Nuôi dê ngoại mát tay, thu lãi 600 triệu/năm
Với quy mô đàn dê hơn 1.000 con, mô hình nuôi dê Boer thương phẩm của gia đình anh Nguyễn Văn Tú, thôn Phú Cường, xã Hợp Lý (huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc) mang về thu nhập hằng năm từ 500-600 triệu đồng cho gia đình.
Theo báo Vĩnh Phúc, năm 2019, gia đình anh Nguyễn Văn Tú bắt đầu triển khai mô hình nuôi dê Boer thương phẩm với quy mô chuồng nuôi khoảng 200m2.
Anh đã đầu tư mua 100 con dê Boer, tổng chi phí đầu tư làm chuồng, mua dê giống là hơn 1 tỷ đồng.
Trước khi bắt tay vào nuôi dê, anh Tú đã dành nhiều thời gian thăm quan, học tập kinh nghiệm một số mô hình nuôi dê tại các địa phương trong và ngoài tỉnh.
Qua quá trình nuôi, nhận thấy nuôi dê Boer có nhiều tiềm năng để phát triển do nhu cầu thị trường lớn, quá trình chăn nuôi không quá cầu kỳ, phức tạp.
Thêm vào đó, theo anh Tú, trong khi dê lớn nhanh, năng suất cao, cho sản lượng thịt nhiều, nên anh quyết định mở rộng quy mô nuôi.
Mô hình nuôi dê boer của nông dân Nguyễn Văn Tú cho hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: báo Vĩnh Phúc
Hiện nay, với quy mô nuôi dê gối đàn lên hơn 1.000 con, trong thời gian nuôi trên 3 tháng, dê sẽ tăng trưởng từ trọng lượng khoảng 20kg ban đầu lên 40-45kg khi xuất bán.
Với giá dê hơi bán trung bình hơn 100.000 đồng/kg, trừ chi phí, gia đình anh Nguyễn Văn Tú thu lãi 500-600 triệu đồng/năm.
Mô hình nuôi dê của nông dân Nguyễn Văn Tú, thôn Phú Cường, xã Hợp Lý (huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc) đang tạo việc làm cho 3 lao động địa phương với mức thu nhập trung bình hơn 7 triệu đồng/người/tháng.
Kỹ thuật nuôi dê cho người mới bắt đầu
Theo báo Dân tộc & Phát triển, nuôi dê là mô hình đã phát triển ở nước ta từ lâu nhưng đa số chỉ mang tính nhỏ lẻ, chưa được quy hoạch và chăn nuôi theo hướng công nghệ cao. Vì vậy, số lượng đàn dê tăng trưởng chậm, không đạt hiệu quả kinh tế.
Để nuôi dê hiệu quả mang lại năng suất cao, mời bà con tham khảo kỹ thuật nuôi dê cơ bản cho người mới bắt đầu sau đây.
Chọn giống
Chọn giống là kỹ thuật đầu tiên và quan trọng nhất mà bà con phải nắm được để đưa ra hướng chăn nuôi phù hợp với điều kiện kinh tế, môi trường đặc thù nhằm giảm thiểu rủi ro trong quá trình chăn nuôi. Khi chọn con giống nuôi phải có xuất xứ rõ ràng, có thể theo dõi được cặp bố mẹ thì càng tốt.
Dê đực phải đạt tiêu chuẩn như thân hình cân đối, cơ quan sinh dục phát triển, chọn dê đực trong lứa sinh đôi.
Chọn dê cái hướng thịt phải có thân hình chữ nhật. Dê cái hướng sữa phải có bộ phận sinh dục nở nang, hông rộng, hai núm vú dài từ 4 - 6cm.
Không chọn những con có cổ ngắn, bụng nhỏ, lông tai trụi, đầu dài, tứ chi không thẳng, đứng không chắc chắn.
Chuẩn bị chuồng nuôi
Bà con nên chọn chuồng dê không bị ẩm ướt và trũng nước. Nên lựa chọn vị trí làm chuồng sạch sẽ, yên tĩnh, cách xa khu dân cư, nguồn nước nhưng phải đảm bảo dễ dàng quản lý, chăm sóc và vệ sinh.
Diện tích chuồng nuôi phụ thuộc vào số lượng đàn vật nuôi, mật độ trung bình từ 1 – 1.5 con/m2.
Nên lựa chọn hướng Đông Nam hoặc hướng Nam để chuồng thông thoáng, mát mẻ. Với phương pháp pháp chăn thả tự nhiên thì không bắt buộc.
Độ cao của chuồng khoảng cách từ sàn nuôi đến mặt đất phải cao từ 50 – 80cm. Nền chuồng bên dưới sàn phải có độ nghiêng từ 2 – 3%, dốc dần về phía rãnh thoát nước. Thành chuồng nuôi phải cao tối thiểu từ 1,5 – 1,8cm, đóng bằng gỗ hoặc tre.
