Ở tuổi gần thất thập, Nguyễn Văn Thọ vẫn giữ tâm hồn trẻ trung như chàng trai tuổi đôi mươi bởi quan niệm còn sống là còn yêu. Đem văn chương đi trả nợ đời và tìm lại bản thể của chính con người mình trong sự sáng tạo, mỗi tác phẩm của ông đều đem đến cho người đọc sự trải nghiệm mới và cảm nhận được sự chắt chiu đến tận cùng mọi cảm xúc của tác giả.
Nhà văn Nguyễn Văn Thọ chia sẻ: "Tôi còn yêu là còn viết"
Viết văn để trả nợ đời
Nguyễn Văn Thọ là nhà văn quê gốc Thái Bình, ông sinh năm 1948, tính ra đến nay số tuổi đã vào đầu 6 vậy mà nhìn vẻ bề ngoài của ông ít ai hình dung ra được số tuổi ấy. Ông không trẻ nhưng nổi bật bởi cái đầu trọc lóc, khuôn mặt mang nét phong trần của người từng bôn ba nhiều nơi và đặc biệt cách ăn mặc bụi bặm, cá tính khi kết hợp quần jean với áo véc. Nguyễn Văn Thọ bắt đầu nổi tiếng với Quyên - cuốn tiểu thuyết ra mắt năm 2010, viết về cuộc sống của cô gái gốc Hà Nội theo chồng vượt biên sang Đức, đã đoạt giải Nhì trong cuộc thi tiểu thuyết của hội Nhà văn Việt Nam năm 2006 - 2010. Mới đây, vào cuối tháng 3 ông lại tiếp tục cho ra mắt hai tác phẩm mới là tản văn "Vợ cũ" và truyện ngắn "Sẫm violet", một lần nữa gây tiếng vang trong giới văn chương và thu hút sự chú ý của đông đảo độc giả.
Hiếm có nhà văn nào như ông khi bắt đầu sự nghiệp cầm bút đã ở cái tuổi 50. Ông bảo mình không có ước mơ trở thành nhà văn và chỉ muốn viết để chia sẻ về những chìm nổi của cuộc sống cá nhân: "Tôi viết từ chính những gì đang diễn ra xung quanh tôi và cộng đồng những người Việt xa xứ. Viết ra để tâm sự, để giải toả chính mình". Là nhà văn trình làng với các sáng tác truyện ngắn và có chỗ đứng khá vững chắc ở thể loại này, ông chia sẻ: "Truyện ngắn vốn rất khó, nhất là càng già thì càng khó tính hơn và tất nhiên càng có tham vọng mở rộng biên độ vấn đề và đào sâu thêm những vấn đề thuộc về văn hóa dân tộc, hoàn cảnh lịch sử của đất nước. Nhà văn không còn mong manh trong tâm thế hạn hẹp của những vui buồn có tính cá nhân nữa. Các bạn hãy đọc "Sẫm Violet" và "Vợ cũ" lần này. Ở đây, các nỗi buồn không chỉ là nỗi bi thương của cá nhân nữa, nó mang hình hài của một sắc tộc với những vấn đề không còn gói trong một vùng miền.
Cả thời tuổi trẻ bôn ba ở xứ người (trải qua thời gian dài ở Đức), giờ đây khi trở lại với quê hương và dành bút lực cho văn chương, Nguyễn Văn Thọ nghiễm nhiên có lợi thế khi cuộc đời đầy chìm nổi của ông mang đến những chất liệu khá phong phú cho sự sáng tạo. Từ tuổi 50, ông đã bỏ hẳn việc làm ăn để chỉ dành thời gian cho sáng tác, như ông nói trả lại cái món nợ đời cứ oằn trên lưng.
Có thể thấy ba năm sau khi tiểu thuyết "Quyên" ra mắt độc giả, Nguyễn Văn Thọ nhận được nhiều tình yêu thương mà độc giả trong nước và người Việt khắp nơi trên thế giới dành cho ông. Với "Quyên", ông được đánh giá là một trong số ít những cây bút đương đại xuất sắc nhất về đề tài người Việt ở hải ngoại. Đọc tác phẩm người ta cảm nhận được mỗi con chữ là máu và nước mắt của hơn 20 năm phiêu bạt ở xứ người của ông. Hai mươi năm bòn nhặt từng đồng xu, chắt chiu từng giọt cảm xúc nhỏ để gửi đến độc giả những cảm xúc nguyên sơ giữa hai bờ hư ảo của một cây bút hướng đến hiện thực. Có thể thấy càng sáng tạo nhiều, Nguyễn Văn Thọ càng viết hay hơn về những mạch ngầm li ti của văn hóa dân tộc, nền văn hoá đã sinh ra và nuôi dưỡng ông dù cho đã bao năm sống tha hương ở xứ người. Đối với ông, không gì hạnh phúc hơn khi được sống ở trên chính quê hương mình. Sống đến tận cùng của mọi giác quan và viết ra tất cả những gì mình cảm nhận được là cách giúp đời và giúp mình rất riêng mà Nguyễn Văn Thọ theo đuổi.
