Khi 2 cuộc bầu cử quan trọng quyết định đường hướng tương lai của Moldova chuẩn bị diễn ra, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã đích thân đến kêu gọi người dân Moldova đi bỏ phiếu, đồng thời tuyên bố khoản tài trợ 1,8 tỷ euro (1,97 tỷ USD) để hỗ trợ tài chính cho nền kinh tế của một trong những quốc gia nghèo nhất châu Âu trong 3 năm tới.
Moldova, một nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ với 2,5 triệu dân nằm giữa Romania và Ukraine, đang chuẩn bị tổ chức trưng cầu dân ý về việc đưa tư cách thành viên EU thành "mục tiêu chiến lược" trong hiến pháp của nước này.
Cuộc trưng cầu dân ý sẽ diễn ra vào ngày 20/10 đồng thời với cuộc bầu cử Tổng thống Moldova – chứng kiến nỗ lực tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống "thân phương Tây" Maia Sandu.
Dưới thời Tổng thống Sandu, người được đào tạo tại Mỹ, lên nắm quyền vào năm 2020 sau khi đánh bại Tổng thống Igor Dodon được cho là "thân Nga", Moldova đã "ngả" hẳn sang phương Tây, lên án chiến dịch quân sự của Moscow ở Ukraine và tham gia chế độ trừng phạt của EU đối với Điện Kremlin.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen (trái) và Tổng thống Moldova Maia Sandu tại Chisinau, ngày 10/10/2024. Ảnh: Balkan Insight
Để thể hiện sự ủng hộ đối với nguyện vọng gia nhập EU của Moldova, người đứng đầu cơ quan điều hành khối đã đến Chisinau hôm 10/10. Trong một cuộc họp báo chung với bà Sandu, bà Von der Leyen đã khuyến khích người dân Moldova đi bỏ phiếu để bày tỏ "lựa chọn tự do và có chủ quyền" của họ, nhưng không nói rõ về cách thức bỏ phiếu.
"Người dân Moldova đang đứng trước một cột mốc quan trọng... Tôi khuyến khích người dân Moldova sử dụng lá phiếu của mình và bày tỏ sự lựa chọn tự do của mình", bà Von der Leyen nói với các phóng viên khi đề cập đến cuộc trưng cầu dân ý.
Moldova đã có được tư cách ứng cử viên EU vào tháng 6/2022 và được "bật đèn xanh" về việc mở các cuộc đàm phán gia nhập với khối này vào đầu năm nay.
"Vị trí của Moldova nằm trong Liên minh châu Âu", và tư cách thành viên trong khối này có thể góp phần "tăng gấp đôi nền kinh tế của đất nước trong 10 năm tới", bà Von der Leyen cho biết.
Theo người đứng đầu EU, gói tài trợ 1,8 tỷ Euro sẽ được sử dụng để đầu tư vào "các lĩnh vực sẽ tạo ra tăng trưởng kinh tế và dịch vụ công" như sửa chữa trường học, xây dựng 2 bệnh viện mới tại các thành phố Balti và Cahul, xây dựng đường sá và cầu cống để kết nối Moldova với các nước láng giềng, đồng thời phát triển mạng lưới năng lượng của đất nước.
Bà Von der Leyen ca ngợi bà Sandu vì những cam kết của Tổng thống Moldova đối với "con đường châu Âu" của nước này và những tiến bộ mà Moldova đạt được hướng tới tư cách thành viên EU.
Bà Sandu gọi gói hỗ trợ tài chính của EU là "biểu tượng của sự tin tưởng vào tiềm năng phát triển của Moldova". Bà Sandu cho biết, 65% hàng xuất khẩu của Moldova là sang EU, và "điều này cho thấy lợi ích chiến lược của chúng tôi nằm ở đâu".
Tổng thống Sandu, người lên án mạnh mẽ xung đột Nga-Ukraine, đã dẫn đầu nỗ lực của Moldova về gia nhập EU và hy vọng có thể đạt được mục tiêu này vào năm 2030.
Các cuộc khảo sát cho thấy bà Sandu đang dẫn trước 10 ứng cử viên khác trong cuộc bầu cử Tổng thống Moldova. Các cuộc khảo sát cũng chỉ ra rằng phần lớn người Moldova ủng hộ việc gia nhập EU.
Minh Đức (Theo RFE/RL, Reuters)
