Syria sẽ có chính phủ mới kể từ ngày 1/3, Bộ trưởng Ngoại giao lâm thời Syria thông báo. Và điều này đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi của các cường quốc phương Tây và khu vực.
Cụ thể, 20 cường quốc khu vực và phương Tây đã nhất trí trong một tuyên bố chung ra ngày 13/2 rằng họ sẽ làm hết sức mình để giúp đỡ chính quyền mới của Syria trong quá trình chuyển đổi mong manh giữa bối cảnh bất ổn đang diễn ra trên khắp Trung Đông.
Syria, Thổ Nhĩ Kỳ, Lebanon, nhiều quốc gia châu Âu như Pháp, Đức, Italy, Hy Lạp và các thành viên G7 là Canada và Nhật Bản đã ký vào tuyên bố. Mặc dù một đại diện của Mỹ tham dự hội nghị, nhưng Mỹ đã không ký vào tuyên bố chung.
Tuyên bố chung được đưa ra sau hội nghị do chính phủ của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tổ chức ở Paris nhằm tạo điều kiện cho quá trình chuyển đổi chính trị của Syria sau "bước ngoặt" quan trọng đối với quốc gia này.
Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Chính phủ mới của ông al-Sharaa sẽ đi vào hoạt động từ ngày 1/3/2025 và quốc gia Trung Đông này đang bắt đầu một quá trình chuyển đổi mong manh. Ảnh: The Federal
Phái đoàn Syria, lần đầu tới Liên minh châu Âu (EU) kể từ sự sụp đổ của chính quyền cựu Tổng thống Bashar al-Assad vào tháng 12 năm ngoái, do Ngoại trưởng lâm thời Syria Asaad Hassan al-Shibani dẫn đầu.
Ông Al-Shibani đã trấn an những người tham dự hội nghị Paris rằng chính phủ Syria mới, dự kiến đi vào hoạt động vào ngày 1/3, sẽ phản ánh "sự đa dạng" của đất nước.
Hội nghị Paris là hội nghị thứ 3 như vậy bàn về tương lai của Syria, sau các cuộc họp ở Jordan và Ả Rập Xê-út, kể từ khi ông Assad bị lật đổ.
Cuộc họp tìm kiếm sự phối hợp các nỗ lực để đảm bảo chủ quyền và an ninh của Syria trong quá trình chuyển đổi, đồng thời huy động các nước láng giềng và đối tác chính của Syria tham gia viện trợ và hỗ trợ kinh tế.
"Chúng tôi muốn Syria ngừng bị lợi dụng để gây bất ổn cho khu vực. Ngược lại, chúng tôi muốn người Syria có thể tập trung vào thành công của quá trình chuyển đổi và phục hồi đất nước của họ", Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot phát biểu khi bắt đầu cuộc họp.
20 quốc gia cũng nhất trí sẽ "cung cấp sự hỗ trợ cần thiết để đảm bảo các nhóm khủng bố không thể tái lập nơi ẩn náu an toàn trên lãnh thổ Syria".
Cuộc họp không nhằm mục đích gây quỹ, vấn đề này sẽ được giao cho hội nghị cam kết thường niên tại Brussels vào ngày 17/3, nhưng các vấn đề như dỡ bỏ lệnh trừng phạt áp đặt đối với Syria dưới thời ông Assad đã được thảo luận.
Tháng trước, EU đã nhất trí về nguyên tắc sẽ dỡ bỏ lệnh trừng phạt nhưng vẫn chưa có động thái thực hiện do Hy Lạp và Síp phản đối các cuộc đàm phán về ranh giới trên biển giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ liên quan đến vùng biển mà Hy Lạp và Síp tuyên bố chủ quyền.
Hai nhà ngoại giao cho biết, Hy Lạp và Síp cũng muốn đảm bảo rằng các lệnh trừng phạt sau khi được dỡ bỏ vẫn có thể được khôi phục nhanh chóng nếu cần thiết.
Họ cho biết họ hy vọng có thể đạt được thỏa hiệp trong tháng này. Ông Barrot cho biết, việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt vẫn đang trong quá trình tiến hành và Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết sẽ điều này sẽ được thực hiện "từng bước một".
Trước thềm cuộc họp hôm 13/2, các nhà tài trợ viện trợ quốc tế chính đã gặp nhau tại Paris để đánh giá tình hình nhân đạo của Syria, đặc biệt là ở phía Đông Bắc, nơi tác động của việc cắt giảm viện trợ của Mỹ đã gây ra tác động "khủng khiếp", theo một quan chức châu Âu.
Ông Barrot cho biết họ đã nhất trí thành lập một nhóm công tác dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc để phối hợp các nỗ lực trong tương lai của họ.
Ngoại trưởng Barrot cho biết Pháp sẽ cung cấp 50 triệu Euro (52,1 triệu USD) vào năm 2025 để giúp ổn định Syria.
Phát biểu tại hội nghị, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết Paris sẵn sàng làm nhiều hơn nữa để giúp đất nước giải quyết các nhóm khủng bố và kêu gọi quá trình chuyển đổi cân nhắc hợp tác với chiến dịch "Inherent Resolve" do phương Tây dẫn đầu tại nước láng giềng Iraq để chống lại ISIS.
Minh Đức (Theo Euronews, Asharq Al-Awsat)
