Tại sao bị mộng du?
Theo các nhà khoa học, giấc ngủ được chia thành hai phần: Giấc ngủ chuyển động nhanh (REM) và giấc ngủ không chuyển động nhanh (NREM). Khi bạn bắt đầu ngả lưng con người thường bước vào giấc ngủ NREM. Trong giai đoạn này, suy nghĩ bắt đầu trôi dạt, khả năng phản ứng với các kích thích bên ngoài bắt đầu giảm, hoạt động cơ bắp bắt đầu chậm.
Sau NREM, người ta chuyển sang giấc ngủ REM, nơi mà những suy nghĩ về giấc mơ xảy ra và biểu hiện như một số hoạt động não. Trong giai đoạn này, nếu một người cố gắng đánh thức một người trong giấc ngủ, thường người đó thức dậy với một chút mất phương hướng.
Các nhà khoa học cho rằng bình thường cơ chế sinh học của con người trong lúc chuẩn bị bước vào giai đoạn ngủ sâu của giấc ngủ NREM, sang giấc ngủ REM sẽ có sự chuyển tiếp của các dây thần kinh và các cơ trong cơ thể. Họ bị xáo trộn giữa hai giai đoạn giấc ngủ, dẫn đến hỗn hợp thức - tỉnh. Họ làm mọi việc nhưng không có ý thức. Điều này dẫn đến một loạt các hành vi như nói chuyện hoặc la hét, đè bẹp chân tay một người. Lâu dần, hiện tượng mộng du xuất hiện như một tập hợp của các hoạt động khác nhau, từ đi bộ đến lái xe, đi lại, ăn uống lặp đi lặp lại trong nhiều đêm, thậm chí là hành vi bạo lực.
Người bị mộng du thường có biểu hiện khác thường. Ảnh minh họa.
Theo các nhà khoa học các hành động thường kéo dài từ vài phút đến một giờ, có thể xảy ra từ mỗi tháng một lần đến nhiều đêm mỗi tuần mà người trong cuộc không nhận thức được mình đang bị mộng du.
Người bị mộng du không nhận thức rõ cảnh vật, âm thanh, mùi vị, thậm chí là cảm giác đau đớn. Đặc biệt khi một người bị mộng du, những người khác thường không đánh thức được họ. Ngược lại, việc đánh thức có thể gây ra những phản ứng bạo lực trở lại.
Theo Hiệp hội Giấc ngủ Mỹ, mộng du là một chứng rối loạn kích thích. Khoảng 4% người lớn và 22% trẻ em bị mộng du.
Triệu chứng của mộng du
Thông thường, một người sẽ mộng du khoảng 1 - 2 giờ sau khi rơi vào giai đoạn ngủ sâu.
Mộng du sẽ không thể xảy ra trong một giấc ngủ ngắn. Hầu hết các cơn mộng du chỉ kéo dài trong vài phút. Tuy nhiên, một số người có thể trải qua cơn mộng du dài hơn nhiều.
Sau đây là các triệu chứng chung của mộng du
• Đứng lên ra khỏi giường và đi lại trong phòng.
• Cũng có thể ngồi hoặc đứng với đôi mắt mở to, ngay cả khi vẫn đang ngủ.
• Có thể giật mình với đôi mắt mở to ngơ ngác.
• Nếu người khác cố gắng giao tiếp, sẽ không thể trả lời.
• Có thể khó đánh thức khỏi trạng thái này.
• Cuối cùng khi thức dậy, có thể bị choáng váng và bối rối trong vài phút.
• Người mộng du thường không nhớ gì về cơn mộng du khi thức dậy.
• Vì giấc ngủ bị gián đoạn, người mộng du có thể bị lơ mơ vào ngày hôm sau.
• Cũng có thể gặp những cơn ác mộng hoặc nỗi kinh hoàng khi mộng du, theo Power Of Positivity.
Các triệu chứng nghiêm trọng của mộng du
• Người mộng du có thể thực hiện các hoạt động hằng ngày, như cố gắng nói chuyện, mặc quần áo hoặc ăn uống.
• Cũng có thể đi ra khỏi nhà hoặc thậm chí lái xe.
• Đôi khi, có thể đi tiểu trên sàn nhà vì nghĩ rằng mình đang ở trong nhà vệ sinh.
• Trong một số trường hợp hiếm hoi, có thể trở nên bạo lực như đang thực hiện một giấc mơ.
• Cũng có nguy cơ ngã xuống cầu thang hoặc cố gắng nhảy ra cửa sổ, theo Power Of Positivity.
Những ai bị mộng du?
Có rất nhiều yếu tố có thể khiến bạn bị mộng du. Ảnh minh họa.
Các nhà khoa học đã nghiên cứu và giải thích, nguyên nhân của chứng mộng du có một phần yếu tố của gene di truyền, một phần có ý định bạo lực ngoài đời thực. Đây là điều nguy hiểm.
Ngoài ra mộng du chứa đựng rất nhiều bí ẩn nên đến nay con người chưa hiểu hết, vì vậy hiệu quả điều trị còn hạn chế. Cách tốt nhất để chẩn đoán là xét nghiệm đa chiều sâu, tiến hành trong vài đêm. Các xét nghiệm này bao gồm đo các bất thường nào trong não, cơ hoặc mắt.
Các chuyên gia về giấc ngủ có nhiều năm kinh nghiệm sẽ giải thích kết quả của các xét nghiệm này. Ngoài ra, còn có nhiều cách để ngăn chặn mộng du, như duy trì lối sống tích cực, năng vận động, tránh dùng các chất kích thích như cà phê và rượu trước khi ngủ, không ăn quá gần giờ đi ngủ. Mỗi ngày nên duy trì giấc ngủ tốt cả về thời lượng và chất lượng, kể cả giấc ngủ trưa.
Cách xử trí khi thấy người mộng du
Khi thấy người bị mộng du bạn nên cất các vật sắc nhọn ở xa tầm tay; Đóng và chốt cửa ra vào và cửa sổ; Loại bỏ các nguy cơ vấp ngã trên sàn nhà; Lắp đặt đèn với cảm biến chuyển động; Nếu cần, sử dụng chuông báo cửa hoặc chuông báo đi ngủ nếu một người rời khỏi giường...
Trúc Chi (t/h)
