Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 11/8 đã ký một sắc lệnh hành pháp gia hạn đình chỉ áp thuế quan cao đối với hàng hóa Trung Quốc thêm 90 ngày.
Quyết định này được đưa ra chỉ vài giờ trước khi thời hạn của thỏa thuận đình chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh hết hiệu lực. Theo thông báo từ Nhà Trắng, thời hạn mới sẽ kéo dài đến ngày 10/11.
"Tôi vừa ký một sắc lệnh hành pháp sẽ gia hạn việc tạm dừng áp thuế cao đối với Trung Quốc thêm 90 ngày nữa", ông Trump viết trên nền tảng Truth Social của mình.
Mặc dù Mỹ và Trung Quốc đã liên tục áp đặt mức thuế quan leo thang đối với các sản phẩm của nhau trong năm nay, đưa mức thuế lên mức ba chữ số và gây khó khăn cho thương mại, nhưng sau các cuộc đàm phán trực tiếp tại Geneva vào tháng 5, cả hai bên đã đồng ý tạm thời giảm thuế.
Đợt tạm dừng áp dụng mức thuế quan cao hơn trong 90 ngày kể từ đó dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 12/8. Việc gia hạn thêm 90 ngày lần này là kết quả từ vòng đàm phán mới nhất giữa các nhà đàm phán thương mại Mỹ và các đối tác Trung Quốc diễn ra tại Stockholm hồi cuối tháng 7.
Quyết định gia hạn được xem là động thái nhằm tạo thêm thời gian cho các cuộc đàm phán giữa hai nước, với hy vọng đạt được một thỏa thuận thương mại lâu dài hơn.
Xe cộ và máy móc được chất lên tàu tại cảng Liên Vân Cảng ở Trung Quốc để xuất khẩu ra nước ngoài. Ảnh: Getty Images
Ông Sean Stein, chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Mỹ-Trung, cho rằng việc gia hạn này là "tối quan trọng" để mang lại sự chắc chắn cho các doanh nghiệp.
Bà Wendy Cutler, phó chủ tịch cấp cao của Viện Chính sách Xã hội châu Á, nhận định rằng một thỏa thuận thương mại có thể mở đường cho một cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào mùa thu năm nay. Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo rằng quá trình này sẽ không dễ dàng.
Trong khi đó, nhà phân tích William Yang từ Nhóm Khủng hoảng Quốc tế (ICG) cho rằng Trung Quốc có thể tận dụng lợi thế từ việc xuất khẩu đất hiếm để gây áp lực lên Washington trong các cuộc đàm phán.
Theo AFP, cùng thời điểm ông Trump xác nhận việc gia hạn đình chỉ áp thuế quan cao, hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Xinhua đã công bố một tuyên bố chung từ các cuộc đàm phán Mỹ-Trung tại Stockholm, trong đó nêu rõ họ cũng sẽ gia hạn thỏa thuận đình chiến.
Tuyên bố cho biết Trung Quốc sẽ tiếp tục hoãn đợt tăng thuế trước đó trong 90 ngày, bắt đầu từ ngày 12/8, đồng thời vẫn giữ nguyên mức thuế 10%.
Trung Quốc cũng sẽ "thực hiện hoặc duy trì các biện pháp cần thiết để hoãn hoặc xóa bỏ các biện pháp trả đũa phi thuế quan đối với Mỹ, như đã thỏa thuận trong Tuyên bố chung Geneva", Xinhua đưa tin.
Nếu biện pháp tạm hoãn thuế quan không được gia hạn, thì mức thuế của Mỹ đối với Trung Quốc sẽ tăng vọt trở lại mức của tháng 4, khi cuộc chiến thuế quan giữa hai cường quốc thương mại lớn nhất thế giới đang ở đỉnh điểm.
Vào thời điểm đó, ông Trump đã tăng thuế suất toàn diện đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc lên 145%, và Trung Quốc đã trả đũa bằng mức thuế 125% đối với hàng hóa Mỹ.
Nhưng hai bên đã đồng ý tạm dừng hầu hết các mức thuế quan đó vào tháng 5, sau khi các nhà đàm phán gặp nhau lần đầu tiên tại Geneva. Theo đó, Mỹ đã giảm thuế quan xuống còn 30%, và Trung Quốc đã giảm thuế xuống còn 10%.
Rõ ràng, việc gia hạn đình chiến thuế quan thêm 90 ngày là một bước đi nhằm duy trì đối thoại giữa Mỹ và Trung Quốc, nhưng nó cũng cho thấy những thách thức trong việc đạt được một thỏa thuận thương mại bền vững giữa hai cường quốc kinh tế.
Hôm 10/8, Tổng thống Trump cho biết ông muốn Trung Quốc "nhanh chóng tăng gấp 4 lần" đơn đặt hàng đậu nành của Mỹ.
"Đây cũng là một cách để giảm đáng kể Thâm hụt Thương mại của Trung Quốc với Mỹ", nhà lãnh đạo Mỹ cho biết trong một bài đăng trên Truth Social.
Giá đậu nành tại Chicago đã tăng hôm 11/8. Hiện vẫn chưa rõ liệu Trung Quốc có đồng ý tăng cường mua đậu nành để đáp trả bài đăng của ông Trump hay không, theo đài CNBC.
Minh Đức (Theo France24, CNBC)
