Trong những năm gần đây, bán hàng qua livestream đã trở thành xu hướng bùng nổ trên khắp các nền tảng mạng xã hội. Từ Facebook, TikTok cho đến Shopee, Lazada, hàng triệu người tiêu dùng bị cuốn hút bởi khả năng tương tác trực tiếp với người bán và các chương trình giảm giá sâu diễn ra liên tục.
Đối với các doanh nghiệp lớn, đây là cơ hội vàng để đẩy mạnh doanh số và mở rộng thị trường. Tuy nhiên, đối với các cửa hàng nhỏ lẻ, sự phát triển này đang gây ra những áp lực lớn về khả năng cạnh tranh và sự bền vững của hoạt động kinh doanh.
Bán hàng qua livestream đã trở thành xu hướng bùng nổ trên khắp các nền tảng mạng xã hội.
Chốt đơn ngay trên livestream
Theo ông Nguyễn Công Ấn, Giám đốc Công ty cổ phần ECO TECHNOLOGY 2A, livestream, hay còn gọi là phát sóng trực tiếp, không phải là điều quá xa lạ trong kỷ nguyên công nghệ số.
Ban đầu, hình thức này chủ yếu được sử dụng cho các sự kiện trực tuyến hoặc giải trí. Tuy nhiên, từ khi các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội tích hợp tính năng bán hàng qua livestream, thị trường này đã chứng kiến một sự bùng nổ chưa từng có.
Các doanh nghiệp, từ nhỏ đến lớn, đều tham gia vào cuộc chơi livestream để giới thiệu sản phẩm và chốt đơn ngay tại chỗ.
Trong kỷ nguyên công nghệ số, ngày càng nhiều doanh nghiệp tìm đến phương thức livestream để tối ưu việc tiếp cận người tiêu dùng.
Một trong những yếu tố hấp dẫn của livestream chính là tính tương tác. Khách hàng có thể đặt câu hỏi và nhận được câu trả lời ngay lập tức từ người bán. Điều này tạo ra cảm giác gần gũi và sự tin tưởng giữa người bán và người mua.
Các sản phẩm thường được giảm giá sâu trong khoảng thời gian phát sóng trực tiếp, kích thích nhu cầu mua sắm của khách hàng. Thậm chí, nhiều chương trình khuyến mãi chỉ kéo dài trong vài phút, tạo cảm giác khẩn cấp và kích thích hành vi mua hàng.
Chẳng hạn, Shopee Super Sale, Tik Tok Shop Flash Sales đã trở thành những sự kiện thường niên, thu hút hàng triệu lượt xem và mua sắm trực tuyến.
Đối với các doanh nghiệp lớn, livestream là cơ hội để tiếp cận lượng khách hàng khổng lồ, tăng trưởng doanh số một cách nhanh chóng. Bên cạnh đó, việc các thương hiệu lớn giảm giá mạnh cũng giúp họ dễ dàng đẩy mạnh nhận diện thương hiệu và xây dựng lòng tin từ khách hàng.
Những tác động của livestream tới các doanh nghiệp nhỏ
Trong khi các doanh nghiệp lớn tận dụng lợi thế về tài chính và công nghệ để phát triển qua livestream, các cửa hàng nhỏ lẻ lại đang phải đối mặt với những thách thức không nhỏ.
Đối với họ, việc cạnh tranh với các "ông lớn" trong ngành là một nhiệm vụ cực kỳ khó khăn. Đặc biệt, là khi các thương hiệu lớn có thể giảm giá sâu và liên tục trong suốt thời gian livestream.
Chị Thanh Mai, chủ một cửa hàng thời trang nhỏ tại Tp.HCM, chia sẻ: "Trước đây, tôi có một lượng khách hàng ổn định, chủ yếu là khách hàng quen. Tuy nhiên, từ khi các sàn thương mại điện tử và các doanh nghiệp lớn livestream bán hàng với giá rẻ, lượng khách đến cửa hàng tôi giảm đáng kể. Tôi không thể cạnh tranh với giá bán và các chương trình khuyến mãi liên tục của họ".
Tình trạng tương tự cũng xảy ra với nhiều doanh nghiệp nhỏ khác. Việc không có đủ nguồn lực để tham gia các chiến dịch giảm giá sâu qua livestream khiến họ gặp khó khăn trong việc duy trì doanh thu.
Không chỉ vậy, sự thay đổi trong thói quen mua sắm của người tiêu dùng cũng tạo thêm áp lực. Khách hàng ngày càng bị thu hút bởi các chương trình giảm giá "sốc" và dần mất đi sự quan tâm với các cửa hàng truyền thống.
Bên cạnh việc mất khách hàng, các doanh nghiệp nhỏ còn gặp khó khăn trong việc thích ứng với xu hướng mới. Nhiều doanh nghiệp chưa có đủ kỹ năng hoặc công nghệ để tham gia vào cuộc chơi livestream. Điều này khiến họ ngày càng bị tụt lại phía sau so với đối thủ.
Với việc các chương trình giảm giá qua livestream diễn ra thường xuyên, các doanh nghiệp nhỏ đang đối diện với nguy cơ bị loại khỏi cuộc đua cạnh tranh.
