Phiến quân Syria đã tiến vào Damascus vào sáng sớm Chủ Nhật (ngày 8/12), báo hiệu sự sụp đổ của chế độ Bashar al-Assad và chấm dứt triều đại Assad sau hơn 50 năm.
Vẫn chưa rõ tung tích của ông Assad. Phía Nga tuyên bố ông đã "từ chức" và rời khỏi đất nước.
Trước đó, Đài truyền hình nhà nước Syria đã phủ nhận tuyên bố rằng Tổng thống đã chạy trốn khỏi đất nước vào thứ Bảy (ngày 7/12), đưa tin rằng ông vẫn ở Damascus.
Đến sáng Chủ Nhật (ngày 8/12), các chương trình phát sóng của nhà nước đã bị gián đoạn, thay thế bằng một thông điệp bằng tiếng Ả Rập, tuyên bố: "Cuộc cách mạng Syria đã giành chiến thắng và chế độ Assad đã sụp đổ".
Vào thứ Sáu (ngày 6/12), tờ báo Anh Telegraph đưa tin rằng gia đình Assad đã chạy trốn sang Nga nhưng không nêu rõ những thành viên nào trong gia đình Assad hoặc điểm đến của họ.
Tờ New York Times tuyên bố ông Assad đã chạy trốn khỏi Damascus theo một hướng không xác định.
Ông Rami Abdurrahman, người đứng đầu tổ chức SOHR cho biết, ông Assad đã rời Damascus vào sáng Chủ Nhật. Thông tin này đã được Reuters xác nhận, trích dẫn các nguồn tin quân sự.
FlightRadar24.com cho thấy một máy bay Ilyushin khởi hành từ sân bay Damascus vào thời điểm phiến quân chiếm giữ thành phố, không có điểm đến nào được liệt kê.
Theo báo cáo, máy bay Ilyushin đã bay về phía Đông hướng tới biên giới Syria với Iraq trước khi rẽ về phía Tây Bắc, hướng đến các thành trì trung thành với ông Assad và đồng minh của Nga.
Sau khi bay qua Homs, địa điểm nằm dưới sự kiểm soát của các lực lượng đối lập, máy bay đã đổi hướng và tín hiệu theo dõi máy bay biến mất khoảng một giờ sau khi cất cánh. Không có nguồn tin độc lập nào xác minh được những người có mặt trên máy bay Ilyushin.
Reuters, trích dẫn các nguồn tin Syria, cho rằng việc mất dấu máy bay có thể là do hệ thống theo dõi bị vô hiệu hóa hoặc máy bay đã bị bắn hạ.
Gần điểm máy bay Ilyushin mất dấu vết là một căn cứ không quân Syria ở Al-Qusayr, một khu vực do phiến quân kiểm soát.
Tình trạng của sân bay quân sự vẫn chưa rõ ràng. Vào thời điểm mất tích, máy bay được cho là bắt đầu mất độ cao, giảm xuống còn 1.600 feet (487 m) trong vòng một phút, trong khi tốc độ giảm mạnh từ 819 km/h xuống còn 64 km/h.
Một chuyến bay khác duy nhất được ghi nhận rời khỏi Syria vào sáng Chủ Nhật là của một máy bay Embraer bay giữa Abu Dhabi (UAE) và Homs (Syria), nhưng nó đã khởi hành vài giờ sau khi quân nổi dậy tiến vào Damascus.
Cố vấn Tổng thống UAE tuyên bố ông không biết liệu ông Assad có đang ở trong nước mình.
Hãng Axios đưa tin, trích dẫn một nguồn tin từ Israel, tuyên bố ông Assad đã bay đến một căn cứ của Nga ở Syria vào đêm Thứ Bảy, với ý định trốn sang Nga.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố trên Truth Social rằng ông Assad đã trốn khỏi Syria, nói rằng Nga và ông Vladimir Putin "không còn muốn bảo vệ ông ta nữa".
Tờ Wall Street Journal đưa tin, ông Assad đang ở Moscow cùng gia đình theo lời khuyên từ Ai Cập và Jordan.
Trong khi đó, Bloomberg cho rằng một thỏa thuận tự lưu vong có thể liên quan đến việc ông Assad đầu tiên di dời đến một khu vực do ông kiểm soát và sau đó đến Tehran.
Không có tuyên bố nào trong số các tuyên bố kể trên được xác minh. Cho đến nay thông tin từ Moscow vẫn là nguồn chính thức nhất, mặc dù vị trí chính xác của ông Assad vẫn chưa rõ ràng.
"Ông Assad và gia đình đã đến Moscow. Nga, vì lý do nhân đạo, đã cấp quyền tị nạn cho họ", một nguồn tin từ Điện Kremlin cho biết, theo hãng thông tấn Nga TASS.
Bộ Ngoại giao Nga cho biết, ông Bashar al-Assad đã từ chức Tổng thống và rời khỏi Syria sau các cuộc đàm phán với nhiều bên khác nhau trong cuộc xung đột Syria, nhấn mạnh rằng Nga không tham gia vào các cuộc đàm phán này.
Ông Assad được cho là đã đưa ra chỉ thị về việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình trước khi rời đi.
Cho dù Moscow có phải là điểm đến lâu dài của ông Assad hay không thì đây vẫn là kết thúc đột ngột cho hơn 2 thập kỷ cầm quyền.
Minh Đức (Theo Euronews, CNN)