Những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của gan
Những ngày Tết, lượng rượu, bia hấp thụ nhiều hơn bình thường khiến gan không kịp sản xuất đủ men để chuyển hóa cồn. Vào thời điểm đó, các độc chất được tạo ra từ rượu, bia sẽ bị ứ lại trong cơ thể, trực tiếp phá hủy tế bào gan và gây độc cho nhiều cơ quan nội tạng khiến cơ thể bị mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn… thậm chí có thể nhập viện do men gan cao, viêm gan cấp, suy gan…
Chúng ta bị hấp dẫn bởi những món ăn ngon của ngày lễ tết, thì gan đang phải đối mặt với nguy cơ suy giảm chức năng. Thủ phạm chính là tiêu thụ quá nhiều tinh bột khiến gan bị tổn thương. Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều bánh mì, mì ống, ngũ cốc và khoai tây sẽ tạo ra bệnh gan nhiễm mỡ, chuyên gia về thực phẩm sức khỏe Gilbert Burdin cho biết: "Ăn quá nhiều tinh bột gây ra quá trình lên men rượu trong vòng 5-6 giờ khiến việc tiêu hóa chất dinh dưỡng bất thường này kéo dài. Gan gặp rất nhiều khó khăn trong việc trung hòa lượng cồn được tạo ra theo cách này".
Vào dịp Tết, chúng ta ăn uống nhiều khiến gan cũng phải hoạt động nhiều hơn để loại bỏ các độc tố nếu bạn ăn các loại bánh ngọt kết hợp nhiều phụ gia hóa học. Lạm dụng bánh ngọt và bánh kem công nghiệp sẽ làm cho gan giống như gan của người nghiện rượu, ngay cả khi bạn không cần uống một giọt rượu nào.
Khi gan hoạt động kém, toàn bộ cơ thể bị suy yếu, xuất hiện nhiều rối loạn. Một số rối loạn ảnh hưởng trực tiếp đến gan (sỏi mật, suy gan, xơ gan...), một số khác gián tiếp (rối loạn tiêu hóa, nước da vàng đục, thâm quầng, nổi mụn trên mặt, chóng mặt, ớn lạnh, viêm khớp, thấp khớp...).
Cách giải độc gan đơn giản tại nhà
Hạn chế ngũ cốc, các sản phẩm từ sữa và các sản phẩm chế biến sẵn: Chế độ ăn ít ngũ cốc, các sản phẩm từ sữa và thực phẩm chế biến công nghiệp, có thể nhanh chóng giúp gan giảm bớt tình trạng quá tải chất béo và độc tố.
Hạn chế uống các chất kích thích: Bằng cách giảm tiêu thụ cà phê và trà đen (nhiều nhất là một đến hai tách mỗi ngày), bạn đã giúp bảo vệ lá gan của mình.
Nên uống thảo dược: Một số loại thực vật có thể có tác dụng tốt đối gan như bìm bịp, atiso và xạ đen dưới dạng dịch chiết khô) để kích thích sản xuất mật.
Tập thể thao thường xuyên: Hãy tập thể dục thể thao, bởi vì "lối sống ít vận động là kẻ thù của gan", Gilbert Burdin khẳng định. Tốt nhất là tập các bài tập sức bền trong hơn bốn mươi phút mỗi ngày. Ông giải thích:"Trong 20 phút đầu tiên tập thể dục, đường trong máu sẽ bị đốt cháy, 20 phút tiếp theo, đường dự trữ trong gan (ở dạng glycogen) được sử dụng làm nhiên liệu. Chỉ sau phút thứ 40 của quá trình tập luyện, gan mới bắt đầu giải phóng chất béo".
Tránh tức giận: Trong y học cổ truyền, gan có liên quan đến tức giận. Sự cân bằng của nó sẽ làm cho tính khí trở nên điềm đạm. Khi năng lượng của gan cạn kiệt, "con người trở nên cáu kỉnh, lo lắng, thậm chí hốt hoảng", Christian Brun, giáo sư về trị liệu bằng phương pháp tự nhiên, lưu ý.
Tiến sĩ Martine Depondt-Gadet, chuyên gia châm cứu, cho rằng: Tĩnh dưỡng, tập yoga hay theo các buổi châm cứu để tìm thấy sự thanh thản hơn sẽ là một cách giải tỏa khác cho gan.
