Slovakia, một trong những quốc gia châu Âu vẫn phụ thuộc nhiều vào dầu và khí đốt Nga, đã công bố kịch bản để giảm sự phụ thuộc này trong bối cảnh áp lực từ Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) ngày càng gia tăng.
Trong bối cảnh này, Bộ trưởng Kinh tế Slovakia Denisa Sakova đã nêu rõ các điều kiện cần thiết để quốc gia Trung Âu nội lục này có thể từ bỏ nguồn cung dầu Nga mà không gây tổn hại nghiêm trọng đến nền kinh tế và ngành công nghiệp.
"Nếu chúng tôi có đủ năng lực cho các tuyến đường vận chuyển thay thế, Slovakia sẽ sẵn sàng từ bỏ dầu mỏ và khí đốt của Nga", bà Sakova được TASR – Thông tấn xã Cộng hòa Slovakia dẫn lời cho biết trong một cuộc họp báo ở Bratislava hôm 17/9.
Hiện tại, Slovakia chủ yếu nhập dầu Nga qua đường ống Druzhba, nhưng việc thiếu các tuyến cung cấp thay thế khả thi khiến quốc gia thành viên EU và NATO này gặp khó khăn trong việc chuyển đổi khỏi các nguồn năng lượng của Moscow.
Bà Sakova cho biết, việc xây dựng cơ sở hạ tầng để tiếp nhận và vận chuyển dầu từ các nguồn không phải của Nga là điều kiện tiên quyết. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi đầu tư lớn và thời gian để phát triển các tuyến vận chuyển mới hoặc nâng cấp các cơ sở hiện có.
Slovakia chủ yếu nhập dầu Nga qua đường ống Druzhba, nhưng việc thiếu các tuyến cung cấp thay thế khả thi khiến nước này gặp khó khăn trong việc chuyển đổi khỏi các nguồn năng lượng của Moscow. Ảnh: Politico
Một trong những mối quan ngại lớn nhất của Slovakia là tác động của việc từ bỏ dầu Nga đến nền kinh tế. Bộ trưởng Sakova khẳng định rằng việc chuyển đổi nguồn cung năng lượng không được phép là cái giá phải trả đối với ngành công nghiệp và nền kinh tế của đất nước.
Trước đây, Slovakia nằm ở đầu các tuyến đường ống dẫn khí đốt, nhưng sau khi nguồn cung qua Ukraine bị cắt đứt, nước này trở thành quốc gia ở cuối các tuyến đường ống, dẫn đến chi phí nhập khẩu năng lượng tăng đáng kể, bà Sakova giải thích.
Do đó, Slovakia cần đảm bảo rằng các nguồn cung thay thế không chỉ khả thi mà còn phải có chi phí hợp lý để duy trì tính cạnh tranh của các ngành công nghiệp, vị Bộ trưởng nhấn mạnh.
Liên quan đến lời kêu gọi của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng các nước thành viên NATO từ bỏ không chỉ khí đốt của Nga mà còn cả dầu mỏ của Nga, bà Sakova cho biết bà đã trình bày rõ ràng lập trường của Slovakia.
Trong cuộc gặp với Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright tại Vienna (Áo) trong tuần này, bà Sakova nhấn mạnh rằng đất nước bà sẽ không chịu áp lực từ Mỹ cho đến khi các điều kiện cần thiết cho việc đa dạng hóa nguồn cung được đáp ứng.
Theo bà Sakova, phía Mỹ đã hiểu quan điểm của Slovakia và công nhận nhu cầu mở rộng các dự án năng lượng ở châu Âu để hỗ trợ quá trình chuyển đổi.
Slovakia, cùng với Hungary, nằm trong số những quốc gia châu Âu không giáp biển nhưng giáp biên giới với Ukraine, từ lâu đã phụ thuộc vào nguồn cung dầu và khí đốt Nga.
Kể từ xung đột giữa Moscow và Kiev vào năm 2022, cả Bratislava và Budapest đã triển khai một số sáng kiến đa dạng hóa nguồn cung.
Slovakia nhập khẩu khoảng 1/3 lượng dầu từ các nguồn không phải của Nga thông qua đường ống Adria xuyên qua khu vực Balkan và Hungary – và đã ký kết một loạt hợp đồng linh hoạt với các nhà cung cấp khí đốt phương Tây.
Tuy nhiên, theo Bloomberg, các quan chức xung quanh Thủ tướng Slovakia Robert Fico, người vẫn duy trì mối quan hệ thân thiện với Điện Kremlin, đã đến thăm Moscow và nhiều lần gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin, coi nguồn cung của Nga là vô cùng quan trọng về mặt chiến lược.
Minh Đức (Theo TASS, RBC Ukraine, Bloomberg)