Các chuyên gia kinh tế cũng đã lên tiếng về sự mất cân bằng giữa các doanh nghiệp lớn và nhỏ trong cuộc chơi livestream.
Chuyên gia tài chính độc lập Mạc Quang Huy - Chủ tịch Công ty TNHH Mac Capital cho biết, livestream bán hàng và các chiến dịch giảm giá sâu để thu hút khách hàng, một mặt tạo ra lợi ích ngắn hạn cho người tiêu dùng, song cũng tạo ra sự mất cân bằng nghiêm trọng trong thị trường.
Các doanh nghiệp lớn, với tiềm lực tài chính dồi dào, có thể giảm giá đến mức gần như phá giá. Trong khi, các doanh nghiệp nhỏ không có khả năng tài chính để theo kịp và có thể bị đào thải khỏi cuộc chơi.
Các cơ quan ban ngành cần có những quy định rõ ràng về các nền tảng thương mại điện tử để bảo vệ sự cạnh tranh công bằng.
Nếu không, trong tương lai, chỉ còn lại những doanh nghiệp lớn, và các cửa hàng nhỏ lẻ sẽ dần bị loại khỏi thị trường. Khi đó các ông lớn sẽ quay lại áp đặt mức giá cao không có lợi cho người tiêu dùng.
Ngoài ra, ông Huy cũng nhấn mạnh rằng, việc người tiêu dùng bị cuốn vào các chương trình giảm giá liên tục có thể dẫn đến những hệ lụy tiêu cực.
“Người tiêu dùng có thể mất đi sự nhạy cảm về giá trị thực của sản phẩm. Họ sẽ kỳ vọng vào giá giảm sâu và điều này ảnh hưởng đến cả doanh nghiệp lớn lẫn nhỏ”, ông Huy chia sẻ.
Xây dựng lòng tin, giữ chân khách
Mặc dù, phải đối mặt với nhiều thách thức, các doanh nghiệp nhỏ vẫn có những cách để thích ứng và tìm kiếm cơ hội trong bối cảnh thị trường mới. Nhiều doanh nghiệp nhỏ đã bắt đầu học hỏi cách sử dụng livestream để tiếp cận khách hàng. Thay vì cố gắng giảm giá sâu, họ tập trung vào việc tạo ra sự khác biệt qua chất lượng sản phẩm và dịch vụ khách hàng.
Anh Hoàng Nam, chủ cửa hàng mỹ phẩm thiên nhiên tại Đà Nẵng, chia sẻ: "Thay vì chạy theo giảm giá, tôi cố gắng tạo ra sự khác biệt bằng cách chăm sóc khách hàng tốt hơn. Livestream của tôi không chỉ bán hàng mà còn chia sẻ kiến thức về làm đẹp, giúp khách hàng hiểu rõ hơn về sản phẩm. Điều này, giúp tôi xây dựng lòng tin và giữ chân khách hàng lâu dài".
Bên cạnh việc học cách sử dụng livestream, các doanh nghiệp nhỏ cũng cần tập trung vào việc tạo ra sự khác biệt qua chất lượng sản phẩm và dịch vụ khách hàng.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến khích doanh nghiệp nhỏ hợp tác với nhau để tạo ra sức mạnh tổng hợp. Việc liên kết giữa các cửa hàng cùng lĩnh vực có thể giúp giảm bớt áp lực cạnh tranh và tạo ra các chiến dịch bán hàng hợp lý hơn.
Đồng thời, các doanh nghiệp nhỏ cần tận dụng tối đa các công nghệ và nền tảng số để nâng cao hiệu quả kinh doanh và tăng cường khả năng cạnh tranh.
Việc bán hàng qua livestream và các chiến lược giảm giá sâu đang mang lại những thay đổi mạnh mẽ cho thị trường bán lẻ. Trong khi, các doanh nghiệp lớn được hưởng lợi từ sự bùng nổ này, các doanh nghiệp nhỏ lại đối mặt với nhiều thách thức về khả năng cạnh tranh.
Để tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp nhỏ cần có sự thích ứng linh hoạt, tận dụng công nghệ, và tập trung vào chất lượng dịch vụ. Đồng thời, các nền tảng thương mại điện tử và cơ quan quản lý cũng cần có những biện pháp điều chỉnh phù hợp để đảm bảo môi trường cạnh tranh công bằng và lành mạnh cho tất cả các bên tham gia.
Từ góc độ pháp lý, việc giảm giá mạnh mẽ qua livestream cũng có thể vi phạm luật cạnh tranh. Luật sư Phạm Duy Anh, công ty TNHH Luật A+ phân tích: "Nếu doanh nghiệp lớn sử dụng các chiến dịch giảm giá sâu một cách không công bằng, điều này có thể coi là hành vi chiếm lĩnh thị trường và đè bẹp đối thủ cạnh tranh. Các cơ quan chức năng cần vào cuộc để điều chỉnh và bảo vệ quyền lợi của các doanh nghiệp nhỏ".
Khuynh Hà