Bà con phải làm cửa chuồng dê để quản lý, bảo vệ và thuận tiện trong việc xuất bán đàn dê. Cửa chuồng yêu cầu rộng từ 60 – 80cm. Đối với mô hình nuôi dê nhốt chuồng khép kín, trong chuồng nuôi bà con phải treo máng thức ăn tinh, máng thức ăn thô xanh, máng uống.
Kỹ thuật nuôi và chăm sóc dê
Yếu tố cần quan tâm nhất trong quá trình chăm sóc dê là nguồn thức ăn và khẩu phần ăn. Những loại thức ăn cho dê phổ biến nhất hiện nay là các loại cỏ, lá cây các loại, các loại đậu, rau củ, các thức ăn có tinh bột như khoai, sắn, ngô …, những thực phẩm khác như giá, bã đậu … thức ăn hỗn hợp công nghiệp. Trong khẩu phần ăn của dê, thức ăn thô chiếm khoảng từ 55 đến 70%, còn lại là thức ăn tinh.
Nhóm thức ăn thô có vai trò cung cấp năng lượng, là yếu tố bảo đảm cho dạ cỏ hoạt động hoạt động bình thường. Thức ăn thô xanh gồm cỏ mọc tự nhiên, dây lang, mía, lá sắn, thân cây ngô các loại lá cây ăn quả như mít, chuối… và lá một số loại cây chứa nhiều độc tố, cay, đắng như lá xoan, lá xà cừ, lá chàm tai tượng… Thức ăn thô khô gồm cỏ khô, rơm lúa…Thức ăn củ quả gồm sắn, khoai lang, củ cải, bầu bí.
Nhóm thức ăn tinh là loại cung cấp năng lượng gồm các loại củ phơi khô (khoai, sắn), bột ngô, các loại hạt ngũ cốc cám, gạo… Hay loại thức ăn cung cấp đạm gồm bột đậu tương, khô dầu đậu tương, bột cá, bột máu…
Nhóm thức ăn bổ sung khoáng như: bột xương, bột sò, bột cacbonat canxi và thức ăn bổ sung đạm urê.
Về lượng nước cần dùng, mỗi giai đoạn sẽ có nhu cầu khác nhau, dê con từ khi sinh đến 2 tháng cần khoảng 0,5 lít/ngày, đến khi trưởng thành có thể cần đến 5 lít/ngày.
Phòng bệnh cho dê
Dê dễ mắc các bệnh tụ huyết trùng, dịch tả, lở mồm long móng… đây đều là những bệnh có tỷ lệ chết cao.
Nên dù là nuôi dê chăn thả hay nuôi dê nhốt chuồng thì bà con phải lưu ý các biện pháp phòng bệnh quan trọng sau:
Dê mới mua về cần được cách ly từ 30 - 40 ngày trước khi nhốt chuồng.
Giữ chuồng trại sạch sẽ, thoáng mát.
Định kỳ khử trùng cho chuồng nuôi bằng nước vôi 10% hoặc axit phenic 2%. Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, tiêu nước, phát bụi rậm xung quanh để hạn chế mầm bệnh.
Với dê nuôi nhốt chuồng cần được kiểm tra sức khỏe thường xuyên, kịp thời phát hiện con dê ốm yếu, bệnh để cách ly.
Bên cạnh đó, tiêm vaccine phòng bệnh là một biện pháp an toàn giúp vật nuôi ít mắc bệnh. Các bạn nên tiêm vaccine cho dê theo định kì, theo lứa tuổi dê. Mỗi năm phải tiêm 2 lần, mỗi lần cách nhau 6 tháng.
Dê Boer là giống dê phát triển mạnh ở Nam Phi. Tên gọi của chúng bắt nguồn từ Hà Lan, Boer có nghĩa là "người nông dân". Giống dê này bắt đầu được nuôi ở Việt Nam từ năm 2002.
Đặc điểm: Màu lông khá đặc trưng: lưng màu trắng, cũng có màu hơi nâu, vàng nhạt. Cổ, lưng, hai bên hông và phần trên đuôi của chúng có màu đen. Một số con có lông trắng chạy sọc trên mặt. Cơ bắp đầy đặn, tốc độ sinh trưởng và phát triển nhanh, tốt. Giống dê cái Boer cũng cho khá nhiều sữa, tuy nhiên chu kỳ sữa lại ngắn.
Trọng lượng: Là giống dê hướng thịt nên giống này có trọng lượng cao. Dê đực trưởng thành có thể đạt từ 100 - 160kg/ con, con cái trưởng thành có thể đạt từ 90 - 100kg/con.
Dê cái Boer mắn đẻ, có thể phối giống lần đầu vào 5 - 7 tháng tuổi, chu kỳ động đực sẽ kéo dài từ 18 - 21 ngày. Trung bình một con cái có thể đẻ được từ 2 - 3 con/ lứa.
Minh Hoa (t/h)
