Mùa tuyển sinh đầu cấp năm học 2025-2026 đang chuẩn bị bắt đầu, năm nay, theo lộ trình Chương trình GDPT 2018, sẽ có nhiều thay đổi trong tiêu chí xét tuyển trong tuyển sinh THCS, THPT.
Theo Thông tư 30 của Bộ GD&ĐT về quy chế tuyển sinh THCS và THPT, có hiệu lực từ ngày 14/2, quy định các trường THCS phải xét tuyển học sinh vào lớp 6, không được tổ chức thi, kể cả với trường chất lượng cao.
Đối với các trường có số học sinh đăng ký vào học vượt quá chỉ tiêu nhà trường được giao, Sở GD&ĐT hướng dẫn các nhà trường thực hiện đánh giá năng lực học sinh theo các hình thức (đã được quy định trong quy chế đánh giá học sinh) như: hỏi-đáp, viết, thuyết trình, thực hành, thí nghiệm,... bảo đảm việc tuyển sinh được thực hiện công bằng, công khai, minh bạch, phù hợp với điều kiện thực tiễn. Như vậy, khác với mọi năm, sẽ không còn những kỳ thi căng thẳng đầu cấp thay vào đó các trường sẽ chuyển sang hình thức xét tuyển.
Là một trong những ngôi trường được nhiều học sinh quan tâm, bà Đoàn Thu Hà - Hiệu trưởng trường THCS - THPT Phenikaa cho biết năm học 2025-2026, Phenikaa School điều chỉnh phương thức tuyển sinh để phù hợp với quy định mới của Thông tư 30, đồng thời đảm bảo quyền lợi và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các em học sinh.
Bà Đoàn Thu Hà - Hiệu trưởng trường THCS - THPT Phenikaa.
Đối với tuyển sinh vào lớp 6, nhà trường xét tuyển thẳng theo quy định tại Thông tư 30/TT-BGDĐT, không tổ chức bài thi đánh giá năng lực như trước đây. Thay vào đó, học sinh sẽ được xét duyệt dựa trên kết quả học tập bậc tiểu học và các tiêu chí đánh giá năng lực toàn diện.
Những điều chỉnh này không chỉ tuân thủ theo Chương trình GDPT 2018 mà còn hướng đến mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các em học sinh, giúp các em có sự chuyển tiếp thuận lợi giữa các cấp học.
Theo bà Hà việc tuyển sinh vào lớp 6 cần cân bằng giữa hai yếu tố là giảm áp lực thi cử nhưng vẫn đảm bảo chất lượng đầu vào.
Để đạt được điều này, nhà trường này đã điều chỉnh xét tuyển thay vì thi tuyển. "Theo Thông tư 30, Nhà trường không tổ chức thi đánh giá năng lực mà xét tuyển dựa trên kết quả học tập bậc Tiểu học. Học sinh đạt mức hoàn thành tốt trở lên về học tập và đạt về năng lực, phẩm chất sẽ được xét tuyển. Điều này giúp giảm căng thẳng cho học sinh và gia đình", bà Hà thông tin.
Cùng với đó, xây dựng bộ tiêu chí đánh giá toàn diện không chỉ dựa vào điểm số, mà các yếu tố như kỹ năng tự học, tư duy logic, khả năng giao tiếp và sự sáng tạo để đảm bảo tuyển chọn học sinh có tố chất phù hợp với chương trình học của nhà trường.
Thay vì chỉ tập trung vào tuyển sinh, nhà trường cũng đẩy mạnh các hoạt động tư vấn để giúp phụ huynh hiểu rõ về định hướng giáo dục cho con em mình, từ đó có sự chuẩn bị tốt nhất cho các em ngay từ bậc tiểu học.
Không tổ chức thi tuyển vào lớp 6 nhằm giảm áp lực cho học sinh (Ảnh: Hữu Thắng).
Để chuẩn bị tốt cho kỳ tuyển sinh sắp tới, theo bà Hà phụ huynh và học sinh cần nắm rõ các quy định, tiêu chí tuyển sinh của nhà trường, đặc biệt là những thay đổi theo Chương trình GDPT 2018 và Thông tư 30/TT-BGDĐT. Mỗi trường có mô hình giáo dục, chương trình học riêng, vì vậy việc hiểu rõ định hướng của nhà trường sẽ giúp phụ huynh có sự chuẩn bị phù hợp cho con.
"Dưới Chương trình GDPT 2018, năng lực học tập của học sinh không chỉ đánh giá qua kiến thức mà còn dựa vào tư duy và khả năng vận dụng thực tiễn. Vì vậy, ngoài việc nắm chắc kiến thức cơ bản, học sinh cần có khả năng tư duy logic, đọc hiểu tốt và vận dụng kiến thức linh hoạt", Hiệu trưởng trường THCS - THPT Phenikaa cho hay.
Ngoài học tập, học sinh nên phát triển các kỹ năng quan trọng như: tư duy phản biện, giao tiếp và thuyết trình, làm việc nhóm,…
Bà Hà cũng nhận thấy chuyển cấp là một quá trình, không phải một kỳ thi duy nhất quyết định tất cả nên thay vì tạo áp lực thì phụ huynh phải đồng hành, giúp con có thói quen tự học, tinh thần chủ động và một tư duy tích cực quan trọng hơn rất nhiều so với việc chạy đua theo thành tích.
Mỗi trường có định hướng giáo dục khác nhau, vì vậy, phụ huynh cần cân nhắc giữa khả năng học tập, tính cách và sở thích của con để lựa chọn môi trường phù hợp nhất. Không phải trường "top" mới là tốt nhất, mà trường phù hợp với con nhất mới giúp con phát triển tối ưu.
Năm học 2025-2026 là mùa tuyển sinh đầu tiên của Chương trình GDPt 2018 (Ảnh: Hữu Thắng).
Trao đổi với Người Đưa Tin, Hiệu trưởng Trường THCS & THPT Lương Thế Vinh Nguyễn Quốc Bình cũng cho biết kỳ thi tuyển sinh lớp 6 của nhà trường được đông đảo học sinh tham dự nhiều năm qua. Tuy nhiên, theo quy định mới nhà trường này cũng sẽ điều chỉnh xét học bạ và các tiêu chí liên quan để tìm kiếm học sinh phù hợp.
Làm rõ về tiêu chí xét tuyển riêng, PGS.TS Nguyễn Xuân Thành - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học thông tin: "Tiêu chí riêng không chỉ là các yêu cầu trong hồ sơ xét tuyển mà còn cần đánh giá trực tiếp học sinh theo nhiều hình thức khác nhau như: hỏi - đáp, viết, thuyết trình, thực hành, thí nghiệm, hồ sơ học tập, các sản phẩm, hoạt động của học sinh".
Các hình thức này đã được quy định tại các Thông tư ban hành quy chế đánh giá học sinh của Bộ GD&ĐT hoặc bài kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh (theo tinh thần quy định tại Thông tư 05, bảo đảm việc tuyển sinh được thực hiện công bằng, công khai, minh bạch, phù hợp với điều kiện thực tiễn như Thông tư 30 đã quy định.
Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học cũng lưu ý thêm, đối với việc tuyển sinh ở bất kỳ trường THCS nào thì theo nguyên tắc Thông tư 30 đều phải thực hiện nhiệm vụ phổ cập trên địa bàn. Đó cũng là căn cứ để các Sở GD&ĐT xây dựng tiêu chí xét tuyển bảo đảm yêu cầu tuyển sinh chính xác, công bằng, công khai và minh bạch.
