bộ máy điều hành đầy bản lĩnh, bình tĩnh đối mặt, một đội ngũ các nhà quản lý, chuyên gia ngày đêm tập trung cao độ để ứng phó với những tác hại vô cùng lớn, vừa xử lý những vấn đề cấp bách, vừa xây dựng chính sách nhằm kiểm soát, quản lý, phát triển kinh tế với tầm nhìn dài hạn, bền vững.

Ngoài sự quyết tâm, nỗ lực, trách nhiệm, Chính phủ đã phát huy tối đa sức mạnh tập thể từ những chuyên gia, lãnh đạo thông thái cùng những quyết sách thông thái.

“Chính phủ đã bắt rất đúng bệnh, việc tiếp theo là điều trị bệnh chứ không chỉ dừng lại ở thăm khám, kê đơn, chỉ điều trị triệu chứng mà không điều trị nguyên nhân.

Tôi mong Chính phủ và các bộ ngành cần dành nhiều thời gian để đánh giá thực trạng, chính sách thu hút nhân tài, sử dụng nhân lực, đội ngũ chuyên gia trong bộ máy giúp việc, tham mưu của mình có thực chất, có hiệu quả hay không”, ĐBQH đoàn Phú Yên bày tỏ.

Muốn kiến tạo tương lai không thể ẩn mình trong lỗ hổng chính sách

Bà chỉ ra, thực tế cho thấy, xã hội có rất nhiều kiểu chuyên gia khác nhau. Bộ máy của chúng ta cũng vậy, có 2 kiểu chuyên gia cơ bản là chuyên gia thông thái và chuyên gia thông minh. Chuyên gia thông thái luôn có cái nhìn tổng thể, khách quan, dám nhận sai, chỉ ra cái sai đối mặt với cái dở của ngành mình, từ đó có khả năng quyết định dựa trên những thông tin thu thập được, quan sát được.

Chuyên gia thông minh dù có khả năng thu thập thông tin, nhưng phần lớn mắc lỗi tư duy theo lối mòn chuyên ngành, chỉ phân tích chuyên môn an toàn trong lĩnh vực họ nghiên cứu, dù họ có thừa chứng chỉ, học hàm, học vị.

Khi tư duy hoạt động bị thu hẹp theo lối mòn, cái tôi sẽ phình ra. Đó là một trong những nguyên nhân không ít nhóm chính sách khi ban hành thiếu sự liên kết thích hợp, thiếu tính thực tiễn, thậm chí là ngắn hạn và đối phó.

“Cách làm chính sách như vậy hiện đang tồn tại nhiều trong bộ máy. Tôi mong Chính phủ cần kiên quyết xóa bỏ lối mòn về tư duy, hay tránh xa những vết xe đổ trong điều hành, quản lý. Muốn kiến tạo tương lai thì không thể ẩn mình an toàn trong các lỗ hổng chính sách đã cũ, đã hỏng và không còn phù hợp”, bà Hiền nói.

Đừng để cử tri chờ miệt mài từ nhiệm kỳ này sang nhiệm kỳ khác

Gửi gắm tâm tư đến các vị ĐBQH khóa XV và đặt niềm tin vào Chính phủ nhiệm kỳ tới, bà Phạm Thị Minh Hiền mong muốn công tác giáo dục đảm bảo quyền của trẻ em, quyền của người học và lực lượng giáo viên khi ban hành chính sách trong giáo dục và đào tạo.

“Sự cố xã hội hóa về sách giáo khoa trong năm vừa qua là một câu chuyện cay đắng, rất đáng phải quên đi. Nhưng đó lại là bài học kinh nghiệm xương máu cho các nhà quản lý, hoạch định chính sách.

Thế nhưng, trong khi câu chuyện xử lý trách nhiệm, xử lý lỗi sai của các bộ sách còn chưa rõ ràng, minh bạch thì tới những ngày gần đây, dư luận lại có thêm những bức xúc mới, lo lắng mới liên quan đến những chính sách nâng hạng dành cho giáo viên, về sự hợp nhất không rõ ràng của 2 bộ sách giáo khoa, về sự nhập nhằng trong giá sách.

Có những giáo viên phụ huynh học sinh mang nhiều tâm tư, trăn trở gửi đến tôi ở kỳ họp cuối cùng này. Họ lo lắng rất nhiều, họ chờ đợi một phương hướng xử lý thật mạch lạc, một thái độ tôn trọng đối với những người đang chịu sự tác động về các quy định liên quan của ngành giáo dục.

Để có niềm tin, chúng ta có quyền đặt câu hỏi nghi vấn hướng đến sự minh bạch.Quốc hội chất vấn thì Bộ trưởng, Chính phủ trả lời, trả lời nghĩa là nói, nói là phải đi đôi với làm chứ đừng để cử tri chờ quá lâu, chờ miệt mài từ nhiệm kỳ này sang nhiệm kỳ khác”, ĐBQH Hiền mong muốn.

Bà cũng nêu vấn đề, mỗi chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước khi được ban hành ngoài việc luôn cần một triết lý đúng đắn, mang hơi thở cuộc sống xuất phát từ con người, vì con người thì cho đến lúc này, cũng cần tăng thêm sức nặng của kỷ cương phép nước, kỷ luật quốc gia.

“Xin đừng xem trách nhiệm là trái bóng và xử lý trách nhiệm như trận đấu bóng không hồi kết”, bà Hiền nhấn mạnh.

Vị ĐBQH đoàn Phú Yên tiếp tục đặt vấn đề, đại dịch Covid 19 khiến cả thế giới phải đối mặt, thích nghi với sự thay đổi toàn diện xã hội, hành vi của con người với môi trường bên ngoài.

Lúc này, giáo dục và đào tạo cần giữ vững vai trò, vị trí vô cùng quan trọng trong việc xây dựng kiến tạo xã hội, ở đó thế hệ hiện tại và tương lai cần được giáo dục và rèn luyện kỹ càng để vượt qua những thách thức và biến động lớn lao.

Không chỉ có truyền tải kiến thức mà sứ mệnh mới của giáo dục còn phải rèn luyện cho học sinh sinh viên có khả năng thích ứng linh hoạt, kỹ năng số thành thục, kích hoạt năng lực phối kết hợp, nâng cao ý thức tự giác về nghĩa vụ, không chỉ là nghĩa vụ mang tính chất cá nhân đơn thuần mà là nghĩa vụ giữa cá nhân với xã hội.

“Nền tảng cho sự phát triển bền vững của giáo dục đó là trao quyền và tôn trọng sự sáng tạo, khai phóng sức mạnh nội lực con người. Xin đừng chọn cách làm đối phó, vì né tránh trách nhiệm mà bỏ qua áp lực, cảm xúc của người học và người dạy. Xin đừng trông chờ thói quen độc quyền, bú mớm, cơ chế xin cho, chỉ biết chăm bẵm hút cạn bầu sữa mẹ… Tôi mong Chính phủ và các nhà quản lý lĩnh vực này hãy sử dụng những bộ óc thông tuệ, trí tâm, tử tế để có những quyết sách đúng đắn, phù hợp, nhân văn”, ĐBQH Hiền bày tỏ.