Ngày 30/9, chi hội Luật gia bộ GD&ĐT phối hợp với chi hội Luật gia trường đại học Luật Hà Nội và chi hội Luật gia trường đại học Ngoại thương đã tổ chức tọa đàm “Hoàn thiện hệ thống văn bản nội bộ của cơ sở giáo dục đại học, đáp ứng yêu cầu của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học năm 2018”.
Tọa đàm nhằm nâng cao hiệu quả của công tác xây dựng văn bản nội bộ trong các trường đại học, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; đặc biệt triển khai Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (Luật số 34), Nghị định 99 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật này vào trong thực tiễn.
Chủ trì tọa đàm, ông Nguyễn Huy Bằng, Chủ tịch chi hội Luật gia bộ GD&ĐT đã chỉ ra, Luật số 34 và Nghị định 99 có nhiều quy định quan trọng hướng tới tăng quyền tự chủ và nâng cao chất lượng giáo dục đại học. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, các trường đang triển khai nhưng còn lúng túng, thiếu thống nhất, hiệu quả còn hạn chế.
Toàn cảnh buổi tọa đàm.
Trong khuôn khổ tọa đàm, các đơn vị trình bày một số báo cáo, tham luận về mối quan hệ giữa quy định của Luật số 34 với quy định khác của pháp luật, quy định của Đảng; thẩm quyền của hội đồng trường, Hiệu trưởng trong việc bổ nhiệm viên chức quản lý; sử dụng tài sản công trong liên doanh, liên kết của trường đại học. PGS.TS Lê Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch hội đồng trường đại học Ngoại thương cho biết, hội đồng trường mới thành lập nhiệm kỳ 2020-2025 từ tháng 8/2020. “Chúng tôi đang quan tâm nhiều vấn đề đặc biệt liên quan đến hoàn thiện quy định về văn bản. Tôi xin trình bày một số vấn đề về cách tiếp cận khác nhau của các trường, trong đó, có vấn đề liên quan đến thẩm quyền của hội đồng trường và Hiệu trưởng trong việc bổ nhiệm viên chức quản lý. Đó là một vấn đề rất “nóng”!”.
PGS.TS Nguyễn Mai Hương, Chủ tịch hội đồng trường đại học Mở Hà Nội cũng nhấn mạnh: “Chúng tôi nhận thấy có điểm khác biệt, có thể thấy rằng, để thực hiện Luật 34 và Nghị định 99, điều quan trọng là phải thay đổi tư duy mạnh mẽ của hệ thống giáo dục, của lãnh đạo nhà trường, lãnh đạo các đơn vị đến từng cán bộ trong nhà trường".
Theo bà Hương, nếu vẫn giữ thói quen cũ thì không thể thực hiện được những tư tưởng mới.
Quan điểm của trường đại học Mở Hà Nội là xóa bỏ thói quen cũ, để tư duy theo cái mới. Có như vậy mới thực hiện được hiệu quả!
PGS.TS Nguyễn Mai Hương, Chủ tịch hội đồng trường đại học Mở Hà Nội.
Muốn vậy, phải có một hệ thống các văn bản của nhà trường để làm cơ sở pháp lý định hướng cho mọi tư duy hành động. Đây là một đại vấn đề của hệ thống văn bản nội bộ của cơ sở giáo dục đại học”, PGS.TS Nguyễn Mai Hương đề xuất.
“Đối với các thành phần trong hệ thống, tôi cho rằng, phải xây dựng một ma trận mà ở đó có chiều ngang và chiều dọc tùy thuộc đặc điểm của từng trường. Nếu xây dựng một ma trận như vậy, có lẽ các thành phần của một hệ thống văn bản nội bộ trong nhà trường lớn đến mức nào. Và đã là một hệ thống thì không rời rạc nhau mà với tính đồng bộ, bao quát, sẽ có tính thống nhất, có sự liên hệ với nhau. Các nhà trường không thể không thực hiện.
Trăn trở lớn nhất của các đơn vị là làm thế nào với ma trận dày đặc như vậy, có những điểm chốt cốt lõi trong từng tổ chức, là khung tác động đến các ô khác trong ma trận hệ thống văn bản, cơ bản nhất, lâu dài nhất… Dựa trên chiến lược phát triển, sứ mệnh của nhà trường… để đề ra quan điểm thống nhất, từ đó, tác động đến các văn bản khác mà không bị va chạm.”.
TS. Nguyễn Thị Kim Phụng, nguyên Vụ trưởng vụ Giáo dục Đại học, bộ GD&ĐT cũng khẳng định: “Từ những vướng mắc được trình bày tại tọa đàm, công tác tư vấn đến các trường sắp tới cũng sẽ được chuẩn bị và triển khai tốt hơn. Trước hết, chúng ta không thể kỳ vọng Luật Giáo dục đại học có thể giải quyết hết mọi vấn đề trong hoạt động của một trường đại học, mà chủ yếu về vấn đề hoạt động chức năng của cơ sở giáo dục đại học”.
TS. Nguyễn Thị Kim Phụng, nguyên Vụ trưởng vụ Giáo dục đại học, bộ GD&ĐT.
“Tôi cũng tâm đắc với một số ý kiến và muốn khẳng định lại thêm một lần nữa, tư tưởng chính của Luật Giáo dục đại học là tự chủ của các trường. Chính vì vậy, chúng ta phải bỏ hẳn thói quen cũ, phải có tư duy mới trong quản trị hoạt động trường ở thời kỳ tự chủ. Tôi biết rằng đây là một điều rất khó, bởi, trong cơ chế cũ, có nhiều người đã rất thành công, nên bây giờ khó thay đổi. Đây chính là một “lực cản” rất lớn. Bên cạnh đó, cần chú ý, trong quản lý, cũng nên mềm mại, linh hoạt nhất là đối với các trường đại học tự chủ”, TS. Nguyễn Thị Kim Phụng nhấn mạnh thêm.
Bà Lê Thị Kim Thanh, Phó Chủ tịch hội Luật gia Việt Nam.
Đánh giá cao mục đích của buổi tọa đàm, bà Lê Thị Kim Thanh, Phó Chủ tịch hội Luật gia Việt Nam cho rằng: “Đây là sáng kiến đầu tiên để kết nối đạt mục tiêu chung của hội Luật gia Việt Nam. Tọa đàm là một bước tiếp nối quan trọng để tiếp tục nâng cao hiệu quả của công tác xây dựng văn bản nội bộ trong các trường đại học, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; đặc biệt triển khai Luật số 34, Nghị định 99 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật này vào trong thực tiễn”.
Theo đó, tọa đàm cũng có ý nghĩa tăng cường tiếp cận, trao đổi thông tin, phối hợp, chia sẻ xây dựng hệ thống các văn bản cho các cán bộ quản lý nắm bắt thông tin, tham mưu lãnh đạo Bộ kịp thời có chỉ đạo, hướng dẫn các trường trong việc thực hiện luật.