Vợ chồng nhà văn Nguyễn Văn Thọ trong buổi giới thiệu hai tác phẩm mới
Còn sống là còn yêu
Nhiều người nhận xét văn của Nguyễn Văn Thọ cũng như chính con người ông và đôi khi người ta cũng khó phân biệt được đâu là tiểu thuyết, đâu là cuộc đời của nhà văn. Giữa cái hiện thực của đời sống và cái hư cấu trong văn chương, Nguyễn Văn Thọ khéo léo hoà trộn và chắt lọc những gì tinh tuý nhất. Ông bảo mình còn sống là còn yêu và còn yêu là còn viết. Người ta dễ thấy ở ông một tâm hồn trẻ trung cả ở trong văn chương cũng như ngoài đời thực, người hơn 60 mà vẫn sống như tuổi 20, vẫn yêu say đắm với mọi cảm xúc thuở ban đầu. Ở tuổi gần thất thập, ông khiến nhiều người thán phục khi bước vào cuộc hôn nhân thứ ba với một nữ nhà báo kém mình gần 30 tuổi. Tròn 65 tuổi, Nguyễn Văn Thọ cưới vợ lần thứ ba vào giữa năm ngoái và hiện tại vợ ông đã sắp sinh nhưng vẫn đến tham dự buổi ra mắt sách mới của chồng.
Là người đã từng qua hai lần đổ vỡ hôn nhân, Nguyễn Văn Thọ càng trân trọng hơn những gì mình có. Điều đó lại khiến nhiều người không khỏi thắc mắc khi cưới vợ mới ít lâu ông cho ra mắt tản văn mang tên "Vợ cũ", liệu có gây sóng gió cho cuộc hôn nhân mới này không? Nhưng dường như những lo lắng của thiên hạ là thừa vì nhà văn có cái đầu trọc lóc này có cuộc sống khá viên mãn với người vợ mới. Khi được hỏi, Châu Giang - người vợ hiện tại của ông không hề nao núng mà chia sẻ một cách chân thành rằng chị đọc tản văn "Vợ cũ" từ khi chưa biết Nguyễn Văn Thọ hay vợ của anh là ai và chị xúc động trước tình cảm ông dành cho vợ mình. Sự đáp trả chân tình của vợ mới giúp nhiều người càng tò mò hơn về con người của ông bởi người ta phải sống như thế nào mới có thể được lòng người mới đến thế khi vẫn nghĩ về người vợ xưa. Còn đối với Nguyễn Văn Thọ thì khi yêu và sống với nhau, hai người đều phải hết lòng vì nhau như ông chia sẻ: "Tình yêu không có sự tha thứ và thiếu vắng sự hy sinh bao giờ cũng vô tăm tích".
Nói về những đổ vỡ sau hôn nhân, ông tâm sự: "Sau ly hôn, thường là người ta oán hận nhau. Điều này khác với các nước phương Tây, khác với một bộ phận trí thức của Việt Nam và trái với đạo lý của người Việt xưa là "hết tình thì còn nghĩa". Qua những câu chuyện trong tản văn "Vợ cũ" của mình, tôi muốn xác lập nhân cách con người và khắc họa về hình ảnh đại diện cho người phụ nữ Việt Nam, trong hoàn cảnh nào cũng có sự nhẫn nhịn, hy sinh. Tôi muốn nhấn mạnh về cách ứng xử cá nhân của người Việt với văn hóa của người Việt". Châu Giang đến với ông bởi cảm nhận được một trái tim yêu say đắm và một tâm hồn hướng thiện thể hiện trong mỗi tác phẩm ông viết. Và gắn bó với ông, chị chứng thực được những gì mình cảm nhận được là đúng, rằng con người ông cũng giản dị và chân thành như chính văn chương của ông.
| Nguyễn Văn Thọ là cái tên khá nổi trong giới văn chương hơn chục năm trở lại đây. Là nhà văn hải ngoại và bắt đầu sự nghiệp cầm bút khá muộn nhưng những tác phẩm của ông từ thơ, truyện ngắn cho đến tiểu thuyết đều được độc giả đón nhận nhiệt liệt và giành được khá nhiều giải thưởng văn chương trong nước. Nổi tiếng với tiểu thuyết Quyên từ năm 2010, Nguyễn Văn Thọ liên tục trình làng những tác phẩm mới và đều ghi dấu ấn trong lòng bạn đọc cũng như giới phê bình. Các đề tài ông khai thác thường là về chiến tranh, văn hóa người Hà Nội và cuộc sống người Việt ở nước ngoài. Trong tình yêu, Nguyễn Văn Thọ tin ở số phận và cũng tin vào quy luật: "Nếu ta chân thành và tin để đi tìm một tình yêu đúng nghĩa của nó thì quỷ thần đều cảm phục nữa là con người. Tôi tin ở số phận song cũng tin ở lòng chân thành, cái tâm sáng của chính mình". Có lẽ chỉ có yêu và khao khát sống trọn vẹn với mọi cảm xúc như thế, Nguyễn Văn Thọ mới có thể viết ra được những tác phẩm lay động đến phần sâu thẳm nhất của độc giả. |
Loan Thanh
