Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam xác nhận, nhà văn Lê Lựu đã qua đời vào lúc hơn 16h ngày 9/11, tại nhà riêng ở Tân Châu, Khoái Châu, Hưng Yên. Cuối đời, Lê Lựu mắc nhiều bệnh tuổi già, nằm liệt một chỗ.
Được biết, nhiều năm nay, nhà văn Lê Lựu phải chống chọi với nhiều căn bệnh: tai biến mạch máu não, bệnh tiểu đường, bệnh tim, bệnh gout, phổi, tụy, thận, tiền liệt tuyến…
Vài ngày trước, nhà thơ Trần Đăng Khoa đến nhà thăm nhưng ông bất tỉnh, không còn biết gì. Nhà văn trước kia sống cùng người giúp việc tại Tam Trinh, Hà Nội. Hơn một tháng nay, bệnh tình trở nặng, ông được con gái đầu đón về quê chăm sóc. Nhà văn trải qua hai cuộc hôn nhân, có ba người con.
Nhà văn Lê Lựu sinh ngày 12/12/1942 tại xã Tân Châu, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên. Ông đã viết nhiều tác phẩm đặc sắc, giành được nhiều giải thưởng như giải Nhì báo Văn nghệ 1968 cho truyện ngắn Người cầm súng; giải A Hội Nhà văn Việt Nam năm 1990 trao cho tiểu thuyết Thời xa vắng, Giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật đợt 1.
"Tiểu thuyết Thời xa vắng là một tác phẩm lớn với thông điệp: Con người chỉ là người đúng nghĩa khi họ được sống là chính họ chứ không phải sống bằng những cái (hay) những giá trị của người khác", nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhận xét.
Ông Thiều cho biết thêm Lê Lựu là nhà văn Việt Nam đầu tiên đến Mỹ sau chiến tranh. Ông chính là sứ giả hòa bình Việt Nam đầu tiên, người phá băng trong quan hệ Việt - Mỹ để cùng các nhà văn cựu binh Việt Nam và Mỹ kêu gọi chính phủ Mỹ phá bỏ cấm vận và bình thường hóa quan hệ với Việt Nam.
"Lê Lựu sáng tạo ra những nhân vật còn sống mãi với người đọc Việt Nam như Giang Minh Sài. Và ông cũng sẽ sống mãi trong lòng bạn đọc qua các tác phẩm ấy, dù thân xác không còn nơi trần thế", Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam nói.
Thời kỳ đầu sự nghiệp, ông có nhiều sáng tác như truyện ngắn Người cầm súng (1970), tiểu thuyết Mở rừng (1976) - được xem là tác phẩm kinh điển của dòng văn học thời kỳ chiến tranh. Bộ ba tiểu thuyết khẳng định vị trí của ông trên văn đàn là Thời xa vắng (1986), Chuyện làng Cuội (1991), Sóng ở đáy sông (1994)... Ông từng đoạt giải nhì báo Văn nghệ năm 1968 cho truyện ngắn Người cầm súng, giải A Hội nhà văn Việt Nam 1990 cho tiểu thuyết Thời xa vắng...
Năm 1987, đạo diễn Việt kiều Hồ Quang Minh mua tác quyền Thời xa vắng để chuyển thể thành phim với nhận định đây là tác phẩm văn học hay nhất về thân phận con người trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Năm 2003 bộ phim ra mắt khán giả. Năm 2000, tác phẩm Sóng ở đáy sông cũng được chuyển thể thành phim truyền hình cùng tên, gây tiếng vang với khán giả.