Nếu bạn yêu thích hoạt động ngoài trời, từ "Moab" có thể gợi nhắc bạn đến những vòm đá và các hẻm núi tuyệt đẹp trong các công viên quốc gia của bang Utah, Mỹ. Nhưng trong quân đội Mỹ, MOAB là viết tắt của Mother of All Bombs (Mẹ của mọi loại bom), và đây thực sự là một "vũ khí khủng khiếp". Loại bom này có tên gọi là Massive Ordnance Air Blast bomb (Bom nổ trên không có sức công phá khổng lồ).
GBU-43/B MOAB là loại bom phi hạt nhân lớn nhất trong kho vũ khí thông thường của Không quân Mỹ.
Loại bom này đã được sử dụng để tấn công một vị trí của IS tại Afghanistan vào ngày 13/4/2017. Khi đó, một quả MOAB được thả từ máy bay MC-130J thuộc Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt của Không quân. Quả bom được đẩy ra từ cửa sau máy bay và rơi xuống nhờ sự hỗ trợ của dù.
Cuộc tấn công đó là lần đầu tiên loại bom dẫn đường bằng GPS này được sử dụng trong chiến đấu. Quả bom này nặng khoảng 10,3 tấn, mang theo khoảng 8,5 tấn thuốc nổ. Nó có bán kính sát thương lên tới 1,6 km và có sức công phá tương đương 11 tấn thuốc nổ TNT.
Khi đó, Tổng thống Donald Trump tin rằng MOAB sẽ giúp thực hiện chiến lược "đưa IS trở về thời kỳ đồ đá" bằng các cuộc không kích. Ông gọi vụ tấn công bằng MOAB là "một nhiệm vụ rất thành công nữa". Nhiệm vụ hồi tháng 4/2017 nhằm phá hủy khu hầm và hang động của IS tại quận Achin, tỉnh Nangarhar, một khu vực hoang mạc ở miền đông Afghanistan giáp biên giới Pakistan.
Một đội thuộc Lực lượng Đặc nhiệm Mỹ đã phát hiện các hang động và đường hầm, sau đó họ yêu cầu thêm hỏa lực yểm trợ. Đường vào các đường hầm được bảo vệ bằng mìn, khiến các binh sĩ không thể tiến lên. Họ cần sự hỗ trợ, nhưng có lẽ không nghĩ rằng sẽ được chứng kiến MOAB triển khai. Theo báo cáo, khoảng 36 đến 90 tay súng IS đã bị tiêu diệt bởi MOAB. Các tay súng này được cho là ẩn nấp ở độ sâu từ khoảng 90 đến 270 m. Địa điểm này là trung tâm chỉ huy và nơi cất giữ vũ khí, đạn dược, khiến vụ nổ còn dữ dội hơn.

Ảnh minh hoạ
MOAB có tính năng nổ trên không, tức là nó phát nổ khi còn ở trên mục tiêu, khiến thuốc nổ được phân tán ra diện rộng và phá hủy toàn bộ các mục tiêu trong khu vực ảnh hưởng. Đây không phải là loại bom xuyên phá. Ý tưởng ban đầu khi phát triển MOAB vào năm 2003 là tạo ra một vụ nổ khủng khiếp để khiến đối phương sợ hãi mà đầu hàng.
Thực tế, khía cạnh tâm lý có lẽ là đặc điểm nổi bật nhất của loại bom này. MOAB được thiết kế để thu hút sự chú ý của truyền thông và cho đối phương thấy rằng Mỹ có thể sử dụng các loại vũ khí thông thường với sức công phá khủng khiếp để đánh bại kẻ thù.
MOAB phải được thả từ máy bay vận tải bởi không có máy bay chiến đấu nào trong biên chế của Mỹ được thiết kế để thả loại bom này. Điều đó có nghĩa là MOAB chỉ có thể được triển khai ở những khu vực không có sự kháng cự từ hệ thống phòng không đối phương. MOAB cũng có thể gây thương vong cho dân thường dù có hệ thống dẫn đường GPS, và điều này làm hạn chế cách mà quân đội Mỹ có thể sử dụng nó. Tuy nhiên, loại bom được nhận định là "siêu vũ khí" này như một lời nhắc nhở về sức mạnh quân sự của Mỹ.
Thế Hải (Theo Nationalinterest)