Uống nhiều nước:Uống nước giúp đẩy nhanh quá trình tuần hoàn máu và tăng cường khả năng hoạt động của các tế bào gan. Vì vậy, nam giới cần uống nhiều nước để hỗ trợ gan đào thải các chất độc ra khỏi cơ thể.
Lượng nước cần bổ sung cho cơ thể vào khoảng 2-2,5 lít mỗi ngày. Để đạt được hiệu quả giải độc gan, cần uống nhiều lần trong ngày, mỗi lần chỉ nên uống 150-200ml. Ngoài ra, nên uống trước khi ngồi vào bàn tiệc, vì bụng không thể chứa nước khi trữ đầy rượu, bia.
Chọn lọc thực phẩm, đồ uống tôt cho sức khỏe: Các chất kích thích, chất cồn, dầu mỡ, đồ nóng, đồ cay, thức ăn nhiều muối, thực phẩm đóng hộp... đều là kẻ thù đáng sợ làm giảm tuổi thọ của gan. Dù phải làm việc tối đa công suất, song, lá gan khó có thể đào thải hết các độc tố trong cơ thể.
Hãy phân bổ thời gian tiệc tùng trong ngày Tết: Trong những ngày Tết, những buổi tiệc tùng nội, ngoại hay những cuộc nhậu thâu đêm suốt sáng với bạn bè, đối tác đều khiến lá gan phải kêu cứu. Phái mạnh nên cân đối thời gian hợp lý, tranh thủ buổi sáng để thăm hỏi người thân, chiều tham gia những bữa tiệc không thể chối từ và tối để nghỉ ngơi hồi phục sức khỏe.
Bổ sung những thực phẩm “giải cứu” gan ngày Tết
Trà xanh: Là một chất chống oxy hóa rất tốt, trà xanh đã được khoa học chứng minh hiệu quả trong việc chống lại sự lão hóa tế bào. Nhưng không chỉ vậy, trà xanh có chứa nhiều catechin, các phân tử giúp củng cố và cải thiện chức năng của gan. Uống 1 đến 3 cốc trà xanh mỗi ngày, bạn sẽ không còn phải lo lắng những vấn đề về gan nữa.
Bơ: Quả bơ chứa nhiều chất chống oxy hóa có khả năng thanh lọc, giúp gan đào thải chất dư thừa. Ngoài ra, các axit béo trong quả bơ cũng có khả năng tái tạo gan đôi khi bị quá tải bởi các chất độc hại.
Chanh: Uống nước chanh hàng ngày sẽ cho phép bạn tận dụng tối đa những tác dụng của vitamin C có trong loại quả này. Không chỉ giải nhiệt, chống mệt mỏi, chanh còn có khả năng kích thích hoạt động của gan bằng cách loại bỏ độc tố.
Củ dền: Loại rau củ này chứa nhiều chất chống oxy hóa cần thiết để giúp gan luôn trong tình trạng tốt. Bằng cách hỗ trợ quá trình giải độc của cơ thể, củ dền tối ưu hóa các chức năng đường ruột và tiêu hóa.
Rau bina: Không chỉ là loại thực phẩm giảm cân rất tốt, rau bina cũng là một đồng minh tuyệt vời của gan. Loại nay này chứa betaine, một chất hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa và gan.
Bưởi: Loại quả này có chứa naringin và aurapten, các phân tử kích hoạt giải độc gan và giúp loại bỏ cholesterol và chất béo trung tính có trong máu.
Atiso: Quả atiso có vô số lợi ích cho sức khỏe của gan. Một số thí nghiệm cho thấy chất chống ôxy hóa có trong atisô rất có ích cho gan, giúp phục hồi chức năng của gan. Trước đây, atiso thường được sử dụng như là thảo dược thay thế cho thuốc trong việc điều trị bệnh viêm gan và xơ gan.
Socola đen: Trong trường hợp gan bị nhiễm độc, không cần thiết phải loại bỏ socola ra khỏi thực đơn, nhưng nên nhớ phải là socola không sữa hoặc socola trắng. Giàu chất chống oxy hóa giúp chống lại quá trình lão hóa tế bào và viêm nhiễm, socola có thể được tiêu thụ hàng ngày với lượng nhỏ hoặc tối đa hai ô vuông mỗi ngày.
Táo: Vỏ táo chứa hàm lượng cao pectin, hỗ trợ hệ tiêu hóa nhờ vậy gan sẽ dễ dàng được làm sạch hơn.
Trúc Chi (t/h)