Trong đề bài của bộ Giáo dục & Đào tạo (GD&ĐT) đưa ra chỉ yêu cầu học sinh lựa chọn “đáp án đúng” mà không hề nhấn mạnh phải chọn “đáp án đúng nhất”. Thế nhưng cơ quan này lại bác bỏ lựa chọn đúng của thí sinh trong một câu hỏi mà theo các chuyên gia là có đến 2 đáp án đúng. PV báo Người Đưa Tin đã vào cuộc để ghi nhận những ý kiến chuyên môn.
Câu 3, mã đề 421 môn tiếng Anh kỳ thi THPT Quốc gia 2017 như sau:
The larger the area of forest is destroyed, ........................................
A. the most frequent natural disasters are
B. the most frequently natural disasters occur
C. the more frequent are natural disasters
D. the more frequently natural disasters occur
Bộ Giáo dục đưa ra đáp án duy nhất đúng là D. Tuy nhiên, nhiều thí sinh lựa chọn phương án C có kiến nghị rằng, bên cạnh phương án D thì phương án C cũng đúng.
Để làm sáng tỏ nội dung này, PV báo Người Đưa Tin đã có cuộc trò chuyện đa chiều với một chuyên gia tiếng Anh.
Đề thi tiếng Anh trong kỳ thi THPT Quốc gia 2017 vẫn chưa dứt tranh cãi. Ảnh: Thành Long
Cuộc trao đổi với chuyên gia
Với tư cách là người giảng dạy lâu năm về tiếng Anh, cũng như dựa trên những quy chuẩn chung về ngữ pháp trong tiếng Anh, chuyên gia này cho rằng, cách dùng trong đáp án C “không phải là sai nhưng có thể chưa phải là đáp án đúng nhất cho câu này”.
“Tất nhiên, cách dùng D là đúng nhất vì: C không sai là do frequent là tính từ, có thể đi với động từ to be (are). Do đó, nếu xét về ngữ pháp là không sai. Tuy nhiên, nếu xét về ngữ nghĩa, thì C không thể hiện được sắc thái nghĩa phù hợp như D vì to be là động từ tĩnh, trong khi đó cấu trúc The more ... The more (càng... càng ...) trong câu này thể hiện sự tăng tiến (động) nên động từ occur (xảy ra) đi với trạng từ frequently là phù hợp hơn”, chuyên gia giải thích.
Bà có thể cho biết, những câu hỏi dạng có hai đáp án đúng như này, có thường xuyên xuất hiện trong các sách giáo khoa hay đề thi về tiếng Anh hay không?
- Đối với dạng bài đa lựa chọn (multiple choice) như đề thi tiếng Anh THPT Quốc gia 2017 thì bao giờ cũng chỉ có một lựa chọn đúng nhất (best answer) và trong phần câu hỏi cũng phải nhấn mạnh là phải chọn đáp án đúng nhất.
Đối với một câu hỏi multiple question thì thường có 4 lựa chọn được đưa ra trong đó chỉ có một lựa chọn đúng nhất và 3 lựa chọn sai (hay còn gọi là distractors).
Trong 3 lựa chọn sai này thì có 2 lựa chọn có thể khá dễ dàng loại bỏ (học sinh trung bình và khá có thể làm được) và lựa chọn sai cuối cùng thường "tưởng chừng khá đúng" nhưng lại không phù hợp ở một khía cạnh nào đó.
Có thể đây chính là câu hỏi phân loại học sinh vì chỉ có bạn nào tiếp xúc nhiều với tiếng Anh mới cho rằng D tốt hơn C, còn nếu chỉ nhìn về ngữ pháp thì có thể sẽ rơi vào cái bẫy ngữ pháp này (phải xét về nghĩa và cách dùng)”.
Vậy theo bà, một bài thi tiếng Anh tiêu chuẩn thường thấy có bao giờ có đến hai đáp án đúng trong cùng một câu hỏi giống như trong đề thi trên không?
- Tất nhiên trong một bài thi tiêu chuẩn thì không thể có 2 đáp án đúng trừ khi yêu cầu của đề bài nói rõ ràng là học sinh lựa chọn 2 đáp án đúng từ các lựa chọn đáp án được đưa ra.
Theo bà, các em học sinh chọn đáp án C có xứng đáng được điểm không? Hay câu D vẫn là đáp án đúng nhất và bộ GD&ĐT có cái lý của mình?
- Nếu trong đề ghi rõ là choose the best answer thì D vẫn là đúng nhất.
Bộ Giáo dục chưa rõ ràng trong cách ra đề thi?
