Những rừng ngập mặn ở Philippines là nơi sinh sống của một loài sinh vật gây hại có tên tamilok. Loài này trong tiếng Việt tên là sâu gỗ hay hà đục gỗ tuy nhiên loài này không phải là sâu cũng chẳng là hà. Chúng thực chất thuộc lớp nhuyễn thể hai mảnh vỏ, nghĩa là có họ hàng gần với ngao, sò hơn.
Đúng như tên gọi, hà đục gỗ chuyên sống trong các thân cây lớn, ngày ngày đục khoét gốc gỗ làm thức ăn.
Thân hình của hà đục gỗ đa phần nhỏ, dài khoảng 2 cm, màu trắng đục, có cá thể dài tới 60 cm cùng đường kính thân lên tới 1 cm và hơn thế nữa. Một vài cá thể được phủ ngoài thân 1 lớp màu nâu nhạt cùng đường vân thô nên dễ ngụy trang trong môi trường sống.
Phần đầu của chúng gần như tròn, có 2 mảnh cong nhô lên và được cấu tạo bằng chất vôi cứng bao bọc, mặt nhám để khoét gỗ, giữa 2 mảnh vôi cong là miệng tròn và phẳng. Ở phía đuôi hà có hai ống và hai ống này có thể thò ra thụt vào. Ống to ở phía ngoài loe ra, ống bé ở phía ngoài bé lại, ống to hút nước và các sinh vật có trong nước, ống nhỏ thải phân ra ngoài nên người ta còn gọi hai ống này là hai ống xi phông. Phía bên ngoài hai ống xi phông có hai áo giáp bằng chất vôi.
Người Philippines dễ dàng phát hiện những thân gỗ bị loài nhuyễn thể này phá hoại. Những thân gỗ này được mang về nhà, bổ đôi để lấy những con hà đục gỗ ra ngoài. Nguyên do bởi loài động vật nhầy nhụa này là một món đặc sản “kinh dị” của người dân nơi đây.
Nguyên liệu đã kinh dị, cách thưởng thức loại “đặc sản” này cũng hãi hùng không kém. Hà đục gỗ sau khi bắn về, chỉ cần làm sạch, bỏ đầu bỏ đuôi là đã có thể…ăn sống trực tiếp.
Hà đục gỗ ăn kèm với giấm hoặc một loại sốt làm từ trái cây họ cam quýt. Đặc biệt, người dân Philippines cũng khuyến cáo rằng khi ăn phải...nuốt cả con thì mới ngon.
Nhìn đĩa hà đục gỗ nhầy nhụa thuôn dài lại mang màu trắng nâu đục, chắc chắn nhiều thực khách sẽ vô cùng kinh hãi, ngần ngại không dám cho vào miệng.
Tuy hình dáng trông có vẻ kinh dị nhưng loài này lại vô cùng bổ dưỡng. Vì sống trong thân cây, hàng ngày hấp thụ chất dinh dưỡng từ gỗ nên loài sâu chứa giá trị dinh dưỡng cao, giàu sắt, canxi, kẽm, vitamin A và B12.
Bên cạnh đó, vị của chúng được miêu tả giống món hàu biển, rất ngon và dễ ăn. Điểm trừ duy nhất đối với món này có lẽ vẫn chỉ là vẻ ngoài không được bắt mắt.
Để thực khách phương xa có thể thưởng thức món đặc sản này, người Philippines có thể chiên giòn hoặc nướng hà đục gỗ cho dễ ăn. Tuy nhiên hương vị của hà đục gỗ đã qua chế biến khó lòng so sánh với vị nguyên bản khi ăn sống.
Dù là một món ăn dân dã nhưng giá của hà đục gỗ không hề rẻ. Một cân hà đục gỗ tươi có thể được bán với giá 600.000 đồng.
Vậy nên nếu có dịp đến thăm Philippines và được người địa phương chiêu đãi món ăn “kinh dị” này thì chứng tỏ bạn rất được chủ nhà quý mến đấy.
Dù rằng người dân nơi đây sẽ không cố ép nhưng bạn cũng nên can đảm để ăn thử món đặc sản bổ dưỡng này.
Bá Di (Tổng hợp)