Tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội ngày 9/6, ĐBQH Ngọ Duy Hiểu (đoàn TP.Hà Nội) bày tỏ sự trăn trở với vấn đề giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo và những vụ việc khiếu kiện đông người.
ĐBQH Ngọ Duy Hiểu - TP. Hà Nội phát biểu. (Ảnh: Quochoi.vn).
ĐBQH Ngọ Duy Hiểu chỉ ra, tình hình khiếu nại, tố cáo và khiếu kiện đông người đang diễn ra phức tạp, có lúc có nơi diễn ra gay gắt, nhất là ở những địa phương, địa bàn có nhiều dự án công trình thu hồi đất và giải phóng mặt bằng với quy mô lớn. Số vụ việc khiếu kiện đông người kéo dài vượt cấp chưa có chiều hướng giảm. Một số vụ việc xuất hiện yếu tố manh động, có bàn tay hỗ trợ và can thiệp rất tinh vi, nguy hiểm từ bên ngoài…
Nhiều vụ việc, người dân bị lôi kéo vào các nhóm tụ tập khiếu kiện đông người mà không có mục đích hay lý do gì chính đáng, chỉ thuần túy là a dua, làm theo hiệu ứng đám đông hay vì lợi ích vật chất nhỏ được nhận cho việc trả công khi tham gia hoạt động này.
Về nguyên nhân của tình hình khiếu nại, tố cáo hiện nay, vị ĐBQH đoàn Hà Nội đã chỉ ra, việc thực thi công vụ của một bộ phận cán bộ, công chức không đúng, không đầy đủ và thiếu thuyết phục, còn thiếu công khai, khách quan, minh bạch hay các hành vi quan liêu, sách nhiễu tiêu cực gây bức xúc cho nhân dân.
Nhận thức của nhiều người đứng đầu cấp ủy chính quyền địa phương, nhất là cơ sở về công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo chưa đúng, chưa đầy đủ. Có lúc, có nơi chưa coi trọng còn khoán trắng cho cơ quan thanh tra hoặc bộ phận tiếp công dân.
Nhiều địa phương cấp ngành chưa thực hiện nghiêm luật tiếp công dân. Người đứng đầu chính quyền ở nhiều nơi chưa tiếp dân định kỳ một tháng một lần theo quy định. Có cử tri phản ánh có nơi 6 tháng liền Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện không tiếp dân theo quy định…
Khi phát sinh khiếu kiện, tố cáo, tại cơ sở thì công tác thẩm tra, xác minh của cơ quan chức năng còn sơ xài, thu thập chứng cứ không đầy đủ, kết luận thiếu chính xác, phương án giải quyết thiếu thuyết phục, gây bức xúc cho công dân, dẫn đến tiếp tố, tiếp khiếu đến nhiều nơi.
“Việc xử lý cán bộ có sai phạm trong giải quyết đơn thư còn chưa nghiêm. Có địa phương có Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp quận, huyện bị kiểm điểm rút kinh nghiệm hàng chục lần trong việc sai phạm tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo nhưng vẫn tại vị”, ĐBQH Ngọ Duy Hiểu chỉ rõ.
Nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong thời gian tới, ĐBQH Ngọ Duy Hiểu nhấn mạnh đề xuất Chính phủ quan tâm triển khai quyết liệt sáu giải pháp, trong đó nhấn mạnh: Nâng cao hơn nữa nhận thức của cấp ủy, chính quyền các cấp và người đứng đầu cơ quan hành chính, nhất là ở cấp cơ sở về tầm quan trọng của công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Phải coi đây là một trọng tâm công tác, việc làm thường xuyên đòi hỏi sự đầu tư về mọi mặt, phải tích cực chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, nhất là đối với những địa phương có nhiều đơn thư.
Các cơ quan nhà nước cần củng cố và chấn chỉnh công tác tiếp công dân, thực hiện nghiêm chế độ tiếp công dân, bố trí cán bộ có năng lực, trình độ, kinh nghiệm, phẩm chất đảm nhiệm công tác này. Có bước đột phá trong việc tuyển chọn, lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác thanh tra và tiếp công dân.
Xác định rõ quyền và trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền cấp xã, cấp huyện trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, vì trên thực tế hầu hết các đơn thư thuộc thẩm quyền trước hết của cấp huyện và cấp xã và đơn tố cáo hiện nay chủ yếu cũng tố cáo cán bộ ở hai cấp này. Cần quy định chế tài cụ thể và xử lý nghiêm cán bộ vi phạm không làm hết trách nhiệm trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. Trong đánh giá bổ nhiệm cán bộ cần coi kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo là một tiêu chí quan trọng.
Duy trì đối thoại định kỳ giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với đại diện nhân dân sớm nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân và những vấn đề nhân dân bức xúc để tập trung giải quyết….
Tập trung hoàn thiện hệ thống pháp luật nhất là pháp luật về đất đai, tiếp công dân và khiếu nại, tố cáo về lâu dài hoàn thiện hệ thống pháp luật tố tụng dân sự, hành chính, khiếu nại, tố cáo và đất đai theo hướng chuyển dần các vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, bởi Tòa án là biểu tượng của lẽ công bằng và có bộ máy chuyên nghiệp để giải quyết đơn thư, thay vì việc các cơ quan quản lý hành chính đang giải quyết như hiện nay.
Xử lý nghiêm những đối tượng kích động, lôi kéo nhân dân tham gia khiếu kiện đông người gây mất an ninh trật tự, tuyên truyền, vận động, giải thích, xử lý những công dân lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật….
Dương Thu