Theo cách giải thích của chuyên gia, có thể thấy cả đáp án C và D đều đúng. Và theo giảng viên này, nếu trong đề ghi rõ là CHOOSE THE BEST ANSWER (Chọn đáp án đúng nhất) thì sẽ chỉ có đáp án D là đúng nhất và bộ GD&ĐT không hề sai trong tranh cãi này.
Tuy nhiên, trong đề thi lại không hề nhấn mạnh yêu cầu “CHOOSE THE BEST ANSWER”.
Theo đó, đề thi Tiếng Anh trong kỳ thi THPT Quốc gia 2017 chỉ ghi một cách mơ hồ rằng: “Mark the letter A, B, C, D on the answer sheet to indicate the correct answer to each of following question” - Tích vào đáp án A, B, C, D trong bảng trả lời để cho biết câu trả lời nào đúng cho mỗi câu hỏi dưới đây.
Rõ ràng đề thi của bộ GD&ĐT chỉ nói rằng thí sinh đánh dấu vào “câu trả lời đúng” chứ không hề nhấn mạnh phải chọn “câu trả lời đúng nhất”. Bởi vậy, việc học sinh lựa chọn đáp án C là hoàn toàn hợp lý và phù hợp với đề bài nêu ra.
Nếu ngay từ đầu dụng ý của bộ GD&ĐT là muốn dùng câu hỏi có hai đáp án đều đúng này để phân loại thí sinh thì trong đề thi họ cần phải đưa ra một yêu cầu rõ ràng hơn là lựa chọn “đáp án đúng nhất ”, thay vì nói mập không rõ ràng là chọn “đáp án đúng”.
Theo các giảng viên về tiếng Anh, không phải ngẫu nhiên có những đề thi Tiếng Anh thường viết đậm yêu cầu CHOOSE THE BEST ANSWER (chọn đáp án đúng nhất) mỗi khi đưa ra một đề bài cho các câu hỏi có nhiều đáp án đúng. Đây cũng là cách để thí sinh có thể hiểu rõ yêu cầu đề bài để tránh mất điểm một cách đáng tiếc.
Tuy nhiên đề bài của bộ GD&ĐT có đến 2 đáp án đúng trong một câu hỏi, nhưng lại không hề nói rõ cho học sinh biết rằng phải chọn “đáp án đúng nhất”. Thế nhưng họ vẫn bác bỏ một đáp án đúng là C của thí sinh một cách khó hiểu. Đây phải chăng là một cách tính điểm máy móc và vô lý?
Nếu ngay từ đầu không muốn rơi vào khiếu nại gay gắt như vậy từ phía học sinh và giới chuyên gia, bộ GD&ĐT nên tránh việc “yêu cầu một đằng”, “đòi hỏi một nẻo”. Họ nên tránh việc đưa ra 2 đáp án đúng trong một câu hỏi, trong khi chỉ cho phép lựa chọn một đáp án duy nhất.
Theo đó, hoặc nêu rõ trong yêu cầu đề bài rằng học sinh chọn “đáp án đúng nhất” trong các câu hỏi có nhiều đáp án. Hoặc không, bộ GD&ĐT nên tránh đưa ra câu hỏi có đến hai đáp án như vậy để “bẫy” thí sinh.
Thiết nghĩ, bộ GD&ĐT cần rút kinh nghiệm một cách rõ ràng, sâu sắc và công nhận cả hai đáp án C và D đều đúng để đảm bảo quyền lợi cho thí sinh.
Cần có những rà soát lại để đảm bảo quyền lợi của các em học sinh. Ảnh: Thành Long
Đồng quan điểm với ý kiến trên, một giảng viên tại Trung tâm tiếng Anh Equest, Hà Nội khẳng định: “C cũng là một đáp án đúng”.
Theo giảng viên này, đây là cấu trúc so sánh kép đối với trạng từ và tính từ trong Tiếng Anh. Cấu trúc so sánh kép ở đây tương ứng với nghĩa tiếng Việt là “càng (tính từ/trạng từ)... càng (tính từ/trạng từ)...”. Trong cấu trúc này sẽ có hai vế, cả hai vế sẽ dùng để so sánh giữa các tính từ hoặc trạng từ.
Ví dụ, trong đáp án C, tính từ được mang ra so sánh là từ “frequent”, sẽ đi với động từ “to be” là “are”. Còn ở đáp án D, người ta dùng trạng từ “the more frequently”, thì sau đó sẽ là động từ “occur”.
“Cả hai đáp án về mặt ngữ pháp đều rất ổn nên đều đúng”, giảng viên từ Trung tâm Equest khẳng định.
Nhóm PV
