Dầu cọ là thành phần xuất hiện trong gần một nửa số sản phẩm ở siêu thị, bao gồm cả thực phẩm và mỹ phẩm. Tuy nhiên trong dầu cọ có chứa axit palmitic - chất được các nhà khoa học đánh giá là khiến bệnh ung thư tiến triển nhanh hơn.
Theo đó các nhà nghiên cứu đã áp dụng chế độ ăn có chứa axit palmitic trên chuột. Họ phát hiện ra rằng chế độ ăn này khiến các khối u ở da và miệng của chuột phát triển và “có khả năng di căn cao”. Một khi ưng thư đã di căn thì bệnh thường không thể chữa khỏi mà chỉ có thể được điều trị.
“Các khối u từ những con chuột được cho ăn nhiều dầu cọ hoặc các tế bào khối u được tiếp xúc với axit palmitic trong ống nghiệm một thời gian ngắn, vẫn có khả năng di căn cao ngay cả sau khi được cấy ghép nối tiếp”, Tiến sĩ Gloria Pascual, thuộc Viện Nghiên cứu Y sinh học của Barcelona, cho biết.
Nghiên cứu trên được xây dựng dựa trên công trình trước đó (của cùng một nhóm tác giả) cho thấy trong một khối u chỉ một tập hợp con tế bào ung thư có khả năng lây lan bằng cách tách ra khỏi khối u, di chuyển đến các cơ quan khác và xâm chiếm chúng. Các tế bào ung thư này dường như phụ thuộc rất nhiều vào axit béo và nghiên cứu mới chỉ ra cụ thể đây là axit palmitic, được tìm thấy trong dầu cọ.
Dầu cọ được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm như sô cô la, bơ đậu phộng, bánh pizza, mì ăn liền,... (Ảnh minh họa)
Các axit béo khác được gọi là axit oleic và axit linoleic, chất béo omega-9 và omega-6 được tìm thấy trong các loại thực phẩm như dầu ô liu và hạt lanh không cho thấy tác dụng tương tự. Trong quá trình thử nghiệm cả hai loại axit béo này đều không làm tăng nguy cơ phát triển ung thư ngay lúc đầu.
Cũng theo nghiên cứu trên, việc tiếp xúc với axit palmitic gây ra những thay đổi đối với chức năng của các gene trong tế bào ung thư là cảm nhận được axit béo và tiêu thụ chúng hiệu quả hơn. Axit palmitic dường như đưa tế bào ung thư vào "trạng thái phục hồi", cho phép chúng hình thành mạng lưới tín hiệu bên ngoài khối u – đây là điểm quan trọng đối với quá trình di căn.
Nhóm nghiên cứu hy vọng phát hiện của họ có thể được sử dụng để tăng cường các phương pháp điều trị ung thư hiện tại. “Khám phá này là một bước đột phá lớn để chúng tôi hiểu thêm về mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và ung thư, có lẽ quan trọng hơn là việc chúng tôi có thể sử dụng kiến thức này để bắt đầu các phương pháp chữa trị ung thư mới. Di căn được ước tính là nguyên nhân gây ra 90% tổng số ca tử vong do ung thư. Tìm hiểu thêm về điều gì khiến ung thư lây lan và quan trọng là làm thế nào để ngăn chặn nó là cách để giảm con số trên lại", Tiến sĩ Helen Rippon, Giám đốc điều hành tại Worldwide Cancer Research, cho biết.
“Tuy nhiên tôi nghĩ rằng vẫn còn quá sớm để xác định chế độ ăn uống nào có thể giúp làm chậm quá trình di căn khối u ở bệnh nhân ung thư. Dựa trên kết quả của chúng tôi, mọi người sẽ nghĩ rằng, một chế độ ăn uống nghèo axit palmitic có thể làm chậm quá trình di căn, nhưng cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để xác định điều này”, Giáo sư Salvador Aznar-Benitah thuộc Viện Nghiên cứu Y sinh của Barcelona, tác giả chính của bài báo, nói.
Dầu cọ là một loại dầu thực vật được chiết xuất từ thịt (cùi) của quả cọ từ cây cọ dầu. Đây là thành phần được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm như sô cô la, bơ đậu phộng, bánh pizza, mì ăn liền, dầu gội đầu, kem đánh răng, chất khử mùi, son môi,...
Dầu cọ có nhiều tên gọi khác nhau như dầu thực vật, chất béo thực vật, nhân cọ, dầu nhân cọ, dầu quả cọ, Palmate, Palmitate, Palm olein, Glyceryl, Stearate, Axit stearic, Elaeis Guineensis,... Do vậy, không phải lúc nào người tiêu dùng cũng nhận thức được một sản phẩm có chứa dầu cọ hay không.
Bên cạnh đó dầu cọ còn là một trong những nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu. Ước tính có khoảng 518.000 km2 rừng nhiệt đới bị chặt phá để xây dựng các đồn điền dầu cọ.
Minh Hoa (t/h)
