Khi đi đến đường Liêu Bình Hưng thuộc xã Tân Thông Hội thì Ân gặp các anh Lê Hùng, Hoàng Đức Hòa, Hồ Văn Tuyến cùng một số người trong nhóm cũng đi chơi về, đang đi bộ ngược chiều. Khi đi qua, thấy Ân nhìn nên một người trong nhóm anh Hùng lên tiếng hỏi: "Có gì mà nhìn dữ vậy bạn?". Ân không trả lời mà lẳng lặng rút dao từ trong túi xách ra quay lại gây sự. Anh Hòa thấy Ân cầm dao xông đến nên dùng chân đạp vào người Ân rồi bỏ chạy. Ân đuổi theo thì bị anh Lê Hùng nắm áo kéo lại. Lúc này Ân dùng dao đâm anh Hùng một nhát khiến nạn nhân gục ngã tại chỗ...
Được mọi người đưa đi cấp cứu nhưng anh Hùng đã chết trước khi nhập viện, anh Hồ Văn Tuyến bị thương với tỷ lệ thương tật lên tới 56%, riêng anh Hoàng Đức Hòa chỉ bị thương nhẹ.
Sáng hôm sau, bà Nguyễn Thị Thu Thảo gọi điện cho Ân thì biết toàn bộ sự việc. Không muốn "cậu ấm" bị bắt, người mẹ đã nhờ một người chở Ân và Hiền đến nhà người quen ở Long An để trốn. Gần hai tháng sau, lực lượng chức năng mới tiến hành bắt giữ Ân khi bị cáo cùng người yêu đang lẩn trốn. Tính đến khi xảy ra vụ án, Ân và Thảo đều mới 17 tuổi.
Trong phiên tòa xét xử, nhìn con trai cúi đầu lầm lũi bước ra trước vành móng ngựa, người đàn bà rưng rưng nước mắt. Chết lặng một hồi, bị cáo Thảo mới lật đật bước lên phía trước, ngồi ở hàng ghế dành cho bị cáo ngay sau lưng con trai mình. Được mời lên thẩm vấn, bị cáo Thảo bắt đầu khóc. Người đàn bà không bao biện gì cho mình, chỉ tìm mọi cách để bênh vực con trai. Bà cho biết cha Ân mất sau một tai nạn giao thông xảy ra vào năm 2004, bà sống bằng nghề bán trái cây để lo cho 2 con.
Thương Ân là con nhỏ, sớm chịu cảnh mất cha khi mới 10 tuổi nên nghĩ đến chuyện con phải vào tù bà không chịu đựng nổi nên mới hành động như vậy. "Tôi không hiểu sao cháu lại hành xử như vậy để gây ra cái chết thương tâm cho bị hại. Ở nhà cháu rất ngoan. Tôi xin tòa xem xét, giảm nhẹ cho cháu. Tôi đã bồi thường cho gia đình anh Hùng 100 triệu đồng, người còn lại vì hoàn cảnh nên tôi chưa bồi thường được. Tôi xin tòa giảm nhẹ để con tôi sớm được trở về...", nói xong người mẹ cúi đầu, bật khóc.
Chủ tọa dành khá nhiều thời gian phân tích về cách ứng xử nông nổi, bồng bột của người mẹ "thương con như thế bằng mười hại con". Khi biết sự việc, là người mẹ dù biết là thương con nhưng lẽ ra bà phải phân tích, động viên con ra đầu thú. Đằng này, chính bị cáo lại vẽ đường, sắp đặt cho con bỏ trốn còn đưa cả Hiền đi theo... Hội đồng xét xử cũng tuyên phạt Nguyễn Thị Thu Thảo mức án 1 năm tù nhưng cho hưởng án treo về tội che giấu tội phạm, Lê Thị Thu Hiền hình phạt cảnh cáo về tội không tố giác tội phạm.
Luật xưa: Người trong gia đình được giấu tội cho nhau
Từ xưa đến nay, người già và trẻ em luôn là đối tượng được pháp luật đặc biệt chiếu cố. Quốc triều hình luật của triều Lê đặc biệt chiếu cố người già, trẻ em, người tàn tật và phụ nữ phạm tội. Tuy nhiên, khi phạm tội thập ác, họ không được hưởng nguyên tắc chiếu cố này. Tính nhân đạo trong pháp luật xưa còn thể hiện rất rõ ở nguyên tắc những người thân thuộc được phép che giấu tội phạm cho nhau. Ông bà cháu, vợ chồng, anh em, người thân thích (tức những người phải để tang nhau từ chín tháng trở lên) có quyền giấu tội cho nhau mà không bị trừng phạt về tội che giấu tội phạm. Tuy nhiên, khi người thân phạm tội mưu phản, mưu đại nghịch... thì không được phép che giấu.
Điều 313 BLHS hiện hành cũng liệt kê danh sách hàng loạt các tội phạm mà người che giấu tội phạm sẽ bị xử lý hình sự. Nếu ai đó biết rõ một trong các tội này đang được chuẩn bị thực hiện, đang hoặc đã được thực hiện mà không tố giác, họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác tội phạm.
Thế nhưng, pháp luật hiện hành cũng không buộc ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng tố giác nhau, trừ khi tội phạm thuộc nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội đặc biệt nghiêm trọng thuộc danh mục các tội phạm không được che giấu.
Vài điểm so sánh cho thấy tư tưởng nhân đạo đã tồn tại từ pháp luật xưa và nối tiếp cho đến ngày nay. Pháp luật xây dựng trên cơ sở nghiêm trị kết hợp với khoan hồng luôn là chìa khóa thành công trong cải tạo con người.
Tường Linh
